سلام
1. بعضاً پیش می‌آید که در مسیر، عابری دست بلند می‌کند که با موتور سوارش کنم، حال از آنجایی که موتور، اعتبار امنیتی ندارد و هر لحظه خطر وجود دارد و دور از تصور نیست، از ترس این که اتفاقی بیافتد، کسی را سوار نمی‌کنم که به جای ثواب، کباب نشوم؛ آیا این روشم درست است یا باید کسی را که درخواست کرد سوار کنم؟
2. گاهی در جاده تصادفی مشاهده می‌شود که خودرویی تصادف کرده و زن و بچه هم در خودرو گرفتار هستند و نیاز به کمک می‌باشد و جمعیتی هم متوقف شده‌اند و قصد کمک دارند، آیا ضرورت دارد من هم توقف کنم؟ آیا عبور کردنم بی‌تفاوتی به کمک به خلق الله حساب نمی‌شود؟
************
باسمه تعالی
سلام علیکم
جواب 1: اگر کسی دست بلند کند و شما او را سوار موتور نکنید، کار غیراخلاقی انجام داده‌اید ولی اگر سوارش کردید و دچار سانحه شُدید، او می‌تواند از شما شکایت کند و باید تمام خسارتش را به اجبار قانون، پرداخت کنید. تشخیص این که کار اخلاقی انجام دهید یا خود را در معرض تباهی بزرگ قرار دهید، با شماست.
جواب 2: هر گاه پای نجات جان مسلمان در میان باشد، باید اقدام کنید. ولی در غیر این صورت، چنانچه توانایی جسمی و روحی دارید و حضورتان دست و پا گیر نیست، می‌توانید در عملیات کمک به مصدومین، شرکت نمایید. به عبارت ساده، اگر به صحنه‌ای رسیدید که جان مسلمانی در خطر است و کس دیگر نیست که نجات او را بر عهده بگیرد و نجات او، برای شما، خطری ندارد، بر شما واجب شرعی است که او را نجات دهید. پس اگر در صحنه، کسانی هستند که اقدام به نجات کرده‌اند، وظیفه‌ی شرعی از شما برداشته است. همچنین اگر کسی نیست که کمک کند، ولی شما هم توانایی جسمی یا روحی ندارید، باز هم وظیفه‌ی شرعی از شما برداشته است. همچنین اگر کسی نیست که کمک کند و شما توانایی جسمی و روحی دارید ولی احتمال عقلایی خطر برای خودتان هست، مثل ماشین واژگون‌شده‌ای که آتش گرفته و هر لحظه احتمال انفجارش می‌رود، باز هم وظیفه‌ی شرعی از شما برداشته است. در غیر این سه صورت، اگر بی‌تفاوت عبور کنید، معصیت کرده‌اید و شاید در خون آن مصدوم، شریک باشید؛ زیرا کسی جز شما نبود کمکش کند و توانایی جسمی و روحی برای کمک کردن داشتید و خطری هم برای شما نداشت، ولی کمک نکردید و بی‌تفاوت عبور نمودید.
از سوی دیگر، برخی افراد، بدون در نظر گرفتن شرایط خود و طرف مقابل، همواره وظیفه‌ی خود می‌دانند که کمک کنند. این گونه افراد، گاهی بر اثر عجله و وارد کردن استرس مضاعف، باعث بدتر شدن اوضاع شده و راه امدادرسانی امدادرسانان حرفه‌ای را نیز مسدود می‌کنند. سعی کنید از اینگونه خودشیرین‌های همیشه در صحنه نباشید.
موفق باشید
حاج فردوسی