سلام
در کتاب «عرفان اسلامی» روایتی دیدم که رابطه علم و حکمت و عرفان را به خوبی روشن می‌سازد و عارفان را به روشنی، نجات‌یافتگان دریای متلاطم دنیا می‌شمارد، نظر شما در مورد این حدیث شریف چیست؟
عن الامام العارفین علی (ع): «العلم نهر و الحکمة بحر و العلماء حول النهر یطوفون و الحکماء وسط البحر یغوصون و العارفون فی سفن النجاة یسیرون» ترجمه: امام عارفان علی (ع) می‌فرماید: علم (مانند) نهر است و حکمت (مانند) دریا و دانشمندان پیرامون نهر (علم) طواف می‌کنند و حکیمان در وسط دریا (حکمت) غواصی می‌کنند و عارفان (اهل معرفت و شناخت) در کشتی نجات، سیر می‌کنند.
************
باسمه تعالی
سلام علیکم
روش ما در تبیین روایات، این است که نخست از حدیث بودن آن مطمئن می‌شویم تا دچارِ «سرِ بی‌صاحبْ تراشیدن» نگردیم. این کلام که به امیر المؤمنین (علیه‌السلام) نسبت می‌دهند، در هیچ‌یک از منابع معتبر شیعه و عامه نیامده است. تنها منبعی که برایش یافتیم، کتاب «المستطرف فی کلِّ فنٍ مستظرَف» اثر «شهاب الدین محمد بن أحمد أبی الفتح الأبشیهی» (٧٩٠ ـ ٨٥٢ هـ . ق) است. این کتاب، نه تنها از منابع معتبر حدیثی شیعه نیست بلکه از منابع ضعیف حدیث عامه هم محسوب نمی‌شود!
پس استشهاد به این سخن، از اساس اشتباه است و کسانی که با ادبیات غالب بر روایات ائمه‌ی طاهرین (علیهم‌السلام) آشنا هستند، به روشنی می‌فهمند که این سخن، نمی‌تواند از امیر بیان (علیه‌السلام) باشد.
جا دارد بر برخی آقایان محترم که خودشان را عالم شیعی می‌شمارند؛ ولی در نشر و بسط مباحث عرفانی، از چنین روایت‌های بی‌اساسی استفاده می‌کنند، تأسف بخوریم.
موفق باشید
حاج فردوسی