بسمه تعالی
سلام علیکم
چرا اشکالات احمقانه به برنامه‌ی تربیتی منهاج فردوسیان را پاسخ می‌دهید؟
تشکر
************
باسمه تعالی
سلام علیکم
ظرفیت انسان‌ها در ابعاد مختلف، متفاوت است. کمیل بن زیاد نخعی می‌گوید: استاد عالی حضرت امیر المؤمنین (علیه‌السلام) دست مرا گرفتند و مرا به ناحیه‌ی جبان بردند، سپس نفس عمیقی کشیدند و فرمودند:
«یا کمَیلُ إِنَّ هَذِهِ الْقُلُوبَ أَوْعِیةٌ فَخَیرُهَا أَوْعَاهَا» [الغارات، ابراهیم بن محمد بن سعید ثقفی، جلد 1، صفحه‌ی 89]
ترجمه: ای کمیل، این دل‌ها ظروفند و بهترین‌شان پرگنجایش‌ترین آنهاست.
همچنین ایمان انسان‌ها با یکدیگر متفاوت است. در روایت آمده است:
عَنْ سَدِیرٍ قَالَ قَالَ لِی أَبُو جَعْفَرٍ (علیه‌السلام): «إِنَّ الْمُؤْمِنِینَ عَلَی مَنَازِلَ مِنْهُمْ عَلَی وَاحِدَةٍ وَ مِنْهُمْ عَلَی اثْنَتَینِ وَ مِنْهُمْ عَلَی ثَلَاثٍ وَ مِنْهُمْ عَلَی أَرْبَعٍ وَ مِنْهُمْ عَلَی خَمْسٍ وَ مِنْهُمْ عَلَی سِتٍّ وَ مِنْهُمْ عَلَی سَبْعٍ فَلَوْ ذَهَبْتَ تَحْمِلُ عَلَی صَاحِبِ الْوَاحِدَةِ ثِنْتَینِ لَمْ یقْوَ وَ عَلَی صَاحِبِ الثِّنْتَینِ ثَلَاثاً لَمْ یقْوَ وَ عَلَی صَاحِبِ الثَّلَاثِ أَرْبَعاً لَمْ یقْوَ وَ عَلَی صَاحِبِ الْأَرْبَعِ خَمْساً لَمْ یقْوَ وَ عَلَی صَاحِبِ الْخَمْسِ سِتّاً لَمْ یقْوَ وَ عَلَی صَاحِبِ السِّتِّ سَبْعاً لَمْ یقْوَ وَ عَلَی هَذِهِ الدَّرَجَاتُ» [کافی، محدث کلینی، جلد 2، صفحه‌ی 45]
ترجمه: راوی می‌گوید: امام باقر (علیه‌السلام) به من فرمودند: همانا مؤمنین دارای جایگاه‌های مختلف هستند؛ برخی از آنان بر جایگاه اول و برخی بر جایگاه دوم و برخی بر جایگاه سوم و برخی بر جایگاه چهارم و برخی بر جایگاه پنجم و برخی بر جایگاه ششم و برخی بر جایگاه هفتم هستند. پس اگر جایگاه دوم را بر کسی که در جایگاه اول است بار کنی، توانایی ندارد و اگر جایگاه سوم را بر کسی که در جایگاه دوم است بار کنی، توانایی ندارد و اگر جایگاه چهارم را بر کسی که در جایگاه سوم است بار کنی، توانایی ندارد و اگر جایگاه پنجم را بر کسی که در جایگاه چهارم است بار کنی، توانایی ندارد و اگر جایگاه ششم را بر کسی که در جایگاه پنجم است بار کنی، توانایی ندارد و اگر جایگاه هفتم را بر کسی که در جایگاه ششم است بار کنی، توانایی ندارد و بر همین منوال.
و در روایت دیگر است:
عَنْ عَبْدِ الْعَزِیزِ الْقَرَاطِیسِی قَالَ قَالَ لِی أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه‌السلام): «یا عَبْدَ الْعَزِیزِ إِنَّ الْإِیمَانَ عَشْرُ دَرَجَاتٍ بِمَنْزِلَةِ السُّلَّمِ یصْعَدُ مِنْهُ مِرْقَاةً بَعْدَ مِرْقَاةٍ فَلَا یقُولَنَّ صَاحِبُ الِاثْنَینِ لِصَاحِبِ الْوَاحِدِ لَسْتَ عَلَی شَیءٍ حَتَّی ینْتَهِی إِلَی الْعَاشِرِ فَلَا تُسْقِطْ مَنْ هُوَ دُونَک فَیسْقِطَک مَنْ هُوَ فَوْقَک وَ إِذَا رَأَیتَ مَنْ هُوَ أَسْفَلُ مِنْک بِدَرَجَةٍ فَارْفَعْهُ إِلَیک بِرِفْقٍ وَ لَا تَحْمِلَنَّ عَلَیهِ مَا لَا یطِیقُ فَتَکسِرَهُ فَإِنَّ مَنْ کسَرَ مُؤْمِناً فَعَلَیهِ جَبْرُهُ»
ترجمه: راوی می‌گوید: امام صادق (علیه‌السلام) به من فرمودند: ای عبدالعزیز، همانا ایمان، ده پله دارد همانند پله‌های نردبان که باید پله پله طی شود. پس کسی که در پله‌ی دوم است نباید کسی که در پله‌ی اول است را بیهوده بشمارد. و بر همین قیاس است سایر پله‌ها تا پله‌ی دهم. پس کسی که از تو پایین‌تر است را ساقط مدان که آن کسی که بالاتر از توست، تو را ساقط خواهد دانست و هر گاه کسی که پله‌ای از تو پایین‌تر است را دیدی، او را با مدارا بالا بکش و بر او چیزی که طاقتش ندارد، بار نکن که بشکند. همانا کسی که مؤمنی را بشکند، خودش باید جبرانش نماید.
با این حساب، آنچه در نظر برخی افراد، احمقانه و ابتدایی به نظر می‌رسد، برای گروهی دیگر، دغدغه‌ی واقعی و اصلی است. لذا نمی‌توان به این جهت که اشکال یا سؤالی در نظر گروهی از انسان‌ها، بدیهی یا حتی احمقانه است، بدان جواب نداد؛ زیرا نیاز واقعی گروهی دیگر از جامعه‌ی بشری است. به عبارت ساده‌تر، وقتی مطلبی برای شما روشن است، نباید فکر کنید که برای همه، روشن است.
موفق باشید
حاج فردوسی