حاج فردوسی

(استاد اعظم (ص) دوازده جانشین دارند)

دوازده جانشین آن حضرت، پس از آن جناب، عهده‌دار امر ارشاد خلق به سوی باری تعالی هستند.
پس اگر کسی مثلاً بگوید تعالیم قرآن و رسول الله (صلی ‌الله ‌علیه ‌و آله‌ و سلم) کافی است و نیازی به تعالیم جانشینان ایشان نیست، «منهاج فردوسیان» را نتیجه نخواهد گرفت.

دلیل اثبات‌کننده: این مدعا فقط در نزد شیعیان اثنی‌عشری مقبول است. دلیل عمده‌ی این مدعا، سخنان برجای مانده از رسول خدا (صلی ‌الله ‌علیه ‌و آله‌ و سلم) در نصب دوازده جانشین برای خود می‌باشد. در منابع معتبر شیعه، به وفور می‌توان روایاتی که نام ائمه‌ی طاهرین (علیهم‌السلام) را به ترتیب متذکّر شده‌اند، مشاهده کرد. کتاب ارزشمند «کفایة الاثر فی النصّ علی الأئمة الإثنی عشر»، تألیف علی بن محمد خزاز قمی و کتاب گرانسنگ «اثبات الهداة» تألیف شیخ حر عاملی در هفت جلد، از جمله کتاب‌هایی هستند که بیشترین نصوص و ادله‌ی امامت این بزرگواران را جمع‌آوری کرده‌اند.
اما برای غیر شیعیانی که بخواهند به این مقدمه معتقد شوند، فقط یک سخن از سخنان رسول خدا (صلی ‌الله ‌علیه ‌و آله‌ و سلم) از منابع غیر شیعیان را نقل می‌کنیم.
در صحیح مسلم از جابر بن سمره نقل شده که می‏‌گوید:
سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ (صلی ‌الله ‌علیه ‌و آله‌ و سلم) یَقُولُ: «لایَزالُ الاِسلامُ عَزیزاً اِلی اِثْنی عَشَرَ خَلیفَهً». ثُمَّ قالَ کلِمَهً لَمْ اَفْهَمْها! فَقُلْتُ لاَبی ما قالَ؟ فَقالَ: «کلُهُمْ مِنْ قُریشٍ» [صحیح مسلم، جلد 3، صفحه‌ی 1453]
ترجمه: اسلام پیوسته عزیز خواهد بود تا دوازده خلیفه بر مسلمانان حکومت کنند. سپس سخنی فرمود که من نفهمیدم، پس به پدرم (که در آنجا حاضر و از من به پیامبر (صلی ‌الله ‌علیه ‌و آله‌ و سلم) نزدیکتر بود) گفتم پیامبر (صلی ‌الله ‌علیه ‌و آله‌ و سلم) چه فرمود؟ گفت، فرمود «تمام آنها از قریشند».
در همین کتاب با سند دیگری از «جابر» تعبیر دیگری نقل می‌کند و به جای «لایزالُ هذا الدّینِ عَزیزاً»، «لایزالُ هذا الاَمْرُ» آمده و در تعبیر سومی با سند دیگری «لایزالُ هذَا الدّینُ عَزیزاً مَنیعاً» آمده است .
و در تعبیر چهارمی از عامر بن سعد بن ابی‏‌وقاص نقل می‌کند که به جابر بن سمره نامه‌‏ای نوشتم که بعضی از اخباری را که خودت از پیامبر (صلی ‌الله ‌علیه ‌و آله‌ و سلم) شنیده‏‌ای برای من بنویس، او چنین نوشت که من از پیامبر (صلی ‌الله ‌علیه ‌و آله‌ و سلم) شنیدم می‏‌فرمود:
«لایَزالُ الدّینُ قائِماً حَتی تَقُومُ السّاعَهُ، اَوْ یَکُونُ عَلَیکُمْ اِثْنی عَشَرَ خَلیفَهً کُلُّهُمْ مِنْ قُرَیشٍ»
ترجمه: دین اسلام بر پا است تا قیام قیامت، یا این که بر شما دوازده خلیفه حکومت می‏کنند که همه از قریشند.
و در طریق دیگری در همان صحیح مسلم از «جابر» آمده است:
«لایزال هذَا الدّینُ عَزیزاً مَنیعاً اِلی اِثْنی عَشَرَ خَلَیفَهً» [صحیح مسلم، جلد 3، صفحه‌ی 1453]
ترجمه: این دین قدرتمند و شکست‌ناپذیر خواهد بود تا دوازده خلیفه بر آن حکومت کنند.
و در آخر این حدیث نیز جمله «کلُّهُمْ مِنْ قُریشٍ» دیده ‌می‌شود.
همین حدیث در صحیح بخاری با عبارت مشابهی آمده است، جابر می‏‌گوید از پیامبر خدا (صلی ‌الله ‌علیه ‌و آله‌ و سلم) شنیدم می‏‌فرمود:
«یَکُونُ اِثْنی عَشَرَ اَمیراً» فَقالَ کلِمَهً لَمْ اَسْمَعْها، فَقالَ اَبی اِنَّهُ قالَ: «کُلُّهُم مِنْ قُرَیشٍ» [صحیح بخاری، جلد 3، جزء نهم، صفحه‌ی 101]
ترجمه: بعد از من دوازده امیر خواهد بود، سپس سخنی فرمود که آن را نشنیدم، پدرم گفت: فرمود همه‌ی آنها از قریشند.
همین معنی در صحیح ترمذی نیز با تفاوت جزئی ذکر شده و ترمذی بعد از نقل آن می‏گوید:
«هذا حَدیثَ حَسَنٌ صَحیحٌ» [صحیح ترمذی، جلد 4، صفحه ی 501]
ترجمه: این حدیث، نیکو و صحیح است.
در صحیح ابی‏‌داود نیز همین معنی با تفاوت مختصری آمده است، و لحن حدیث نشان می‌دهد که پیامبر (صلی ‌الله ‌علیه ‌و آله ‌و سلم) آن را در حضور جمعیت فرموده، زیرا در آن وارد شده است وقتی پیامبر (صلی ‌الله ‌علیه ‌و آله ‌و سلم) فرمود «همواره این دین نیرومند و عزیز است تا دوازده خلیفه» مردم با صدای بلند تکبیر گفتند. [سنن ابو‏داود، صفحه‌ی 4]
در مسند احمد حنبل نیز در چندین مورد این حدیث ذکر شده است که بعضی از محققان، شماره‌ی طریقه‌های آن را در این کتاب به جابر، سی و چهار طریقه ذکر کرده‏‌اند! [احقاق الحق و ازهاق الباطل، قاضی نور الله شوشتری، جلد 13؛ منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر، صافی گلپایگانی، ص 12]
در یک مورد می‏‌خوانیم که مسروق می‏‌گوید ما نزد عبدالله بن مسعود نشسته بودیم، و او برای ما قرآن می‏‌خواند، کسی از او سؤال کرد آیا از رسول خدا (صلی ‌الله‌ علیه ‌و آله ‌و سلم) هرگز سؤال کردید که چند خلیفه بر این امت حکومت می‏‌کنند‏؟ عبد الله بن مسعود گفت از زمانی که به عراق آمده‏‌ام، قبل از تو کسی این سؤال را از من نکرده است! سپس افزود آری ما از رسول خدا (صلی‌ الله ‌علیه ‌و آله ‌و سلم) سؤال کردیم فرمود:
«اِثْنی عَشَرَ کَـعِدَّهً نُقْباءِ بَنی اِسْرائیلَ» [مسند احمد حنبل، جلد 1، صفحه‌ی 398]
ترجمه: دوازده نفر به تعداد نقبا و رؤسای بنی اسرائیل.