با سلام
امام جماعت مسجدمان امروز در سخنانی گفت که باید دست پدر و مادر را ببوسیم و اگر مردهاند روایت هست میشود به احترامشان سنگ قبرشان را بوسید.
حال این سخن با قانون 1739 (که میگوید: در منهاج فردوسیان، جز دست پیامبر و امام را نمیبوسند) در تناقض است و حقیر نفهمیدم آیا مطلقاً نباید دست کسی را بوسید یا در این خصوص افراد غیر معصومی نیز استثنا هستند از قبیل والدین و…
ضمناً من نظر استادان منهاج فردوسیان (علیهم السلام) را میخواهم نه نظر مراجع و فقهای بزرگوار را. با تشکر
************
باسمه تعالی
سلام علیکم
سؤال شما باعث شد تا یکی از فرق های تکامل یافتن در برنامهی منهاج فردوسیان با تکامل یافتن در پای منبرهای غیر عالمانه را روشن کنم.
آنچه مستند این قانون است، بدین شرح میباشد:
سند 1:
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: «لَا یُقَبَّلُ رَأْسُ أَحَدٍ وَ لَا یَدُهُ إِلَّا رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله و سلم) أَوْ مَنْ أُرِیدَ بِهِ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله و سلم)» [کافی، محدث کلینی، جلد 2، صفحهی 185؛ عوالی اللآلی، احسایی، جلد 1، صفحهی 435؛ وسائل الشیعة، محدث عاملی، جلد 12، صفحهی 234؛ بحار الأنوار، علامه مجلسی، جلد 73، صفحهی 37]
ترجمه: امام صادق (علیه السلام) فرمودند: «سر و دست هیچکس جز رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) یا کسی که ارادهی رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) از او میشود، (یعنی وصی رسول) بوسیده نمیشود».
سند 2:
عَنْ عَلِیِّ بْنِ مَزْیَدٍ صَاحِبِ السَّابِرِیِّ قَالَ دَخَلْتُ عَلَی أَبِی عَبْدِ اللهِ (علیه السلام) فَتَنَاوَلْتُ یَدَهُ فَقَبَّلْتُهَا فَقَالَ: «أَمَا إِنَّهَا لَا تَصْلُحُ إِلَّا لِنَبِیٍّ أَوْ وَصِیِّ نَبِیٍ» [کافی، محدث کلینی، جلد 2، صفحهی 185؛ عوالی اللآلی، احسایی، جلد 1، صفحهی 435؛ وسائل الشیعة، محدث عاملی، جلد 12، صفحهی 234؛ بحار الأنوار، علامه مجلسی، جلد 73، صفحهی 39؛ مستدرک الوسائل، محدث نوری، جلد 9، صفحهی 71. ]
ترجمه: روای می گوید بر امام صادق (علیه السلام) وارد شدم و عرض کردم دستتان را بدهید تا ببوسم. بعد از اینکه دست حضرت را بوسیدم فرمودند: «این کار جز برای نبی یا وصی نبی صلاح نیست».
سند 3:
قال علی بن موسی الرضا (علیه السلام): «لَا یُقَبِّلِ الرَّجُلُ یَدَ الرَّجُلِ فَإِنَّ ذَلِکَ، صَلَاةٌ لَهُ» [تحف العقول، حرانی، صفحهی 450]
ترجمه: «کسی دست کسی را نبوسد زیرا آن، نماز گزاردن برای اوست».
سند 4:
قال علی بن موسی الرضا (علیه السلام): «لَا یُقَبِّلِ الرَّجُلُ یَدَ الرَّجُلِ فَإِنَّ قُبْلَةَ یَدِهِ کَالصَّلَاةِ لَهُ» [بحار الأنوار، علامه مجلسی، جلد 75، صفحهی 345؛ مستدرک الوسائل، محدث نوری، جلد 9، صفحهی 7]
ترجمه: «کسی دست کسی را نبوسد؛ زیرا بوسیدن دست کسی، مثل نماز گزاردن برای اوست».
ولی آنچه آن روحانی محترم گفته مستند به این روایات است:
جاء رجل إلی النبی (صلی الله علیه و آله و سلم) فقال یا رسول الله إنی حلفت أن أقبل عتبة باب الجنة و جبهة حور العین فأمره أن یقبل رجل الأم وجبهة الأب قال یا رسول الله إن لم یکن أبوای حیین قال قبل قبرهما قال فإن لم أعرف قبرهما قال خط خطین انو أحدهما قبر الأم والآخر قبر الأب فقبلهما فلا تحنث فی یمینک. [کشف الارتیاب فی أتباع محمد بن عبد الوهاب، السید محسن الأمین، ص 349 به نقل از کفایة الشعبی، فتاوی الغرائب، مطالب المؤمنین و خزانة الروایة]
ترجمه: مردی به خدمت رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) آمد و عرض کرد: من قسم خوردهام که آستانهی بهشت و پیشانی حورالعین را ببوسم. حضرت به او امر کردند که پای مادر و پیشانی پدر را ببوسد. سپس فرمودند اگر پدر و مادرت زنده نیستند، قبرشان را ببوس و اگر نمی دانی قبرشان کجاست، دو خط به نیت قبر مادر و پدر بر زمین بکش و آن را ببوس.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم): من قبل بین عینی أمه کان له ستراً من النار. [الجامع الصغیر، جلال الدین سیوطی، جلد 2، صفحهی 629، حدیث 8906 و الدرّ المنثور، جلال الدین سیوطی، جلد 4، صفحهی 173 و کنز العمال، متقی هندی، جلد 16، صفحهی 462، حدیث 45442]
ترجمه: کسی که بین دو چشم مادر را ببوسد، حجابی در برابر آتش [جهنم] برایش خواهد بود.
قال صلی الله علیه و سلم من قبل رجل أمه فکأنما قبل عتبة الجنة. [المبسوط، سرخسی، جلد 10، صفحهی 149 و الدرّ المختار، حصکفی، جلد 6، صفحهی 684]
ترجمه: هر کس پای مادرش را ببوسد گویا آستانهی بهشت را بوسیده است.
أنبأنا إسماعیل بن أبی بکر المقری أنبأنا إسماعیل بن أبی الفضل أنبأنا حمزة السهمی أنبأنا أبو أحمد بن عدی حدثنا مکی بن عبدان حدثنا محمد بن عقیل بن خویلد حدثنا أبو صالح خلف بن یحیی القاضی حدثنا أبو مقاتل الترمذی عن عبد العزیز بن أبی داود عن عبد الله بن طاوس عن أبیه عن ابن عباس أن رسول الله صلی الله علیه و سلم قال : «من قبل بین عینی أمه کان له سترا من النار» قال ابن عدی : هذا منکر إسنادا و متنا. و أبو مقاتل لا یعتمد علی روایته. قال عبد الرحمن بن مهدی : والله ما تحل الروایة عنه. [الموضوعات، ابن الجوزی، جلد 3، صفحهی 86]
ترجمه: روایت شده کسی که بین دو چشم مادر را ببوسد، حجابی در برابر آتش [جهنم] برایش خواهد بود. ابن عدی گفته: این حدیث از لحاظ متن و سند ناشناخته و انکار شده است. بر روایات راوی این حدیث (ابومقاتل) اعتماد نمیشود. عبدالرحمن بن مهدی گفته: به خدا قسم روایت کردن از او حلال نیست.
بررسی و نتیجهگیری:
بر آشنایان به علوم حدیث مخفی نیست که روایات مورد استناد این قانون منهاج فردوسیان، همگی از منابع معتبر شیعه نقل شده است در حالی که تمام روایات بخش دوم، از مصادر عامه (یعنی اصحاب سقیفه) نقل گردیده است. جالب اینجاست که یکی از این روایات، مورد انکار علمای خودشان قرار گرفته و حتی خودشان هم قبول ندارند. (شمارهی 4 ملاحظه شود)
اینجا معلوم می شود منهاج فردوسیان که ـ با وسواس بسیار ـ قانون هایش را فقط بر محکم (آیات قرآن) یا سند (روایات معتبر شیعه از رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ و ائمهی طاهرین ـ علیهم السلام) بنا مینهد، چه جایگاه رفیعی از لحاظ استحکام قواعد نظری و قوانین عملی دارد.
موفق باشید
حاج فردوسی