حاج فردوسی

در مطلبی که در فضای مجازی منتشر شده آمده است:

در پیاده روی اربعین چه ذکری را بیشتر بگوییم؟

صفوان جمّال خاطره‌ای از امام صادق روایت کرد و گفت: از حضرت صادق علیه السلام اذن گرفتم به زیارت مولایمان حسین بن علی علیه السلام بروم. از ایشان درخواست کردم آنچه را باید در این مسیر انجام دهم، بیان فرمایند. آن حضرت فرمود: أَکْثِرْ مِنَ الْبَرَاءَهِ مِمَّنْ أَسَّسَ ذَلِکَ عَلَیْه الحسین علیه السلام.‏ در این مسیر، زیاد از کسانی که اساس قتل حسین بن علی علیه السلام را بنیان نهادند، برائت بجو.

پس بگوییم:

اللَّهُمَ‏ الْعَنْ‏ أَوَّلَ‏ ظَالِمٍ‏ ظَلَمَ‏ حَقَ‏ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ آخِرَ تَابِعٍ لَهُ عَلَى ذَلِک . اللهم العنهم ‏جمیعا.

آیا این قسمت افزوده شده به روایت که (پس بگوییم) صحیح است و منظور امام همین ذکر است؟

باسمه تعالی

در متن روایت چنین آمده است:

«وَ أَکْثِرْ مِنَ التَّکْبِیرِ وَ التَّهْلِیلِ وَ الثَّنَاءِ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ الصَّلَاهِ عَلَى النَّبِیِ‏ وَ الصَّلَاهِ عَلَى الْحُسَیْنِ خَاصَّهً وَ الْعَنْ‏ عَلَى مَنْ قَتَلَهُ وَ الْبَرَاءَهِ مِمَّنْ أَسَّسَ‏ ذَلِکَ‏ عَلَیْه‏» [مصباح المتهجّد و سلاح المتعبّد، شیخ طوسی، جلد ۲، صفحه‌ی ۷۱۹]

ترجمه: و زیاد کن گفتنِ تکبیر (الله اکبر) و تهلیل (لا اله الا الله) و صلوات بر پیامبر و درود مخصوص بر حسین (علیه‌السلام) و لعن بر کسی که او را کشت و بیزاری جستن از کسی که اساس آن [ظلم] بر او نهاد.

با این حساب معلوم می‌شود:

۱. کسی که این متن را آماده کرده، گزینشی عمل نموده و «تکبیر»، «تهلیل»، «صلوات عمومی» و «صلوات خصوصی» را حذف کرده و فقط «لعن» را آورده است.

۲. در متن روایت، امر به لعن بر قاتل امام حسین (علیه‌السلام) آمده است؛ ولی تنظیم‌کننده‌ی متن، تلاش کرده مسیر لعن را به سمت شیخین منحرف سازد.

۳. «لعن» با «برائت» فرق می‌کند. کسانی که «برائت» را به «لعن کردن» معنی می‌کنند، در گمراهی آشکار هستند. اینان یکی از عبادات را «لعن کردن» خلفای جور و غاصبان خلافت می‌شمارند در حالی که امر به «بیزاری جستن» از آنان شده‌ایم نه لعن آشکار با نام و مشخصات. در هیچ روایت معتبری امر به لعن ابوبکر و عمر و عثمان نیامده است. در متن این روایت نیز امر به «برائت» آمده است؛ ولی در جمله‌ی نتیجه‌گیری، «لعن» توصیه شده است.

حاج فردوسی