با سلام و احترام خدمت حاج فردوسی
1 ـ نظر جنابعالی در باره‌ی انفاق چیست؟ درشرایط کنونی، آیا صدقه‌هایی که به مؤسسات و ارگان‌های دولتی (کمیته‌ی امداد و هلال احمر) می‌پردازیم، به عنوان انفاق محسوب می‌شود؟ چون گاهی متوجه می‌شویم بعضی از متقاضیان، بی‌نیازند تا نیازمند!
2 ـ کمک کردن به متکدّیان و نیازمندان دورگردی که با داستان‌سرایی از وضعیتشان، تقاضایی کمک دارند چیست؟ آیا یک جوری گداپروری نیست؟
3 ـ آیا انفاق فقط مخصوص ثروتمندان است؟
4 ـ در قواعد منهاج فردوسیان خواندم که باید تا حدّی انفاق کرد که خود، نیازمند نشویم؛ اما در بسیاری از حکایاتی که از استادان منهاج فردوسیان (علیهم‌السلام) نقل می‌شود، حتی در صورت نیازمند بودن خود انفاق داشتند مثلاً قضیه‌ی سه روز روزه گرفتن و انفاق طعام به فقیر و یتیم و اسیر و حکایات دیگر، پس توکل کجاست؟ اینکه خدا روزی‌رسان است و معنی کریم بودن کجاست؟ مگر این نیست که کریم، نیازهای دیگران را بر نیازهای خود مقدم می‌دارد؟
************
باسمه تعالی
سلام علیکم
جواب 1: اگر فقیری می‌شناسید که اهل ایمان و تقواست، خودتان به او کمک کنید که ارزش بسیار زیادی دارد. خدای تعالی در قرآن کریم، فقط به دو گروه، وعده‌ی چشم‌روشنی‌ای داده که هیچ کس از آن خبر ندارد؛ یکی نمازشب‌خوان‌ها و دیگر، انفاق‌کنندگان؛ آنجا که می‌فرماید:
«تَتَجافـٰی جُنوبُـهُمْ عَنِ الْمَضاجِعِ یَدْعونَ رَبَّـهُمْ خَوْفًـا وَ طَمَعًـا وَ مِنْ ما رَزَقْناهُمْ یُنْفِقونَ * فَلا تَعْلَمُ نَفْسٌ ما أُخْفی لَـهُمْ مِنْ قُرَّةِ أعْیُنٍ جَزاءً بِما کانوا یَعْمَلونَ» [سوره‌ی سجده، آیه‌ی 16 و 17]
ترجمه: پهلوهایشان از خوابگاه‌هایشان دور می‌شود در حالی که همواره پروردگارشان را به علت بیم [از عذاب] و امید [به رحمت و پاداش] میخوانند و از آنچه آنان را روزی دادهایم، انفاق می‌کنند. پس هیچ کس نمیداند چه چیزهایی که مایه‌ی شادمانی و خوشحالی آنان است به پاداش اعمالی که همواره انجام میدادهاند، برای آنان پنهان داشته‌اند.
در این که قسمتی از کمک‌های مردم به مؤسسات خیریه، صرف امور جاری آنان همانند اجاره، قبوض، حقوق کارمندان و غیره می‌شود، شکّی نیست. پس تا جایی که فقیر مؤمن سراغ دارید، کمک‌های مالی خود را به این گونه مراکز و مؤسسات ندهید.
جواب 2: به اشاره‌ی برخی روایات، گاهی اوقات، افرادی که به صورت گدا بر سر راه ما قرار می‌گیرند، فرستاده‌ی خدای تعالی هستند تا با صدقه‌ای که به او می‌دهیم، بلایی از ما دفع شود. پس اینگونه افراد را ناخوش ندارید و حتماً اندکی به آنان کمک کنید. حتی اگر چیزی ندارید که به او بدهید، برایش دعای خیر کنید.
جواب 3: هر گاه کسی به چیزی نیاز نداشته باشد و آن را ببخشد، «انفاق» است ولی اگر به آن نیاز داشته باشد و ببخشد، «ایثار» است. هر دو کار، ستوده است ولی «ایثار» درجه‌ی برتری دارد. پس انفاق، مخصوص ثروتمندان نیست بلکه برای بی‌نیازان است. گاهی بی‌نیازی در حدی یک خودکار است. مثل این که کسی، دو خودکار دارد و یکی را انفاق می‌کند.
جواب 4: درجات انسان‌ها، متفاوت است. نباید از تازه به راه افتادگان، انتظاری داشت که از استقراریافتگان در ایمان و عمل صالح انتظار می‌رود. آنچه از استادان معظم منهاج فردوسیان (علیهم‌السلام) برای ماست، دستوراتشان است نه نحوه‌ی عملشان. آن منتهیان، در افقی از کمال پرواز می‌کنند که ما مبتدیان، توانایی چنان اوج گرفتن‌هایی را نداریم. لذا مصلحت‌دید من آن است که یاران به جای توجه به سیره‌ی عملی آن بزرگواران، به دستوراتشان که در سطح ما صادر شده، توجه و عمل نمایند.
موفق باشید
حاج فردوسی