حاج فردوسی

نظر شما در مورد محدث کبیر حاج میرزا حسین نوری (عطر الله مرقده) و کتاب سترگ ایشان موسوم به «مستدرک الوسائل» چیست؟

با تشکر

باسمه تعالی

اساساً اظهار نظر بنده در مورد اشخاص، منحصر به کسانی است که ادعای «راهبری» داشته و برنامه‌ی تربیتی ارائه داده باشند، و مرحوم محدث نوری (ره)، ادعای ارائه‌ی برنامه‌ی تربیتی نداشته است. پس در مورد شخص ایشان، نظر خاصی ندارم و از شواهد و قراین چنان به دست می‌آید که عالم وارسته و محقق ارزشمندی بوده است. اما در مورد آثار او، بویژه کتاب «مستدرک الوسائل»، همنظر با امام خمینی (ره) هستم.

امام خمینی (ره) در بخشی از کتاب «انوار الهدایه»، که تعلیقات ایشان بر «کفایة‌ الاصول» آخوند خراسانی (ره) است، به مناسبت بحثی در باره‌ی مسأله‌ی تحریف قرآن، از محدث نوری (ره) و تصانیفش با این عبارات یاد می‌کنند:

«کتاب‌های وی علماً و عملاً هیچ فایده‌ای در بر ندارد. زیرا روش وی چنان است که روایات ضعیف را که اصحاب از آنها اعراض و دوری کرده‌اند ارائه می‌دهد، روایاتی که صاحبان عقل و درایت از قدمای اصحاب مانند سه محمد (محدث کلینی، شیخ صدوق و شیخ طوسی) از آن منزه‌اند. این وضعیت غالب کتاب‌های روایی او مانند مستدرک است، اما از دیگر آثارش نپرس که مشحون از داستان و حکایات غریب است که بیشتر شبیه هزلیات است تا مسائل جدی. وی با این که مردی صالح و متتبع بود اما اشتیاقی که به جمع‌آوری اخبار ضعیف و غرائب و عجایب و چیزهایی که عقل سلیم و رأی مستقیم باور ندارد داشت، بیش از جمع‌آوری سخنان سودمند بود. شگفت از معاصرین او از مدعیان بیداری است که چگونه از این امر غفلت کردند تا مطلبی پیش آمد که آسمان‌ها برای آن گریان شدند و نزدیک بود که زمین پراکنده گردد. (اشاره به تألیف کتاب «فصل الخطاب در تحریف کتاب رب الارباب» که در آن، تلاش می‌کند تا اثبات نماید که قرآن، تحریف شده است)

خداوند، عاقبت ما و شما را ختم به خیر نموده و ما را در راه احیای اسلام ناب و خالص، توفیق دهاد. ان شاء الله

حاج فردوسی