سلام علیکم
با توجه به اینکه یکی از مواردی که نسبت به آن پرهیز باید نمود نخوردن غذاهای شبههناک، مخلوط به حرام و خمس نداده میباشد، که خوردن چنین غذاهایی اثر سوء معنوی برای انسان دارد؛ در این خصوص چند سؤال به شرح زیر خدمتتان دارم، که خواستار راهنمایی در این زمینه هستم و نظر احتیاط در این موارد چیست؟
1 ـ بعضاً در برخی مکانها مثلاً در مسجد یا حرم، بعضی افراد به انسان خوراکی تعارف میکنند که ما چون فرد را نمیشناسیم و فقط یک ظاهری از او را میبینیم و هیچ شناختی به وی نداریم، نمیدانیم در این خصوص چه کنیم، آیا میشود این خوراکیهای تعارفی را میل نمود؟ نظر احتیاط در رسالهی منهاج فردوسیان در این زمینه چیست؟
2 ـ گاهی در مجلسی یا هیئتی که فقط ظاهراً مذهبینماست اما باطنی ندارد، سفرهی غذایی پهن میشود و مجبور میشویم سر این سفره بنشینیم؛ در این زمینه تکلیف چیست آیا میتوان آن غذا را میل نمود؟ نظر احتیاط در این خصوص چیست؟
3 ـ برخی افراد به ما خوراکی تعارف میکنند و ما کاملاً آن فرد را میشناسیم که اهل خمس نیست حتی بعضاً مشروب هم میخورد، اینجا تکلیف چه میشود؟
4 ـ گاهی به منزل اقوام یا دوستانی مهمانی دعوت هستیم و میدانیم این فرد اهل نماز نیست، یا اهل خمس نیست، و یا اینکه اهل گناه بوده و مشروبخور است و در این مهمانی، پذیرایی وجود دارد، در این خصوص چه کنیم؟
5 ـ بعضی افراد مذهبی هستند ولی اهل خمس دادن نیستند این گروه اگر غذایی تعارف کرد یا رفتیم منزلشان چه کنیم؟
6 ـ بعضی جاها این خوراکیها انواع خیرات برای اموات تلقی میشود و مشخص نیست منبع خرید این خیرات از چه راهی تهیه شده اینجا تکلیف چه میشود؟
7 ـ بعضی جاها از منبع مالی یک سازمان دولتی یا بیت المال، خوراکی تهیه و مثلاً در ایستگاه صلواتی به مناسبتهای ملی یا مذهبی توزیع میگردد، این مورد چه تکلیفی داریم؟
8 ـ نوع دیگر از این خوراکیها، نذری نامیده شده است و گاهی همسایه مثلاً برای ما میآورد و ما میدانیم این همسایه اهل خمس و نماز نیست و یا اینکه برعکس، نمیدانیم این فرد مالش چگونه است در این جا چه کنیم؟
متشکرم
************
باسمه تعالی
سلام علیکم
با بررسیهای مفصلی که در روایات شریف از استادان معظم منهاج فردوسیان (علیهمالسلام) انجام دادهایم، به این جمعبندی رسیدیم که خوردن مالی که معلوم نیست حرام باشد، اشکالی ندارد و اثر بدی در رسیدن به کمال و سعادت بر جای نمیگذارد.
به عبارت ساده، هر مالی که میدانید حرام است، خوردنش حرام است مثل مالی که میدانید از پول دزدی یا خمسنداده یا از مواد حرام مانند گوشت مردار و شراب تهیه شده است و هر مالی که یقین به حرام بودنش ندارید، خوردنش بدون اشکال است. البته صوفیه اصرار فراوانی دارند که چیزی با عنوان «اثر وضعی» اثبات کنند ولی روایات شریفه که در حد تواتر معنوی است، از قبول چنین چیزی ابا دارد. بررسی کامل در مورد «اثر وضعی» در نسخهی دوم کتاب «مفاهیم راهبردی در منهاج فردوسیان» آمده است.
همچنین باید مواظب باشید از سوء ظن به مسلمانان بپرهیزید که از نیرنگهای خوشظاهر شیطان است و گاهی اوقات، به نام معنویت و احتیاط، انسان را دچار ضداحتیاط میکند و به گناه قطعی بدگمانی دچار میسازد.
پس جواب تمام سؤالات بالا، این است که استفاده از اینگونه خوراکیها که یقین به حرام بودنش ندارید، هیچ اشکال شرعی ندارد.
موفق باشید
حاج فردوسی