(منابع هدایت، فقط قرآن و روایات معتبر است)
تعالیم عالیهی الهی امروز در دو مجموعهی گرانقدر با عنوان «قرآن کریم» و «سنت» (احادیث معتبر) در دسترس ما قرار دارد و هر کس بخواهد به درجات عالیهی کمال و سعادت برسد، اعتقاد یافتن و عمل کردن به آنچه در این دو مجموعه آمده، او را کفایت میکند.
پس اگر کسی مثلاً قائل شود که تعالیم الهی را از غیر دو منبع فوق، مانند فلسفهی یونان باستان، آموزههای بودا، آداب و ریاضتهای مرتاضان هند، روانشناسی، فتوحات مکیّه، مثنوی مولوی، رسالهی قشیریه، تذکره الاولیاء، قوت القلوب، منازل السائرین و … یا از منابع روایی عامه مانند صحاح ستّه [1] و مسانیدشان [2] هم میتوان دریافت کرد، «منهاج فردوسیان» را نتیجه نخواهد گرفت.
دلیل اثباتکننده: این مطلب، در پارهای از روایات رسیده از رسول خدا (صلیاللهعلیهو آلهوسلم) و ائمهی هدی (علیهمالسلام) به روشنی بیان شده است.
نمونهی 1:
قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلیاللهعلیهوآلهوسلم): «أَیهَا النَّاسُ حَلَالِی حَلَالٌ إِلَی یوْمِ القِیامَةِ وَ حَرَامِی حَرَامٌ إِلَی یوْمِ القِیامَةِ أَلَا وَ قَدْ بَینَهُمَا اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِی الکتَابِ وَ بَیّنْتُهُمَا لَکمْ فِی سُنَّتِی وَ سِیرَتِی وَ بَیّنَهُمَا شُبُهَاتٌ مِنَ الشَّیطَانِ وَ بِدَعٌ بَعْدِی مَنْ تَرَکهَا صَلَحَ لَهُ أَمْرُ دِینِهِ وَ صَلَحَتْ لَهُ مُرُوَّتُهُ وَ عِرْضُهُ وَ مَنْ تَلَبَّسَ بِهَا وَقَعَ فِیهَا وَ اتَّبَعَهَا کانَ کمَنْ رَعَی غَنَمَهُ قُرْبَ الحِمَی وَ مَنْ رَعَی مَاشِیتَهُ قُرْبَ الحِمَی نَازَعَتْهُ نَفْسُهُ إِلَی أَنْ یرْعَاهَا فِی الحِمَی أَلَا وَ إِنَّ لِکُلِّ مَلِکٍ حِمًی أَلَا وَ إِنَّ حِمَی اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَحَارِمُهُ فَتَوَقَّوْا حِمَی اللهِ وَ مَحَارِمَهُ» [کنزالفوائد، کراجکی، جلد 1، صفحهی 352]
ترجمه: رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلم) فرمودند: ای مردم، حلال من حلال است تا روز قیامت و حرام من حرام است تا روز قیامت. آگاه باشید که خدای عز و جل آن حلالها و حرامها را در کتابش روشن کرده است و در سنت و سیرهام برایتان روشن کردم. و بین آندو، شبهاتی از شیطان و بدعتهایی بعد از من خواهد بود. هر کس آن شبهات و بدعتها را ترک کند، امر دین و مروت و آبرویش نیکو خواهد گردید و هر کس بدانها فروپوشیده شود، در آن خواهد افتاد و مانند چوپانی خواهد بود که نزدیک قرقگاه بچراند و هر کس چهارپایانش را نزدیک قرقگاه بچراند، با خودش درگیری خواهد داشت که آنان را در قرقگاه بچراند. آگاه باشید که هر پادشاهی قرقگاهی دارد و قرقگاه خدای عز و جل حرامهای اوست، پس از قرقگاه و حرامهای الهی بپرهیزید.
نمونهی 2:
عَنْ أَبِی الْحَسَنِ مُوسَی (علیهالسلام) قَالَ: … فَقُلْتُ أَصْلَحَک اللهُ أَتَی رَسُولُ اللهِ (صلیاللهعلیهوآلهوسلم) النَّاسَ بِمَا یَکتَفُونَ بِهِ فِی عَهْدِهِ؟ قَالَ: «نَعَمْ وَ مَا یَحْتَاجُونَ إِلَیهِ إِلَی یَوْمِ الْقِیامَةِ». فَقُلْتُ: فَضَاعَ مِنْ ذَلِک شَیءٌ؟ فَقَالَ: «لَا هُوَ عِنْدَ أَهْلِهِ» [کافی، محدث کلینی، جلد 1، صفحهی 57]
ترجمه: از امام کاظم (علیهالسلام) پرسیدم آیا پیامبر خدا (درود خدا بر او و خاندانش باد) در زمان خودشان، آنچه کفایت کند برای مردم را آوردند؟ فرمودند: بله و آنچه محتاج به آن شوند تا روز قیامت. پرسیدم: آیا چیزی از آنها (تعالیم الهی) تباه شده است؟ فرمودند: نه بلکه در نزد اهلش موجود است.
…………………………..
[1] صحاح ستّه یا کتابهای ششگانه، معتبرترین کتابهای حدیث در نزد عامه (غیر شیعیان) هستند که عبارتند از: صحیح بخاری، صحیح مسلم، سنن ابوداود، سنن ترمذی، سنن نسائی و سنن ابن ماجه. برای آشنایی بیشتر با هر کدام از این کتابها، به فصل دهم، منابع عامه مراجعه نمایید.
[2] مسانید، جمع مسند است. مسند کتابى است که احادیث صحابه را جمع نموده است و ترتیب آن یا بر اساس حروف تهجّى است، یا به لحاظ شرافت قبیلگى در نزدیکى به پیامبر است و یا به جهت سابقه اسلامى است. در میان مسانید نیز مسند احمد بن حنبل در رأس و پس از آن، مسند أبویعلى موصلى در مرتبه دوم قرار دارد و این دو از مشهورترین مسانید محسوب مىشوند.