سلام
می‌بینم اهل فتوا هم که شده‌اید! خوب اقلاً مستنداتتان را همراه فتاوا ذکر می‌فرمودید تا دیگران هم مستفیض شوند. شما اگر نمی‌دانید، خوب است بدانید که هیچ مستند قابل اتکایی برای گذاشتن ریش وجود ندارد و الا آقایان مراجع، آن را به احتیاط برگزار نمی‌فرمودند. بنده که الان یادم نیست کسی در این باره فتوا داشته باشد اگر شما سراغ دارید بفرمایید. در هر صورت به نظر می‌رسد اگر با استناد به فتوای مشهور، مطالب پیگیری شود به صواب نزدیکتر است. شما به شکلی فتوا به فسق امام جماعت داده‌اید در صورتی که مسأله کاملاً اختلافی است. برای کسب رضای خداوند متعال
موفق باشید.
************
باسمه تعالی
سلام علیکم
چند فقره اشکال به جواب بنده در خصوص ریش، در نامه‌ی شما وجود دارد که به ترتیب، پاسخ می‌دهم. ان شاء الله
اول: نوشته‌اید که اهل فتوا شده‌ام، در حالی که پناه می‌برم به خدای متعال از فتوا و همچنان که دستور فرموده‌اند، از فتوا می‌گریزم همچنان که از شیر درنده می‌گریزم. آنچه برای راهنمایی اصحاب منهاج فردوسیان تقدیم می‌شود، راه متین و صراط قویم «احتیاط» است. بین «فتوا» و «احتیاط» خیلی فرق است. در «فتوا»، صاحب فتوا به عهده می‌گیرد که هر کس به این نظر «من» عمل کند، نجات یافته و به سرمنزل مقصود خواهد رسید، ولی در «احتیاط» کم‌خطرترین و کم‌ضررترین راه انتخاب می‌شود، هر چند سختی‌هایی داشته و محدودیت‌هایی بیاورد. «فتوا» حکم فقیه خاص است ولی «احتیاط»، مطلوب شرع انور و حکم عقل سلیم می‌باشد.
دوم: خواسته‌اید که مستندات به همراه فتوا ذکر شود. عرض شد که آنچه می‌نویسم، «فتوا»ی من نیست بلکه راه سالم احتیاط است. مستندات «احتیاط» همانند مستندات فتوا نیست. در مستندات فتوا، کنکاش و مناقشه‌ی بسیار می‌شود تا واجب یا حرام بودن آن، اثبات یا رد شود؛ ولی در مستندات احتیاط، دقت زیاد لازم نیست و همین که یک سو، ضرر داشته باشد و سوی دیگر، ضرر نداشته باشد، ولو این که نفعی هم نداشته باشد، کار، تمام است و حکم به نفع آن سویی می‌شود که ضرر ندارد، هر چند سود هم نداشته باشد.
در مسأله‌ی ریش، تراشیدن و کوتاه کردن آن به حدی که نیاز به شانه نداشته باشد، متهم به حرمت یا کراهت است ولی سوی مقابلش، یعنی بلند گذاشتن ریش به اندازه‌ای که نیاز به شانه داشته باشد، منع نشده و بلکه توصیه شده است؛ پس به راحتی، احتیاط را در بلند گذاشتن ریش به حد شانه می‌یابیم.
برای آشنایی با مستندات مذموم بودن ازاله‌ی ریش، به اینجا مراجعه نمایید.
سوم: هر چند برخی فقهای عظام، فتوا به احتیاط واجب در حرمت تراشیدن ریش داده‌اند، ولی برخی دیگر از مراجع عظام تقلید، همچون آیت الله بهجت (رحمه الله) [توضیح المسائل، متفرقه، مسأله‌ی 4] و آیت الله صافی گلپایگانی (حفظه الله) [جامع الاحکام، جلد 2، سؤال 1740 و 1742] فتوا به حرمت داده‌اند.
چهارم: این که فرموده‌اید، به شکلی حکم به فسق امام جماعت داده‌ام، درست نیست. نه به تصریح و نه به کنایه، حکم به فسق امام جماعت نداده‌ام به این دلیل که در تمام موارد، احتیاط را در جمع بین نماز فرادا و نماز جماعت با امام جماعت کم‌ریش بیان کردم. اگر آن امام جماعت را فاسق می‌دانستم، باید نماز با او را ـ ولو به نحو اعاده ـ باطل می‌شمردم که چنین نکرده‌ام.
در پایان، از عنایت جناب‌عالی سپاسگزارم و از هر گونه نقد منصفانه و عالمانه، استقبال می‌کنم.
موفق باشید
حاج فردوسی