حاج فردوسی

سؤال: «منهاجی» چه فرقی با «شیعه‌ی اثنی‌عشری» دارد؟

جواب: «تشیّع دوازده‌امامی یا اثنی‌عشری » [1]، یکی از فرقه‌های پر جمعیت شیعه است. شیعه‌ی دوازده‌امامی یا اثنی‌عشری، شباهت‌ها و تفاوت‌های زیادی با منهاجی دارد. منهاجی کسی است که به تمام اعتقادات (قواعد نظریِ) رسیده از خاندان عصمت و طهارت (علیهم‌السلام)، آگاهی و ایمان دارد و تمام احکام (قوانین عملیِ) صادره از آن بزرگواران را می‌شناسد و در عمل، مراعات می‌نماید؛ در حالی که شیعیانی که در جامعه‌ی شیعی می‌بینیم، از قسمت زیادی از اعتقادات مذهب شیعه‌ی دوازده‌امامی، بی‌اطلاع هستند و به بخش زیادی از احکام عملی مذهب شیعه دوازده‌امامی، عمل نمی‌کنند.
در ادامه، نمونه‌هایی از تفاوت دیدگاه‌ها و اعمال پیروان فرقه‌ی «تشیّع دوازده امامی یا اثنی‌عشری» با پیروان فرقه‌ی «منهاج فردوسیان» را بیان می‌کنیم تا تفاوت این دو نوع از تشیع، بهتر آشکار شود. البته لازم به ذکر است که بعضی از این دیدگاه‌ها و رفتارها، دین نیست بلکه «آئین» است یعنی به عنوان تشیع دوازده‌امامی، بدان پرداخته نمی‌شود ولی در نزد برخی شیعیان اثنی‌عشری، در حد دستورات دینی، محترم شمرده ‌می‌شود.

دیدگاه‌های شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی ائمه‌ی طاهرین (علیهم‌السلام):
[1] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند برپا کردن جشن و چراغانی در شب و روز ولادت اهل بیت (علیهم‌السلام) مستحب است.
منهاجی معتقد است دستوری به برپایی چنین مراسمی در ایام ولادت آن بزرگواران نیامده است.
[2] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند برپا کردن مراسم عزاداری در شب و روز شهادت اهل بیت (علیهم‌السلام) مستحب است.
منهاجی معتقد است دستوری به برپایی چنین مراسمی در ایام شهادت آن بزرگواران ـ جز حضرت سید الشهداء (علیه‌السلام) ـ نیامده است.
[3] 3. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند حضور در جلسات عزاداری، سینه‌زنی و جشن ولادت اهل بیت (علیهم‌السلام)، حتی اگر موجب قضا شدن نماز شب و نماز اول وقت صبح و قضا شدن نماز صبح باشد، پسندیده و ارزشمند است.
منهاجی معتقد است حضور در چنین جلساتی تا جایی پسندیده است که همراه با ترک قانون‌های ضروری یا انجام قانون‌های ممنوع نباشد.
[4] 4. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند آوازخوانی و موسیقی در جشن‌های اهل بیت (علیهم‌السلام)، بویژه نیمه‌ی شعبان و عید غدیر، مجاز و حتی مستحب است.
منهاجی معتقد است آوازخوانی و موسیقی، در هیچ شرایطی مجاز نیست.
[5] 5. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند امام رضا (علیه‌السلام)، ضامن آهو شدند.
منهاجی معتقد است چنین واقعه‌ای ثابت‌شده نیست.
[6] 6. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند تبریک گفتن تولدهای ائمه‌ی طاهرین (علیهم‌السلام) به یکدیگر، مستحب است.
منهاجی معتقد است توصیه‌ای به تبریک و تهنیت گفتن ولادت استادان منهاج فردوسیان (علیهم‌السلام) نیامده است.
[7] 7. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند اهمیت شب قدر، به جهت ضربت خوردن و شهادت و شب سوم امیر المؤمنین (علیه‌السلام) است.
منهاجی معتقد است شب قدر، از هبوط آدم (علیه‌السلام) بوده است و شرافت آن، به ضربت خوردن و شهادت آن حضرت نیست.
[8] 8. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند شهادت حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) بر اثر فشار در و سقط جنین بعد از هفتاد و پنج یا نود و پنج روز بوده است.
منهاجی معتقد است شهادت آن حضرت بر اثر حمله و سقط جنین بودنش، ثابت نشده است.
[9] 9. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند منظور از «کوثر» در سوره‌ی کوثر، حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) است.
منهاجی معتقد است تفسیر «کوثر» به حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) ثابت شده نیست.
[10] 10. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند حضرت سید الشهداء (علیه‌السلام) شهید شدند تا دروازه‌ای برای ورود گنهکاران به بهشت و خارج شدن عزاداران معصیت‌کار ایشان از جهنم باشند.
منهاجی معتقد است گریه بر مظلومیت حضرت سید الشهداء (علیه‌السلام) دریاهای آتش جهنم را خاموش می‌کند ولی ارزش اصلی اشک بر آن حضرت، زمانی خودش را نشان می‌دهد که انسان را از معصیت پروردگار متعال، باز بدارد.
[11] 11. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند حضرت سید الشهداء (علیه‌السلام) برای تشکیل حکومت قیام کردند ولی بر اثر فراهم نبودن برخی مقدمات مانند خیانت مردم کوفه، شکست خوردند و به مقصود نرسیدند.
منهاجی معتقد است آن حضرت را بر اثر بیعت نکردن، مظلومانه به شهادت رساندند.
[12] 12. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند ریا کردن در بساط سید الشهداء (علیه‌السلام) اشکال ندارد و حتی مستحب است.
منهاجی معتقد است ریا در همه‌ی عبادات، ممنوع است و موجب باطل شدن آن عبادت می‌شود.
[13] 13. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند شبیه‌خوانی، نوعی عزاداری است و انجام آن و تماشای آن را مستحب می‌دانند.
منهاجی معتقد است سفارشی به چنین شیوه‌ای از عزاداری نیامده و حتی اثری از آن در سیره‌ی اهل بیت (علیهم‌السلام) دیده نمی‌شود.
[14] 14. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند عَلَم‌گردانی و برداشتن بیرق و کُتل در عزاداری حضرت سید الشهداء (علیه‌السلام)، نشانه‌ی احترام و عرض ارادت به ساحت اهل بیت (علیهم‌السلام) است.
منهاجی معتقد است چنین نشانه‌هایی برای احترام، معرفی نشده است.
[15] 15. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند روشن کردن شمع در شب یازدهم محرم، نوعی عزاداری مخصوص «شام غریبان» است.
منهاجی معتقد است توصیه‌ای به روشن کردن شمع در عزاداری، نشده است.
[16] 16. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند آب دادن به عزاداران، بویژه در روز عاشورا، مستحب است.
منهاجی معتقد است آب دادن به طور مطلق به مسلمانان، مستحب است و اختصاصی به روز عاشورا ندارد.
[17] 17. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند گِل گذاشتن بر سر و پیشانی در عزای اهل بیت (علیهم‌السلام)، مستحب است.
منهاجی معتقد است چنین شیوه‌ای برای عزاداری، سفارش نشده است.
[18] 18. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند هزینه کردن در مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم‌السلام)، برتر از پرداخت خمس و زکات است.
منهاجی معتقد است پرداخت زکات و خمس، از ارکان اسلام بوده و هیچ چیزی نمی‌تواند جایگزین آن شود.
[19] 19. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند غذاهای هیئت‌های عزاداری و غذاهایی که به نام اهل بیت (علیه‌السلام) پخته می‌شود، تبرّک است.
منهاجی معتقد است چنین غذاهایی به عنوان تبرّک معرفی نشده است.
[20] 20. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند عطر زدن در ایام عزاداری، توهین به اهل بیت (علیهم‌السلام) است.
منهاجی معتقد است عطر زدن در ایام عزاداری، توهین به اهل بیت (علیهم‌السلام) شمرده نشده است.
[21] 21. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند شانه زدن به سر و ریش در ایام عزاداری، توهین به ائمه‌ی اطهار (علیهم‌السلام) است.
منهاجی معتقد است شانه زدنِ موی سر و ریش ـ هر چند در سالگرد شهادتشان باشد ـ توهین به استادان منهاج فردوسیان (علیهم‌السلام) شمرده نشده است.
[22] 22. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند امام سجاد (علیه‌السلام) همیشه بیمار بودند.
منهاجی معتقد است ایشان فقط در روزهای منتهی به عاشورا و ایام اسارت، برای این که جان مبارک‌شان حفظ شود، بیمار بودند.
[23] 23. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند ائمه‌ی طاهرین (علیهم‌السلام) فقیر بودند.
منهاجی معتقد است غیر از استاد اعظم (صلّی ‌الله ‌علیه ‌و آله ‌و سلّم) و امیر المؤمنین (علیه‌السلام)، تقریباً بقیه‌ی ائمه‌ی طاهرین (علیهم‌السلام) دارای خدم و حشم، باغ‌های وسیع، محصولات بسیار، لباس‌های فاخر، مرکب‌های گران‌قیمت و انگشترهای پربها بوده‌اند.
[24] 24. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند امام صادق (علیه‌السلام) در مسجد، بر منبر می‌نشستند و چهار هزار نفر پای درس‌شان می‌نشستند و سخنان ایشان را می‌نوشتند.
منهاجی معتقد است بیش از چهار هزار نفر، از آن بزرگوار، نقل حدیث کرده‌اند و به نحوی افتخار شاگردی ایشان را ـ ولو در حد شنیدن و نقل یک حدیث ـ داشته‌اند ولی چنین جلساتی تشکیل نمی‌شده است.
[25] 25. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند حضرت صاحب الامر (علیه‌السلام) در ظهور جهانی خود، بیشتر مردم روی زمین را خواهند کشت.
منهاجی معتقد است آن حضرت در ظهور جهانی خود، فقط مستکبران و کسانی که تسلیم حق نشوند را خواهند کشت.
[26] 26. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند زنان استاد اعظم (صلی‌ الله ‌علیه ‌و آله ‌و سلم)، همگی بیوه و زشت‌رو بودند و ازدواج آن حضرت با آنان، فقط بنا بر مصالح سیاسی یا ترحم بر بیوگی‌شان بوده است.
منهاجی معتقد است برخی همسران استاد اعظم (صلی ‌الله ‌علیه ‌و آله ‌و سلم)، دارای زیبایی‌های خیره‌کننده‌ای بوده‌اند و آن حضرت، به زیبا بودنِ همسرانشان اهمیت می‌داده‌اند.
[27] 27. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند کبوترهای حرم امام رضا (علیه‌السلام) ـ بر اثر معجزه‌ی آن حضرت ـ روی گنبد ایشان فضله نمی‌اندازند.
منهاجی معتقد است چنین چیزی صحیح نیست.
[28] 28. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند حسینیه، ارزش و قداستی مانند مسجد و در بعضی مواقع، بالاتر از مسجد دارد.
منهاجی معتقد است بافضیلت‌ترین مکان‌های روی زمین، مساجد است.

دیدگاه‌های شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی زیارت:
[29] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند بوسیدن ضریح ائمه و امامزادگان و در و دیوار حرم‌ها و اماکن متبرکه، مستحب است.
منهاجی معتقد است بوسیدن ضریح و در و دیوار، نشانه‌ی احترام و ابراز محبت شمرده نشده است.
[30] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند بوسیدن عتبه و سنگ‌های کف حرم امامان و امامزادگان، عبادت و نشانه‌ی تواضع و خشوع است.
منهاجی معتقد است این کارها، عبادت و نشانه‌ی تواضع و خشوع، شمرده نشده است.
[31] 3. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند صلوات گرفتن (تقاضای صلوات فرستادن از دیگران) در اطراف ضریح امامان و امامزادگان، مستحب است.
منهاجی معتقد است علاوه بر این که امر به چنین کاری وارد نشده است، این کار را بلند کردن صدا در نزد پیامبر و جانشینان پیامبر می‌دانند که قرآن کریم، از آن نهی کرده است [2] و مایه‌ی برهم خوردن تمرکز و توجه زائرین می‌شمارند و نوعی بی‌ادبی به ساحت صاحب قبر تلقی می‌کنند.
[32] 4. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند زیارت، دست زدن و بوسیدن ضریح است و اگر در صورت شلوغی اطراف ضریح، دستشان به آن نرسد، خود را موفق به زیارت نمی‌دانند.
منهاجی معتقد است زیارت، به دست زدن و بوسیدن ضریح نیست.
[33] 5. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند فضیلت زیارت در چسبیدن مدت زمان بیشتر به ضریح است.
منهاجی معتقد است چنین چیزی به عنوان فضیلت وارد نشده است.
[34] 6. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند رفتن به زیارت کسی که از زیارت مرقد یکی از ائمه (علیهم‌السلام) برگشته است، همانند زیارت آن حضرات است.
منهاجی معتقد است به زیارت برادر مؤمن رفتن، ثواب دارد ولی مشروط به این نیست که از سفر زیارتی برگشته باشد.
[35] 7. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند بدرقه کردن کسی که عازم حج یا عتبات عالیات است، مستحب است.
منهاجی معتقد است سفارشی به بدرقه کردن کسی که عازم حج یا عتبات عالیات است، نیامده است.
[36] 8. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند رفتن به استقبال کسی که از حج یا عتبات عالیات آمده، مستحب است.
منهاجی معتقد است سفارشی در مورد استقبال، نیامده است.
[37] 9. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند احترام و جایگاه شهر قم، به خاطر بارگاه حضرت فاطمه‌ی معصومه (سلام‌الله‌علیها) در آن است.
منهاجی معتقد است دفن آن بانو در شهر قم، موجب زیاد شدن شرافت آن گردید ولی حرمت و شرافت سرزمین قم، به قبل از اسلام بر می‌گردد.

دیدگاه‌های شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی مسائل عبادی:
[38] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند وضو گرفتن فقط برای نماز یا رفتن به حرم است.
منهاجی معتقد است همیشه با وضو بودن، توصیه شده است.
[39] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند هفت قدم راه رفتن در حال وضو، موجب باطل شدن وضوست.
منهاجی معتقد است هر گاه از لحاظ عرف، پیوستگی وضو گرفتن بر هم نخورد، وضو باطل نمی‌شود.
[40] 3. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند پنج وعده خواندن نماز (به صورتی که نماز عصر، با فاصله‌ی شرعی از نماز ظهر و نماز عشاء، با فاصله‌ی شرعی از نماز مغرب و در اول اذان هر کدام باشد)، از رفتارها و بدعت‌های اهل سنت است.
منهاجی معتقد است پنج وعده خواندن نمازهای پنجگانه، سنت مستمره‌ی استاد اعظم (صلّی ‌الله ‌علیه ‌و آله ‌و سلّم) و استادان معظم منهاج فردوسیان (علیهم‌السلام) است و جمع‌خواندن نمازهای ظهر و عصر و همچنین مغرب و عشاء را جایز می‌دانند.
[41] 4. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند اصلاح قرائت نماز برای کسی واجب است که قصد سفر حج دارد و اگر نماز طواف را نادرست بخواند، زنش بر او حرام خواهد شد.
منهاجی معتقد است اصلاح قرائت نماز از اولین روز تکلیف، واجب است و هیچ ربطی به حج و نماز طواف ندارد.
[42] 5. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند بستن نماز و گفتن تکبیرة الاحرام در نماز جماعت، باید به صورت دومینو (از پشت سر امام جماعت به دو طرف صف و از صف اول به صف‌های بعدی) است.
منهاجی معتقد است اگر از آماده بودن صف‌های جلو یا افراد نزدیک‌تر به امام جماعت، مطمئن باشند، می‌توانند تکبیرة الاحرام بگویند.
[43] 6. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند سَبحه [3]، ولو پلاستیکی یا چوبی باشد، مقدس و محترم است.
منهاجی معتقد است توصیه‌ای به مقدس شمردن سبحه ـ جز تربت سید الشهداء (علیه‌السلام) ـ نشده است.
[44] 7. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند‌ انداختن سجاده‌ی سراسری زیر پای امام جماعت، مستحب است.
منهاجی معتقد است به چنین عملی سفارش نشده است.
[45] 8. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند چسبیده بودن به یکدیگر در صفوف نماز جماعت، مستحب است.
منهاجی معتقد است نباید فاصله‌ی بین نمازگزاران در صف‌های نماز جماعت، زیاد باشد ولی استحباب چسبیده بودن به یکدیگر، را معتقد نیستند.
[46] 9. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند هر گاه در صف‌های نماز جماعت، بین نمازگزاران، فاصله باشد، شیطان در آن فاصله‌ها قرار می‌گیرد.
منهاجی معتقد است نباید فاصله‌ی بین نمازگزاران در صف‌های نماز جماعت، زیاد باشد و اگر فاصله، زیاد شود، نمازشان فرادا یا باطل می‌شود.
[47] 10. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند نخواندن عمدی نماز در وقتش، اگر آن نماز، بعداً قضا شود، بدون اشکال است.
منهاجی معتقد است چنین اجازه‌ای برای نخواندن نماز، داده نشده است.
[48] 11. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند نخواندن نماز بر اثر خواب‌ماندن، اشکال ندارد.
منهاجی معتقد است در صورتی اشکال ندارد که مقدمات لازم برای بیدار شدن را انجام داده باشد ولی بیدار نشود، پس کسی که بیهوده خود را خسته کرده یا بدون عذر، دیروقت خوابیده، نخواندن نمازش به دلیل خواب‌ماندن، خالی از اشکال نیست.
[49] 12. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند حضور کسی که نمازش شکسته است در صف اول جماعت، موجب باطل شدن نماز بعدی‌ها در آن صف ‌می‌شود.
منهاجی معتقد است تا زمانی که فاصله‌ی افرادی که نمازشان کامل است، به اندازه‌ی گوسفند خوابیده‌ای نرسد، خللی به نماز جماعت نمی‌زند.
[50] 13. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند نماز جمعه از اختراعات انقلاب اسلامی است.
منهاجی معتقد است نماز جمعه از سنت‌های نبوی است که به برکت انقلاب اسلامی، احیاء شده است.
[51] 14. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند تأخیر در خواندن نماز ظهر روز جمعه، به احترام نماز جمعه، برای کسانی که در نماز جمعه شرکت نکرده‌اند، مستحب است.
منهاجی معتقد است توصیه‌ای به تأخیر نماز ظهر روز جمعه به احترام نماز جمعه نیامده است.
[52] 15. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند کلاه داشتن برای مردان، چه در نماز و چه در غیر نماز، مستحب است.
منهاجی معتقد است توصیه‌ای به چنین کاری نرسیده است.
[53] 16. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند عبا داشتن برای مردان، چه در نماز و چه در غیر نماز، مستحب است.
منهاجی معتقد است توصیه‌ای به چنین کاری نرسیده است.
[54] 17. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند قرآن برای مردگان است یعنی تلاوت آن، منحصر به مجالس ختم مردگان بوده و برای شادی روح آنان مفید است.
منهاجی معتقد است قرآن کریم، کتاب هدایت است و تلاوت آن، مقدمه‌ای برای آشنایی با تعالیم و مواعظ آن است تا در عمل، مراعات گردد و مایه‌ی رسیدن به کمال و سعادت باشد.
[55] 18. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند گفتن «صَدَقَ اللهُ العَلِیُّ العَظِیم» در پایان قرائت قرآن، مستحب است.
منهاجی معتقد است گفتن چنین جمله‌ای توصیه نشده است.
[56] 19. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند نذر، انفاق، هدیه و صدقه، فقط باید در امور مالی و مادی باشد.
منهاجی معتقد است نذر، انفاق، هدیه و صدقه را می‌توان با امور غیر مادی ـ مانند تلاوت قرآن یا نماز و طواف مستحبی ـ برگزار نمود.
[57] 20. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند تهیه‌ی جهیزیه‌ی عروس و پرداخت خرج تحصیل دانش‌آموزان فقیر، از حج و عمره، بویژه در دفعات بعد، برتر و ارزشمندتر است.
منهاجی معتقد است نقش حج و عمره در تکامل و سعادت، همیشه (چه دفعه‌ی اول و چه دفعات بعد،) از تهیه‌ی جهیزیه و خرج تحصیل بیشتر است.
[58] 21. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند بهترین ایام اعتکاف، روزهای سیزدهم تا پانزدهم ماه رجب است.
منهاجی معتقد است توصیه و فضیلتی برای اعتکاف در این روزها وارد نشده است.
[59] 22. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند دینداری، فقط به مراعات ظواهر دینی مانند ریش برای مردان، حجاب برای زنان، انگشتر، سبحه ، جای سجده در پیشانی، شوخی نکردن و مانند اینهاست.
منهاجی معتقد است دینداری، به اصلاح اعتقادات و اعمال بر طبق آموزه‌های صریح قرآن کریم و روایات معتبر است.

دیدگاه‌های شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی قرآن:
[60] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند ختم سوره‌ی انعام ـ با طول و تفصیل معروف ـ در برآوردن حوائج، بسیار مؤثر است.
منهاجی معتقد است این ختم و دعاهایی که به عدد مخصوص در لابلای تلاوت خوانده و تکرار ‌می‌شود، هیچ سند قوی یا ضعیفی از وحی و خاندان عصمت و طهارت (علیهم‌السلام) ندارد.
[61] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند باز بودن سجاده، مکروه و حتی حرام است.
منهاجی معتقد است باز بودن سجاده، مکروه یا حرام نیست.
[62] 3. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند بلند شدن در پیش پای تازه‌وارد، وقتی قرآن به دست دارند و مشغول تلاوت هستند، بی‌احترامی به قرآن است.
منهاجی معتقد است چنین کاری بی‌احترامی به قرآن،‌ نیست.
[63] 4. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند بوسیدن قرآن، نشانه‌ی احترام به آن و مستحب است.
منهاجی معتقد است توصیه‌ای به بوسیدن قرآن نیامده است.
[64] 5. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند خواندن آیه‌ی «أَمَّن یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَ یَکْشِفُ السُّوءَ» [4] برای شفای بیماران، مفید است.
منهاجی معتقد است به چنین کاری برای شفای بیماران، توصیه نشده است.
[65] 6. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند گذاشتن هر کتابی ـ بخصوص اگر قطور و سنگین باشد ـ بر روی قرآن، بی‌احترامی و گناه است.
منهاجی معتقد است چنین کاری به عنوان توهین به قرآن کریم، معرفی نشده است.

دیدگاه‌های شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی ادعیه:
[66] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند دعا و استغفار کردن در قنوت وتر، برای چهل مؤمن، مستحب است.
منهاجی معتقد است دعا کردن و استغفار برای مؤمنین و مؤمنات، مستحب است ولی با عدد مخصوص و در حال قنوت نماز شب، مورد سفارش مخصوص، قرار نگرفته است.
[67] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند خواندن حدیث کساء، بویژه در جمع، برای برآمدن حوائج، مفید است.
منهاجی معتقد است چنین مطلبی وارد نشده است و سند معتبری ندارد.
[68] 3. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند ختم «ناد علی کبیر»، برای برآمدن حاجات، مؤثر است.
منهاجی معتقد است چنین مطلبی وارد نشده است و «ناد علی کبیر» سند معتبری ندارد.

دیدگاه‌های شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی علم و علم‌آموزی:
[69] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند آموختن هر علمی، عبادت است.
منهاجی معتقد است فقط آموختن علوم نافع (قواعد نظری و قوانین عملی منهاج فردوسیان)، عبادت است.
[70] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند معلمی، شغل پیامبران است.
منهاجی معتقد است تعلیم علم نافع (قواعد نظری و قوانین عملی منهاج فردوسیان)، شریف بوده و شغل پیامبران است.
[71] 3. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند کتاب، خوب است و اهل مطالعه بودن مزیّتی محسوب ‌می‌شود.
منهاجی معتقد است مطالعه‌ی کتاب مفید، خوب است به شرطی که مقدمه‌ی عمل باشد.
[72] 4. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند صاحبان کرامت و دعانویسان، هر چند معلومات دینی اندکی داشته باشند، از دانشمندان اصیل شیعه، برتر هستند.
منهاجی معتقد است ارزش و جایگاه دانشمندان دینی منهاجی، بعد از پیامبران و جانشینان پیامبران، از تمام انسان‌ها برتر است.
[73] 5. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند نشستن در مجالس وعظ و پای منبرها، هر چند همراه با چرت‌زدن و خوابیدن باشد و هیچگونه اصلاح اعتقاد یا ثمره‌ی عملی نداشته باشد، عبادت و مایه‌ی رسیدن به کمال و سعادت است.
منهاجی معتقد است ثواب و بهره‌ی اصلی مجالس مذهبی، در اصلاح دیدگاه‌ها و یاد گرفتن احکام عملی است.
[74] 6. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند جفت کردن کفش علما مستحب است.
منهاجی معتقد است توصیه‌ای به چنین کاری نیامده است.

دیدگاه‌های شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی مسائل اجتماعی:
[75] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند «حضور در اجتماع» به حضور در شب‌نشینی‌ها ـ هر چند بی‌فایده باشد ـ است.
منهاجی معتقد است اصل اجتماع، در نماز جمعه و نماز جماعت است و اجتماعی بودن شرعی را به حضور در این مراسم می‌دانند.
[76] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند خدمت به مردم، برتر از عبادت‌هایی مانند نماز و روزه است.
منهاجی معتقد است خدمت به مردم در صورتی مفید به کمال و سعادت است که همراه با مراعات قانون‌های ضروری و ممنوع باشد.
[77] 3. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند ارزش انسان‌ها به عملکرد اجتماعی آنان است، هر چند دارای اعتقادات ناصحیح و انحرافی باشند.
منهاجی معتقد است ارزش انسان به داشتن اعتقادات صحیح و اعمال صالح است و کارهای نیک، از کسی که اعتقادات درست ندارد، پذیرفته نمی‌شود.
[78] 4. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند تعارف زیاد در هنگام ورود به اماکن و خروج از آن، مخصوصاً نسبت به سادات، علما و سالخوردگان، نوعی تواضع و احترام است.
منهاجی معتقد است سفارشی به انجام چنین کاری نشده است.
[79] 5. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند آغاز ورود و خروج، از نفر سمت راست، مستحب است.
منهاجی معتقد است چنین چیزی مستحب شمرده نشده است.

دیدگاه‌های شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی مسائل خانوادگی:
[80] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند ازدواج با سیده (زن سید) موجب محرمیّت با حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) ‌می‌شود.
منهاجی معتقد است مَحرم بودن با حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) فضیلتی محسوب نمی‌شود.
[81] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند بچه، نمک زندگی است.
منهاجی معتقد است چنین مطلبی،‌ ثابت شده نیست.
[82] 3. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند هدف از تشکیل زندگی مشترک، بچه‌دار شدن است.
منهاجی معتقد است هدف از تشکیل زندگی مشترک، رسیدن به آرامش است.
[83] 4. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند فرزند پسر، برتر از فرزند دختر است.
منهاجی معتقد است داشتن اعتقادات درست و اعمال صالح، ملاک برتری انسان‌ها بر یکدیگر است.
[84] 5. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند شاد کردن دل نزدیکان، خصوصاً پدر و مادر و زن و فرزند، به قیمت ارتکاب حرام یا ترک واجب، بدون اشکال و حتی بسیار پسندیده است.
منهاجی معتقد است، شاد کردن انسان‌ها، با ترک واجب یا انجام حرام، ممنوع است.
[85] 6. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند صله‌ی رحم، فقط دید و بازدید است.
منهاجی معتقد است صله‌ی رحم، خوشحال کردن بستگان است.
[86] 7. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند قطع رحم، فقط به نرفتن به دیدن بستگان است.
منهاجی معتقد است قطع رحم، به ناراحت کردن بستگان نسبی است.
[87] 8. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند حضور نیافتن در مجالس حرام مانند عروسی‌های دارای موسیقی یا شراب، از مصادیق قطع رحم است.
منهاجی معتقد است حضور در مجالس معصیت، ممنوع است و حتی اگر مایه‌ی آزار ارحام باشد، آن را قطع رحم نمی‌دانند.

دیدگاه‌های شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی ازدواج:
[88] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند تهیه‌ی جهیزیه برای دختر، وظیفه‌ی پدر (یا اگر پدر ندارد، خانواده‌ی) دختر است.
منهاجی معتقد است چنین وظیفه‌ای برای پدر (یا خانواده‌ی عروس) ثابت نیست.
[89] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند مهریه، تشریفات است که پرداخت آن در صورت طلاق و بر اثر اجبار قانون، لازم می‌شود.
منهاجی معتقد است مهریه، حق شرعی و قانونی زن است که یا باید توسط مرد، پرداخت شود و یا توسط زن، بخشیده شود و ربطی به طلاق یا ادامه‌ی زندگی ندارد.
[90] 3. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند ازدواج موقت، بدتر از زنا است.
منهاجی معتقد است ازدواج موقت، عبادتی بزرگ و دارای ثواب و تکامل‌دهندگی بسیار است.
[91] 4. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند ازدواج مجدد، خیانت به همسر اول و فرزندان اوست.
منهاجی معتقد است ازدواج مجدد، حق مرد است و در صورت مراعات عدالت مالی، هیچ سرزنشی را برای انجام آن، متوجه مرد نمی‌کنند.
[92] 5. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند سواد، مدرک، موقعیت اجتماعی و ثروت خواستگار، بیش از «دینداری» او اهمیت دارد.
منهاجی معتقد است اصل در خواستگار، دینداری و توانایی بر اداره‌ی زندگی مشترک است.
[93] 6. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند مهریه‌ی زیاد، نشانه‌ی ارزش زن است.
منهاجی معتقد است مهریه‌ی زیاد، نشانه‌ی شومی زن است.
[94] 7. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند نزدیکی با همسر شرعی خود یا گفتگوهای جنسی با او، خلاف دینداری و تقدّس است.
منهاجی معتقد است نزدیکی با همسر شرعی (دائم یا موقت)، یکی از نیازهای طبیعی انسان است که می‌تواند در مسیر کمال و سعادت، یاری‌گر منهاجی باشد.
[95] 8. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند ازدواج زنی که شوهرش مُرده، بی‌وفایی است و همچنین ازدواج مردی که زنش مُرده، اگر با فاصله‌ی اندکی بعد از مردن زنش باشد.
منهاجی معتقد است ازدواج و داشتن همسر، حق مسلّم هر انسان است.
[96] 9. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند ازدواج در شب و روز ولادت ائمه‌ی طاهرین (علیهم‌السلام)، نیکوست.
منهاجی معتقد است ازدواج کردن در همه‌ی شب‌ها و روزها، جز در موارد مشخص، نیکوست.
[97] 10. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند ازدواج کردن (خواندن صیغه‌ی عقد) در شب و روز شهادت ائمه‌ی طاهرین (علیهم‌السلام) و سراسر ماه‌های محرم و صفر، شوم و بی‌احترامی به آن بزرگواران است.
منهاجی معتقد است ازدواج در روزهایی که قمر در عقرب است، شوم بوده و خواندن صیغه‌ی عقد در ایام شهادت را، هر گاه همراه با ارتکاب معصیت نباشد، بی‌احترامی نمی‌دانند.
دیدگاه‌های فرقه‌ی شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی زنان:
[98] 11. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند حضور زنان در مسجد و نمازهای جمعه و جماعت، مستحب است.
منهاجی معتقد است بهترین مسجد زن، خانه‌ی اوست و نماز جمعه و جماعت را برای زن، مستحب نمی‌دانند.
[99] 12. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند حضور زنان در تشییع جنازه، مستحب است.
منهاجی معتقد است حضور زنان در تشییع جنازه، نهی شده است.
[100] 13. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند هر گاه برای زن حامله، دعای شش قفل نوشته شود، فرزندش می‌ماند و سقط نمی‌شود.
منهاجی معتقد است توصیه‌ای به چنین دعایی با چنین خاصیتی نشده است.
[101] 14. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند نقاب زدن برای زنان، مستحب است.
منهاجی معتقد است حفظ حجاب برای بانوان، ضروری است ولی توصیه‌ای به نقاب زدن آنان نشده است.

دیدگاه‌های شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی آرایش:
[102] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند صورت آرایش‌کرده و اصلاح‌شده‌ی زن، مَحرم است و نیاز به پوشاندن از نامحرم ندارد.
منهاجی معتقد است صورت زن، اگر آرایش کرده باشد، باید از نامحرم پوشانده شود.
[103] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند داشتنِ ریش بلند، مخصوص روحانیت است.
منهاجی معتقد است بلند گذاشتن ریش تا یک قبضه (یک مشت بسته) برای تمام افراد بالغ، مستحب است.
[104] 3. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند ریش گذاشتن، علامت عزادار بودن است.
منهاجی معتقد است ریش، مایه‌ی زینت مردان از فرزندان آدم (علیه‌السلام) است و هیچگاه آن را علامت عزاداربودن نمی‌شمارند.
[105] 4. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند نتراشیدن ریش به احترام مردگان، مایه‌ی تسلیت بازماندگان است.
منهاجی معتقد است توصیه‌ای به چنین کاری برای تسلیت بازماندگان نشده است.
[106] 5. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند ریش گذاشتن، برای پیرمردان است و برای جوانان لزومی ندارد.
منهاجی معتقد است تراشیدن ریش برای مردان، از زمان رسیدن به سن تکلیف، ممنوع است.
[107] 6. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند ریش‌گذاشتن برای جوانان، نشانه‌ی نوعی افسردگی و دلمردگی در آنهاست.
منهاجی معتقد است تراشیدن ریش برای مردان، از زمان رسیدن به سن تکلیف، ممنوع است و ربطی بین انجام فرمان الهی در گذاشتن ریش، با افسردگی و بیماری‌های روحی نیست.

دیدگاه‌های شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی قسم و نذر:
[108] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند یکی از قَسم‌های محکم، دست نهادن بر قرآن و قسم خوردن به آن است.
منهاجی معتقد است تنها قَسم معتبر، قسم جلاله است.
[109] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند قسم به حضرت اباالفضل العباس (علیه‌السلام)، بالاتر از قسم جلاله است.
منهاجی معتقد است قسم جلاله، برترین قسم و تنها قسم معتبر در احکام مربوط به قسم است.
[110] 3. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند قسم خوردن به جان خود یا جان مادر، از محکم‌ترین قسم‌هاست.
منهاجی معتقد است محکم‌ترین قسم، قسم جلاله است.

دیدگاه‌های شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی مسائل اقتصادی:
[111] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند مال بی‌برکت آن مالی است که صرف دارو و درمان شود.
منهاجی معتقد است مال بی‌برکت آن مالی است که خرج گناه شود حتی اگر صرف عروسی گردد.
[112] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند مال با برکت آن مالی است که خرج شادی و تفریح شود، هر چند همراه با معصیت باشد.
منهاجی معتقد است مال با برکت آن مالی است که خرج طاعت الهی مانند پرداخت خمس، صدقه، حج، عمره، انفاق و صله‌ی رحم شود.
[113] 3. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند روزی‌رسانی خدای تعالی در صورتی است که انسان، شغلی داشته باشد و کاری انجام دهد ولی چنان که کسی در خانه‌اش بنشیند، خدای تعالی نمی‌تواند روزی‌اش را برساند و خدا از روزی‌رسان‌بودن می‌افتد.
منهاجی معتقد است خدای تعالی همیشه روزی‌رسان است ولی کار کردن و به دنبال روزی حلال رفتن، وظیفه و عبادت است.
[114] 4. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند درآمدی که از راه زحمتکشی و عرق‌ریزی به دست بیاید، حلال‌تر از درآمدی است که از راه‌های راحت به دست بیاید، می‌دانند.
منهاجی معتقد است درآمدی که بر طبق قوانین شرع به دست آید، حلال است و سختی و آسانی، دخلی در حلال بودن و حلال شدن درآمد ندارد.
[115] 5. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند داشتن سال خمسی، فقط مخصوص ثروتمندان و پولداران است.
منهاجی معتقد است داشتن سال خمسی، مخصوص ثروتمندان و پولداران نیست بلکه هر مسلمان، باید سال خمسی داشته باشد.
[116] 6. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند محاسبه‌ی خمس و پرداخت آن بر کسی واجب است که قصد رفتن به حج دارد.
منهاجی معتقد است محاسبه و پرداخت خمس، ربطی به حج ندارد و عبادت مستقلی است و هر سال باید انجام گیرد.
[117] 7. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند ساختن مدرسه و بیمارستان، از پرداخت خمس و زکات، بالاتر است.
منهاجی معتقد است اموری همچون مدرسه و بیمارستان و غیره، در صورتی مفید است که با مالی پاک از خمس و زکات انجام شود.
[118] 8. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند پرداخت مالیات به حکومت اسلامی، از پرداخت خمس و زکات کفایت می‌کند.
منهاجی معتقد است خمس و زکات، دو فریضه‌ی شرعی و پرداخت مالیات، وظیفه‌ی ملی شهروندان است و این دو وظیفه، ربطی به هم ندارد.
[119] 9. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند خمس از اختراعات روحانیت برای امرار معاش خودشان است.
منهاجی معتقد است خمس از واجبات ثابت شده با آیات و روایات است که از عصر آغاز نبوت، تشریع شده است.
[120] 10. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند کسانی که از راه‌های غیر قانونی یا دور زدن قانون به ثروت برسند، زرنگ هستند.
منهاجی معتقد است زرنگ کسی است که آخرتش را به دنیای خود یا دنیای دیگران نفروشد.
[121] 11. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند صدقه‌، بر سادات، حرام است.
منهاجی معتقد است فقط صدقه‌ی واجب (زکات واجب و فطریه) بر سادات حرام است.

دیدگاه‌های شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی مناسبت‌ها و ایام:
[122] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند اولین شب جمعه‌ی ماه رجب، شب آرزوهاست و هر کس در این شب، هر آرزویی بکند، برآورده ‌می‌شود.
منهاجی معتقد است هر کس اولین پنجشنبه رجب را روزه بدارد و شبش نماز مخصوصی بخواند، امید است پاداش‌هایی داشته باشد.
[123] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند اصلاح مو (ریش یا سر) در محرم و صفر، توهین به اهل بیت (علیهم‌السلام) است.
منهاجی معتقد است چنین کاری توهین به اهل بیت (علیهم‌السلام) نیست.
[124] 3. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند آرایش کردن زنان برای شوهرانشان در محرم و صفر، گناه دارد.
منهاجی معتقد است شایسته است زنان، همیشه خود را برای شوهرانشان آراسته بدارند، حتی در سالگرد شهادت ائمه‌ی طاهرین (علیهم‌السلام).
[125] 4. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند گوش دادن به موسیقی در محرم و صفر و شب و روز شهادت ائمه‌ی طاهرین (علیهم‌السلام)، توهین به اهل بیت (علیهم‌السلام) است.
منهاجی معتقد است گوش دادن به موسیقی در تمام روزهای سال، ممنوع است.
[126] 5. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند هلهله کردن و پخش شیرینی در پنجم یا ششم یا هفتم محرم برای عروسی حضرت قاسم (علیه‌السلام)، مستحب است.
منهاجی معتقد است اصل عروسی قاسم (علیه‌السلام) در عاشورا، ثابت نیست؛ چه رسد به این که برای آن، شیرینی پخش کنند.
[127] 6. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند نزدیکی کردن در شب و روز شهادت ائمه‌ی طاهرین (علیهم‌السلام)، دهه‌ی اول محرم و دهه‌ی آخر صفر، ناشایست است.
منهاجی معتقد است نزدیکی کردن در این ایام،‌ نهی نشده است.
[128] 7. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند در نهم ربیع الاول، از شیعیان، رفع قلم می‌شود یعنی به احترام این روز، هیچ گناهی از شیعیان نوشته نمی‌شود.
منهاجی معتقد است بعد از رسیدن مسلمان به سن تکلیف، گناهانش نوشته ‌می‌شود و در هیچ مناسبتی از مناسبت‌های مذهبی، اجازه‌ی انجام گناه ندارد.
[129] 8. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند روز بیست و سوم ذیقعده، روز مخصوص زیارت امام رضا (علیه‌السلام) است.
منهاجی معتقد است ویژه بودن این روز برای زیارت آن حضرت، شایعه‌ای دیرین، بی‌اساس و اثبات‌نشده است.
[130] 9. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند عیدی گرفتن در عید غدیر، از سادات، مایه‌ی برکت است.
منهاجی معتقد است چنین چیزی به عنوان برکت معرفی نشده است.
[131] 10. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند انداختن سفره‌ی هفت سین در ایام نوروز، باعث برکت در سال جدید است.
منهاجی معتقد است انداختن سفره‌ی هفت سین در ایام نوروز، از آداب اسلامی نیست و تأثیری در جلب برکت ندارد.
[132] 11. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند لحظه‌ی تحویل سال شمسی، ساعت استجابت دعا است.
منهاجی معتقد است لحظه‌ی تحویل سال، ساعت خاصی نیست و برایش احترام و ارزش ویژه‌ای قائل نیستند.
[133] 12. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند گره زدن سبزه در روز سیزده‌ی فروردین برای برآمدن حوائج و رسیدن به آرزوها مفید است.
منهاجی معتقد است چنین عملی، نقشی در رسیدن به حوائج ندارد.
[134] 13. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند هر اتفاقی که در شنبه بیافتد، تا آخر هفته بارها تکرار خواهد شد.
منهاجی معتقد است چنین رابطه‌ای بین شنبه و سایر روزها نیست.
[135] 14. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند خوردن پیاز در شب یا روز شنبه، خصوصاً اگر همراه دعای مخصوصی باشد، مایه‌ی پولدار شدن در طول هفته می‌شود.
منهاجی معتقد است چنین توصیه‌ای برای ثروتمند شدن نیامده است.
[136] 15. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند روزه‌ی روز دوشنبه، مستحب است.
منهاجی معتقد است روزه‌ی روز دوشنبه مکروه است.
[137] 16. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند خواندن دعای توسل در شب چهارشنبه، مستحب است.
منهاجی معتقد است توسل به آموزه‌های قرآن کریم و ائمه‌ی طاهرین (علیهم‌السلام)، بهترین وسیله برای رسیدن به کمال و سعادت است. همچنین دعای توسل را معتبر نمی‌دانند و خواندن آن در شب چهارشنبه را بدون رجحان می‌دانند.
[138] 17. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند جمعه، روز تفریح و استراحت است و به همین امور، مشغول می‌شوند.
منهاجی معتقد است جمعه، عید مذهبی و روز خاص عبادت در طول هفته است و بر عبادت خود در شب و روز جمعه می‌افزایند.
[139] 18. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند متولد شدن یا مُردن در شب و روز ولادت یا شهادت اهل بیت (علیهم‌السلام) یا سایر مناسبت‌های دینی، فضیلت است.
منهاجی معتقد است فضیلتی برای تولد و مرگ در ولادت‌ها و شهادت‌ها، وارد نشده است.

دیدگاه‌های شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی مردگان و عالم آخرت:
[140] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند نوشتن وصیت‌نامه، نحس و بدشگون است.
منهاجی معتقد است نوشتن وصیت‌نامه، ضروری است.
[141] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند تلقین محتضر، موجب تضعیف روحیه‌ی او و اطرافیانش می‌شود و ترک می‌کنند.
منهاجی معتقد است تلقین، موجب نجات محتضر از هلاکت‌ها و رهایی او از ترس‌های پیشِ رویش است.
[142] 3. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند قرآن خواندن برای اموات در قبرستان و در کنار قبرشان، با ارزش‌تر از تلاوت قرآن در خانه یا مسجد است.
منهاجی معتقد است برتری تلاوت قرآن برای شادی روح مردگان در قبرستان نسبت به مسجد، ثابت‌شده نیست.
[143] 4. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند تلاوت قرآن تا سه روز در کنار قبر مرده‌ی جدید، مایه‌ی نیامدن نکیر و منکر به سراغ آن مرده می‌شود.
منهاجی معتقد است چنین سفارشی نیامده است و نقشی در سؤال قبر ندارد.
[144] 5. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند رفتن به مجالس شادی مانند عروسی حتی اگر در حد خواندن خطبه‌ی عقد باشد، تا مدتی بعد از درگذشت مردگان، بی‌احترامی به مرده و بازماندگان اوست.
منهاجی معتقد است چنین چیزی به عنوان بی‌احترامی به مُرده و بازماندگانش معرفی نشده است.

دیدگاه‌های شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی حیوانات:
[145] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند نگهداری از اسب‌ها و شتران شبیه‌خوانی، مستحب و بابرکت است.
منهاجی معتقد است چنین کاری مستحب و مایه‌ی برکت نیست.
[146] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند کبوتر، شیطان و کبوترداری، کاری شیطانی و رذیلانه است.
منهاجی معتقد است نگهداری کبوتر در منزل، مایه‌ی امان خانه از خراب شدن و موجب دور شدن شیطان و جن از خانه است.

دیدگاه‌های شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی سایر مسائل:
[147] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند فرشته، مؤنث هستند.
منهاجی معتقد است جنسیتی برای فرشته به ما نرسیده است.
[148] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند تا نباشد چیزکی مردم نگویند چیزها.
منهاجی معتقد است برخی شایعات، می‌تواند از اساس، باطل باشد و هیچ دستمایه‌ای جز خباثت و زیرکی سازندگان آن شایعه و ساده‌لوحی شنوندگان و بازگوکنندگان آن شایعه، نداشته باشد.
[149] 3. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند کسی که نام نیکی از او بر جای مانده باشد، سعادتمند و خوشبخت است.
منهاجی معتقد است کسی که از جهنم رها شده و به بهشت وارد شود، سعادتمند و خوشبخت است، هر چند نام و نشانی از خود باقی نگذارد.
[150] 4. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند «دروغ مصلحتی» دروغی است که برایشان مفید بوده و منافعی در بر داشته باشد.
منهاجی معتقد است «دروغ مصلحتی» دروغی است که در موارد خاص و به افراد خاص، گفته می‌شود.
[151] 5. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند «شانس» حقیقت دارد.
منهاجی معتقد است «شانس»، اثبات‌شده نیست.
[152] 6. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند سادات، در شب و روز چهارشنبه، دیوانه می‌شوند.
در منهاج فردوسیان چنین اعتقادی را ثابت‌شده نمی‌دانند.
[153] 7. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند سادات، به دلیل این که پوستشان از پوست رسول خدا (صلّی ‌الله ‌علیه ‌و آله ‌و سلّم) است و به آن حضرت منسوب هستند، به آتش جهنم حرام می‌باشند و در زمهریر که محیطی یخی است، عذاب می‌شوند.
منهاجی معتقد است گنهکاران و صاحبان عقاید فاسده، هر چند از نسل استاد اعظم (صلّی ‌الله ‌علیه ‌و آله ‌و سلّم) باشند، در جهنم، عذاب خواهند شد.
[154] 8. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند اگر شیطان نبود، انسان‌ها به گناه نمی‌افتادند.
منهاجی معتقد است نفس اماره، انسان را به بدی‌ها امر می‌کند، هر چند شیطان نباشد.
[155] 9. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند عدد سیزده، نحس است.
منهاجی معتقد است نحس بودن عدد سیزده ثابت نیست.
[156] 10. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند هر آبی که در مستراح باشد، هر چند ملاقات با نجاست نکرده باشد، نجس است، لذا کفش‌های کسی که از مستراح بیرون می‌آید را نجس می‌شمارند.
منهاجی معتقد است آب قلیل، فقط در صورتی که با نجاست، برخورد کند، نجس می‌شود و ملاقات کف کفش با آبی که معلوم نیست نجس است یا پاک، موجب نجس شدن آن نمی‌گردد.
[157] 11. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند برگرداندن (جفت‌کردن) کفش میهمان، نمازگزاران و عزاداران، مستحب و نوعی ابراز تواضع است.
منهاجی معتقد است سفارشی به چنین کاری نیامده است.
[158] 12. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند نیازردن دل دیگران، برتر از ترک حرام یا انجام واجب است؛ مثلاً حضور در مجالس آلوده به شراب و موسیقی را بهتر از رد دعوت و شکستن دل دعوت‌کننده می‌شمارند.
منهاجی معتقد است حضور در مجالس معصیت پروردگار، ممنوع است و کسی حق ندارد از پرهیزکاری اصحاب منهاج فردوسیان ناراحت و دلشکسته شود و اگر ناراحت و گله‌مند شد، نشانه‌ی دور بودنش از صراط مستقیم بندگی و تسلّط شیطان بر قلبش است.
[159] 13. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند آب دهان سادات و علما شفاست.
منهاجی معتقد است خوردن پسمانده‌ی آب یا غذای مؤمن ـ به قصد شفا ـ مایه‌ی شفاست ولی خوردنِ آب دهان کسی به عنوان شفا اثبات نشده است.
[160] 14. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند بلند شدن در جلو پای افراد، بویژه بزرگ‌ترها، نشانه‌ی احترام و مستحب است.
منهاجی معتقد است بلندشدن در جلو پای کسی و به احترام او، سفارش نشده است.
[161] 15. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند هم‌نمک شدن، ایجاد نوعی رابطه‌ی برادری می‌کند.
منهاجی معتقد است هم‌نمک‌شدن، مایه‌ی ایجاد حقوق برادری نمی‌شود.
[162] 16. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند عدد ابجدی برخی اسمای الهی یا نام اهل بیت (علیهم‌السلام) مانند 110 که عدد ابجدی «علی» است، مقدس و محترم است.
منهاجی معتقد است توصیه‌ای به رعایت احترام برای معادل اسماء الله و اسامی ائمه‌ی طاهرین (علیهم‌السلام) از اعداد ابجد نیامده است.
[163] 17. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند قدرت داروهای مادی، بیشتر از قدرت داروهای معنوی مانند دعا و سوره‌ی حمد است، لذا اعتمادشان بر آن‌ها، بیشتر از این‌هاست.
منهاجی معتقد است تأثیر دعا و دوا، وابسته به مشیت الهی است و نمی‌توان یکی را بر دیگری، مقدم داشت.
[164] 18. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند طلب رحمت، فقط برای مردگان است و به کار بردن جملاتی مانند «رحمة الله علیه» برای زندگان را توهین می‌شمارند.
منهاجی معتقد است تمام انسان‌ها، نیازمند رحمت الهی هستند و طلب رحمت برای زندگان را مثل طلب رحمت برای مردگان، نیکو می‌شمارند.
[165] 19. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند «شرف الشمس» [5] مایه‌ی گشایش در کارها و زیاد شدن روزی است.
منهاجی معتقد است چنین تأثیری برای «شرف الشمس» ثابت‌نشده است.
[166] 20. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند بدحجابی، بدتر از برخی گناهان کبیره مانند رباخواری، غیبت کردن و تهمت زدن است.
منهاجی معتقد است هر عملی از مواردی که در طبقات دوم و چهارم آمده است، به اندازه‌ای که در قوانین عملی، مشخص شده، گناه دارد.
[167] 21. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند افشای اسرار دیگران به دوستان نزدیک خود، خصوصاً اگر قسم‌شان بدهند که به کسی نگویند، جایز است.
منهاجی معتقد است افشای اسرار، به نزدیک و دور، ممنوع است.
[168] 22. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند عطسه، نشانه‌ی صبر است.
منهاجی معتقد است عطسه[ی غیر مریض]، نشانه‌ی تصدیق سخن است.
[169] 23. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند ترک واجب از ترس ریا، جایز است.
منهاجی معتقد است ترک واجب از ترس ریا، جایز نیست.
[170] 24. برخی شیعیان اثنی‌عشری معتقدند مشغول شدن به سرگرمی‌های بی‌فایده، توصیه‌ی اسلام به داشتن اوقات فراغت و تفریحات سالم است.
منهاجی معتقد است بعضی کارهای هدفمند مانند متعه، بازی با همسر و نماز شب خواندن، تفریحات سالم اسلامی است.

کارهای شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی ائمه‌ی طاهرین (علیهم‌السلام):
[171] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری، بعد از نمازها و در پایان مجالس عزاداری، به سه امام و گاهی به دوازده امام (علیهم‌السلام) سلام می‌دهند.
در منهاج فردوسیان، استحباب چنین کاری وارد نشده است.
[172] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری، در هنگام گفتن نام استاد اعظم (صلّی ‌الله ‌علیه ‌و آله‌ و سلّم)، سرشان را به نشانه‌ی احترام، خم می‌کنند.
در منهاج فردوسیان، دستوری به خم کردن سر در وقت گفتن نام آن حضرت، وارد نشده است.
[173] 3. برخی شیعیان اثنی‌عشری، حضرت امام رضا (علیه‌السلام) را با عبارت «سلطان» خطاب می‌کنند.
در منهاج فردوسیان، چنین لقبی برای آن حضرت نیامده است.
[174] 4. برخی شیعیان اثنی‌عشری، استاد حاضر (ارواحنافداه) را با عباراتی مانند «یوسف زهراء» و «یا ابن الزهراء» خطاب می‌کنند.
در منهاج فردوسیان، افراد را با نام پدر و جدشان خطاب می‌کنند.

کارهای فرقه‌ی شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی زیارت:
[175] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری، برای برآمدن حوائج‌شان، به ضریح ائمه و امامزادگان، قفل و نخ می‌بندند.
در منهاج فردوسیان، چنین کاری مؤثر در برآمدن حوائج معرفی نشده است.
[176] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری، برخی خوراکی‌ها مانند شکلات و نخودچی را برای تبرّک، به ضریح می‌کشند.
در منهاج فردوسیان، توصیه‌ای به این کار نشده است.

کارهای شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی عزاداری:
[177] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری، در ایام شهادت اهل بیت (علیهم‌السلام) یا مجالسی که به عنوان عزاداری بر پا می‌کنند، با ریتم مشخص، به سینه می‌زنند.
در منهاج فردوسیان، در ایام شهادت اهل بیت (علیهم‌السلام) یا مجالسی که به عنوان عزاداری بر پا می‌شود، روضه‌خوانی و گریه می‌کنند.
[178] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری، در عزاداری‌ها، با زنجیر و همراه با ریتم مشخص، به خودشان می‌زنند.
در منهاج فردوسیان، بهترین عزاداری را ذکر فضایل و اشک‌ریختن بر مظلومیت‌شان می‌دانند.
[179] 3. برخی شیعیان اثنی‌عشری، در ایام شهادت اهل بیت (علیهم‌السلام) لباس سیاه می‌پوشند و پارچه‌های سیاه آویزان می‌کنند.
در منهاج فردوسیان، سیاه پوشیدن در عزا و سیاه‌پوش کردن در و دیوارها سفارش نشده است.
[180] 4. برخی شیعیان اثنی‌عشری، در عزاداری‌هایشان برای اهل بیت (علیهم‌السلام) از آلات موسیقی مانند طبل و سنج و نَی استفاده می‌کنند.
در منهاج فردوسیان، استفاده از هر گونه ساز موسیقی در شادی یا عزا، در مجالس خودشان یا به نام اولیای دین، ممنوع است.
[181] 5. برخی شیعیان اثنی‌عشری، برخی عزاداری‌ها را به صورت دهه برگزار می‌کنند؛ مانند دهه‌ی اول محرم، دهه‌ی فاطمیه‌ی اول، دهه‌ی فاطمیه‌ی دوم، دهه‌ی محسنیّه، دهه‌ی مسلمیّه و دهه‌ی آخر صفر.
در منهاج فردوسیان، توصیه‌ای به عزاداری به صورت دهه، نیامده است.
[182] 6. برخی شیعیان اثنی‌عشری، زن‌ها در دو ماه محرم و صفر، به احترام اهل بیت (علیهم‌السلام) آرایش و اصلاح مو و صورت نمی‌کنند.
در منهاج فردوسیان، زن‌ها برای نماز و شوهر، آرایش می‌کنند و هیچگاه بدون آرایش نمی‌مانند.
[183] 7. برخی شیعیان اثنی‌عشری، مردها در محرم و صفر یا دهه‌ی اول محرم، ریش‌شان را به احترام عزای اهل بیت (علیهم‌السلام) نمی‌تراشند.
در منهاج فردوسیان، مردها بعد از رسیدن به سن تکلیف، هیچگاه ریش‌شان را نمی‌تراشند.
[184] 8. برخی شیعیان اثنی‌عشری، در روز عاشورا در دسته‌جات عزاداری به سینه‌زنی و زنجیرزنی می‌پردازند و عده‌ای، به توزیع غذا و شربت نذری و جمع کثیری به جمع‌آوری غذاهای نذری و نوشیدن انواع شربت‌ها مشغول می‌شوند.
در منهاج فردوسیان، در روز عاشورا، علاوه بر گریه بر سالار شهیدان، هزار مرتبه سوره‌ی توحید را تلاوت می‌کنند و از اول روز تا بعد از اذان ظهر روز عاشورا، آب و غذا نمی‌خورند.
[185] 9. برخی شیعیان اثنی‌عشری، در روز عاشورا، قمه می‌زنند.
در منهاج فردوسیان، توصیه‌ای به قمه‌زنی نیامده و اگر ضرر جسمی، روحی یا آبرویی برای قمه‌زن یا استادان منهاج فردوسیان (علیهم‌السلام) داشته باشد، مانع از رسیدن به کمال و سعادت می‌دانند.
[186] 10. برخی شیعیان اثنی‌عشری، خوردن تخمه، آجیل، شیرینی و میوه در شب و روز شهادت ائمه‌ی طاهرین (علیهم‌السلام) را مایه‌ی بی‌احترامی به آن بزرگواران می‌شمارند و ترک می‌کنند و کسی که مرتکب چنین اعمالی شود، را در حد کافر می‌دانند.
در منهاج فردوسیان، استفاده از هیچ نوع غذای حلالی دلالت بر احترام یا بی‌احترامی به کسی و چیزی ندارد.
[187] 11. برخی شیعیان اثنی‌عشری، در شهادت برخی معصومین (مانند حضرت فاطمه ـ سلام‌الله‌علیها ـ و امام صادق ـ علیه‌السلام) پیاده و گاهی با پای برهنه، به طرف مرقد امامان و امامزادگان حرکت می‌کنند.
در منهاج فردوسیان، توصیه‌ای به چنین کاری نشده است.
[188] 12. برخی شیعیان اثنی‌عشری، در روزهای منتهی به اربعین حسینی، به سوی کربلا، پیاده‌روی می‌کنند.
در منهاج فردوسیان، توصیه‌ای به چنین کاری نشده است.

کارهای شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی اماکن مذهبی:
[189] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری، برای مساجدشان، گنبد، مناره (گلدسته) و محراب می‌سازند.
در منهاج فردوسیان، سفارشی به ساختن گنبد، مناره (گلدسته) و محراب نیامده است.
[190] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری، مسجدهایشان را با کاشی‌های گل و بوته، تزئین می‌کنند.
در منهاج فردوسیان، از تزئین کردن مسجد نهی شده است.

کارهای شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی مسائل عبادی:
[191] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری، اذان با آیه‌ی صلوات [6] یا تسبیحات اربعه [7] یا حَوقله [8] یا آیه‌‌ی 111 سوره‌ی اسراء شروع شده و با دعا و صلوات به پایان می‌رسد.
در منهاج فردوسیان، اذان با چهار مرتبه تکبیر شروع شده و با تهلیل، به پایان می‌رسد.
[192] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری، بین جملات اذان، کلمات و جملات متناسب یا عبارات دعایی می‌گویند.
در منهاج فردوسیان، گفتن سخنان اضافی در بین جملات اذان، توصیه نشده است.
[193] 3. برخی شیعیان اثنی‌عشری، بعد از شهادت به توحید و رسالت استاد اعظم (صلّی ‌الله ‌علیه ‌و آله ‌و سلّم) در اذان و اقامه، به ولایت امیر المؤمنین (علیه‌السلام) نیز شهادت می‌دهند. همچنین برخی افراد، شهادت رابعه به معنی شهادت بر عصمت حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) را نیز بعد از شهادت ثالثه، می‌گویند.
در منهاج فردوسیان، در اذان و اقامه فقط به توحید و رسالت استاد اعظم (صلّی ‌الله ‌علیه ‌و آله‌ و سلّم)، شهادت داده ‌می‌شود.
[194] 4. برخی شیعیان اثنی‌عشری، اذان اعلام را غیر از اذان نماز می‌دانند و برای نماز، دوباره اذان می‌گویند.
در منهاج فردوسیان، هر گاه اذان اعلام توسط مؤذن (نه از وسائل صوتی و تصویری) گفته شود،‌ کافی از اذان نماز می‌دانند و نیازی به تکرار آن نمی‌بینند.
[195] 5. برخی شیعیان اثنی‌عشری، در حال قنوت نماز،‌ نگین انگشتر خود را به داخل دست می‌چرخانند و در حال قنوت به آن نگاه می‌کنند.
در منهاج فردوسیان، استحباب چنین عملی وارد نشده است.
[196] 6. برخی شیعیان اثنی‌عشری، بعد از نمازها در جماعت، با یکدیگر دست می‌دهند و آنان که تقیّد بیشتری به این مطلب دارند، با چند نفر از هر طرف و افراد صف جلو و عقب نیز دست می‌دهند.
در منهاج فردوسیان، توصیه‌ای به دست دادن بعد از نماز نیامده است و اگر صدمه‌زننده به تعقیبات باشد، ناپسندش می‌شمارند.
[197] 7. برخی شیعیان اثنی‌عشری، در فاصله‌ی نماز مغرب تا نماز عشاء، فقط نماز غفیله می‌خوانند.
در منهاج فردوسیان، در فاصله‌ی نماز مغرب تا نماز عشاء، نخست نافله‌ی نماز مغرب و اگر وقت باشد، نماز رسیدن به فردوس اعلی را می‌خوانند.
[198] 8. برخی شیعیان اثنی‌عشری، بعد از نماز، مهر را می‌بوسند.
در منهاج فردوسیان، توصیه‌ای به بوسیدن مهر نیامده است.
[199] 9. برخی شیعیان اثنی‌عشری، در وقت خواندن دعای «یَا مَن أرجُوهُ» در ماه رجب، ریش خود را می‌گیرند و سبابه‌ی دست راستشان را می‌جنبانند.
در منهاج فردوسیان، به خواندن این دعا بعد از تمام نمازهای واجب ماه رجب، اهمیت می‌دهند ولی گرفتن ریش را فعل استاد می‌دانند و قائل به استحباب این عمل نیستند.
[200] 10. برخی شیعیان اثنی‌عشری، برای دختران و پسرانی که به سن تکلیف می‌رسند، جشن تکلیف می‌گیرند.
در منهاج فردوسیان، توصیه‌ای به گرفتن چنین جشنی نیامده است.

کارهای شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی قرآن:
[201] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری، مجلس تلاوت قرآن برگزار می‌کنند و از قاری خوش‌صدا ـ هر چند فاسد الاعتقاد و فاسق باشد ـ دعوت می‌کنند برایشان قرآن تلاوت کند.
در منهاج فردوسیان، به برگزاری چنین مجالسی سفارش نشده است.
[202] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری، بین تلاوت قاری رسمی، با کلماتی همچون «الله» و «الله اکبر»، او را تشویق می‌کنند.
در منهاج فردوسیان، سفارشی به چنین نوع تشویق کردن نیامده است.

کارهای شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی ادعیه:
[203] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری، «بِرَحمَتِکَ یَا أرحَمَ الرَّاحِمِین» و «آمِینَ یَا رَبَّ العَالَمِین» را در انتهای هر دعایی می‌گویند.
در منهاج فردوسیان، دعاهای مأثور [9] را به همان صورتی که رسیده است، پایان می‌دهند.
[204] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری، دست‌هایشان را در وقت خواندن دعای توسل، به طرف آسمان بلند می‌کنند.
در منهاج فردوسیان، فقط در وقت دعا کردن، دست‌هایشان را به سوی آسمان بلند می‌کنند.
[205] 3. برخی شیعیان اثنی‌عشری، دعاها و حرزها را بعد از خواندن، می‌دمند. (فُوت می‌کنند)
در منهاج فردوسیان، به خواندن دعاها و حرزها اهمیت می‌دهند ولی آن را نمی‌دمند.

کارهای شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی مناسبت‌ها و ایام:
[206] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری، در روز عاشورا،‌ تابوتی مثالی و بزرگ برای حضرت سید الشهداء (علیه‌السلام) می‌سازند و آن را می‌آرایند که به آن «نخل» گفته می‌شود.
در منهاج فردوسیان، توصیه‌ای به درست کردن چنین چیزی نشده است.
[207] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری، در شب چهارشنبه‌ی آخر صفر، سپند دود کرده و در کوچه‌ها و خانه‌ها می‌گردانند و آن را «صفر به در» می‌نامند.
در منهاج فردوسیان، سفارش به چنین کاری نیامده است.
[208] 3. برخی شیعیان اثنی‌عشری، نهم ربیع الاول را به مناسبت کشته شدن دشمن خدا، «عید الزهراء» و «غدیر دوم» می‌دانند و جشن می‌گیرند.
در منهاج فردوسیان، چنین فضایلی برای این روز، ثابت نیست و جشن گرفتن در آن، سند معتبری ندارد.
[209] 4. برخی شیعیان اثنی‌عشری، نهم ربیع الاول را به مناسبت رسیدن حضرت صاحب الامر (علیه‌السلام) به امامت، گرامی می‌دارند.
در منهاج فردوسیان، توصیه‌ای به چنین کاری نرسیده است.
[210] 5. برخی شیعیان اثنی‌عشری، روز هفدهم ربیع الاول را با دادنِ غذا، شیرینی و شربت، گرامی می‌دارند.
در منهاج فردوسیان، روز هفدهم ربیع الاول را روزه می‌گیرند.
[211] 6. برخی شیعیان اثنی‌عشری، در شب مبعث، مراسم جشن برگزار کرده و به شعرخوانی در مدح این مناسبت می‌پردازند و با کف و سوت و توزیع شربت و شیرینی، این شب را گرامی می‌دارند.
در منهاج فردوسیان، شعرخوانی در شب را ترک می‌کنند و عبادت در این شب که ثواب شصت سال عبادت دارد را غنیمت می‌شمارند.
[212] 7. برخی شیعیان اثنی‌عشری، ظهرهای شعبان، بعد از نمازهای جماعت،‌ صلوات شعبانیه می‌خوانند.
در منهاج فردوسیان، خواندن این صلوات در ماه شعبان را فعل استاد می‌دانند و قائل به استحباب آن نیستند.
[213] 8. برخی شیعیان اثنی‌عشری، عصر روز چهاردهم شعبان (شب برات)، شیرینی، میوه و شربت بسیار بر قبر مردگان می‌گذارند و این را موجب شادی روح مردگان می‌دانند.
در منهاج فردوسیان، توصیه‌ای برای حضور در عصر روز چهاردهم شعبان، در قبرستان و بر سر قبر مردگان، نیامده است.
[214] 9. برخی شیعیان اثنی‌عشری، شب نیمه‌ی شعبان را با برپایی مجالس جشن همراه با شعرخوانی در مدح امام عصر (علیه‌السلام) و کف زدن و هلهله کردن گرامی می‌دارند.
در منهاج فردوسیان، در شب نیمه‌ی شعبان، غسل می‌کنند و یک‌صد رکعت (پنجاه دو رکعتی) نماز، در هر رکعت بعد از حمد، ده مرتبه سوره‌ی توحید می‌خوانند و آن شب را به عبادت، احیاء می‌دارند.
[215] 10. برخی شیعیان اثنی‌عشری، در شب‌های قدر، دعای جوشن کبیر را معمولاً به صورت دسته‌جمعی می‌خوانند و به عزاداری و سینه‌زنی می‌پردازند.
در منهاج فردوسیان، در شب‌های بیست و یکم و بیست و سوم ماه رمضان، یک‌صد رکعت (پنجاه دو رکعتی) نماز، در هر رکعت بعد از حمد، ده مرتبه سوره‌ی توحید بجا می‌آورند و دعای جوشن کبیر را در شب اول ماه رمضان می‌خوانند.
[216] 11. برخی شیعیان اثنی‌عشری، کسی که در ایام حج یا حتی ماه ذی‌حجه به دنیا آمده باشد را حاجی می‌خوانند.
در منهاج فردوسیان، چنین سفارشی نیامده است.
[217] 12. برخی شیعیان اثنی‌عشری، روز عید غدیر، مؤمنین را به صرف ناهار، دعوت می‌کنند.
در منهاج فردوسیان، روز عید غدیر را روزه می‌گیرند و دیگران را برای افطار، دعوت می‌کنند.
[218] 13. برخی شیعیان اثنی‌عشری، در عید غدیر، به دیدن سادات می‌روند.
در منهاج فردوسیان، چنین دستوری نیامده است.
[219] 14. برخی شیعیان اثنی‌عشری، در شب چهارشنبه آخر سال، از روی آتش می‌پرند تا سرخی و سرزندگی آتش را بگیرند و زردی و پژمردگی خود را به آتش بدهند.
در منهاج فردوسیان، چنین عملی را قبول ندارند و انجام نمی‌دهند.
[220] 15. برخی شیعیان اثنی‌عشری، در لحظه‌ی تحویل سال شمسی، دعای «یَا مُقَلِّبَ القُلُوب» می‌خوانند.
در منهاج فردوسیان، توصیه‌ای به خواندن چنین دعایی در لحظه‌ی تحویل سال نشده است.
[221] 16. برخی شیعیان اثنی‌عشری، روز سیزده‌ی فروردین را ـ برای بیرون بردن نحسی آن ـ بیرون از خانه یا شهر سپری می‌کنند.
در منهاج فردوسیان، توصیه‌ای به بیرون رفتن در روز سیزدهم فروردین نیامده است.
[222] 17. برخی شیعیان اثنی‌عشری، در شب چهارشنبه، به مسجد جمکران می‌روند.
در منهاج فردوسیان، توسل به حضرت صاحب الزمان (ارواحنا فداه) با زیارات معتبر مانند زیارت آل یاسین را راهگشای کمال و سعادت می‌دانند ولی شب چهارشنبه را دارای خاصیتی نمی‌دانند.
[223] 18. برخی شیعیان اثنی‌عشری، برای برآمدن حوائج‌شان، چهل شب چهارشنبه به مسجد جمکران می‌روند.
در منهاج فردوسیان، چنین عملی را در رسیدن به حاجت، معتبر نمی‌دانند، هر چند توسل به استاد حاضر (ارواحنا فداه) در هر شرایط و زمان و مکانی، را مطلوب می‌دانند.
[224] 19. برخی شیعیان اثنی‌عشری، دعای ندبه را در صبح جمعه می‌خوانند.
در منهاج فردوسیان، خواندن این دعا، زمان مشخصی ندارد.

کارهای شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی خانواده:
[225] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری، دست پدر، مادر، پدرزن، مادرزن، سادات، معلم و سالخوردگان را ـ به نشانه‌ی تواضع و احترام ـ می‌بوسند.
در منهاج فردوسیان، بوسیدن دست هر کس ـ جز پیامبر و وصی پیامبر ـ ممنوع است.
[226] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری، در سالروز تولد فرزندانشان، برای آنان جشن تولد می‌گیرند.
در منهاج فردوسیان، توصیه‌ای به گرفتن چنین جشنی نیامده است.

کارهای شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی امور مالی و اقتصادی:
[227] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری، صدقه‌ی نقدی را قبل از پرداخت، دور سر خود و فرزندانشان یا کالای جدیدی که قصد دارند برای محافظت آن صدقه بدهند، می‌چرخانند.
در منهاج فردوسیان، پرداخت صدقه را قبول دارند ولی چرخاندن آن به دور سر، وجهی ندارد.
[228] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری، هر گاه برای چیزی مثل خرید مسکن یا مرکب، قربانی کنند، آن چیز را با بخشی از خون قربانی آغشته می‌کنند.
در منهاج فردوسیان، چنین کاری نمی‌کنند و آن را مایه‌ی گسترش نجاست می‌دانند.

کارهای شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی سفر و مسافر:
[229] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری، مسافر را برای محافظت، از زیر قرآن عبور می‌دهند.
در منهاج فردوسیان، توصیه‌ای به چنین عملی برای محافظت نیامده است.
[230] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری، پشت سر مسافر، آب و سبزه می‌ریزند.
در منهاج فردوسیان، توصیه‌ای به چنین عملی نیامده و انجامش را مفید به حال مسافر و بازماندگان نمی‌دانند.
[231] 3. برخی شیعیان اثنی‌عشری، برای سفر عتبات عالیات (کربلا، نجف، سامرا و کاظمین)،‌ ولیمه می‌دهند.
در منهاج فردوسیان، چنین سفارشی وارد نشده است.

کارهای شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی مردگان و عالم آخرت:
[232] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری، در روزهای اول وفات مردگان،‌ صاحبان عزا، به مردمی که به تسلیت آنان آمده‌اند،‌ غذا می‌دهند.
در منهاج فردوسیان، تا سه روز از وفات مردگان، همسایگان و اقوام، برای صاحبان عزا، غذا می‌برند.
[233] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری، برای مردگانشان در روزهای اول، سوم، هفتم و چهلم وفات، مراسم یادبودی برگزار می‌کنند، همچنین هر ساله در همان روز، مراسم سالگردی برایش برپا می‌نمایند.
در منهاج فردوسیان، چنین روزهایی را ارزش نمی‌نهند و هزینه‌های آن را برای شادی روح آن مُرده، صدقه می‌دهند.
[234] 3. برخی شیعیان اثنی‌عشری، تا مدت‌ها بعد از درگذشت مردگان، به مجالس شادی مانند عروسی، حتی اگر در حد خواندن خطبه‌ی عقد باشد، نمی‌روند.
در منهاج فردوسیان، از رفتن به مجالس شادی مانند عروسی، بعد از درگذشت مردگان، نهی نشده است.
[235] 4. برخی شیعیان اثنی‌عشری، مراسم ازدواج ـ حتی در حد عقد معمولی ـ را به خاطر مُردن اقوام (حتی اگر پیر یا از اقوام دور باشد) به تأخیر می‌اندازند.
در منهاج فردوسیان، چنین توصیه‌ای نیامده است.
[236] 5. برخی شیعیان اثنی‌عشری، در شهرهایی که مرقد امام یا امامزاده دارد، جنازه‌ی مردگانشان را قبل از دفن،‌ به آنجا برده و طواف می‌دهند.
در منهاج فردوسیان، چنین توصیه‌ای وارد نشده است.
[237] 6. برخی شیعیان اثنی‌عشری، جنازه‌‌ی کسانی که در ساختن مسجدی، بانی بوده یا شرکت فعال در ساخت یا مراسم آن مسجد داشته‌اند را قبل از دفن، به آن مسجد می‌برند.
در منهاج فردوسیان، چنین توصیه‌ای نشده است.
[238] 7. برخی شیعیان اثنی‌عشری، عصر پنجشنبه به زیارت اهل قبور می‌روند.
در منهاج فردوسیان، صبح جمعه به زیارت اهل قبور می‌روند.
[239] 8. برخی شیعیان اثنی‌عشری، به احترام مردگانشان، تا مدتی از تراشیدن ریش‌، خودداری می‌کنند.
در منهاج فردوسیان، تراشیدن ریش برای مردان، از اول رسیدن به سن تکلیف، ممنوع است و ربطی به زنده بودن و مردن کسی ندارد.

کارهای شیعه‌ی اثنی‌عشری در باره‌ی سایر امور:
[240] 1. برخی شیعیان اثنی‌عشری، با «یا علی» و «یا علی مدد» با یکدیگر خداحافظی می‌کنند.
در منهاج فردوسیان، با کلمه‌ی «سلام» یا هم‌معنی آن مانند «به سلامت» با یکدیگر خداحافظی می‌کنند.
[241] 2. برخی شیعیان اثنی‌عشری، وقتی از کسی یا چیزی خوششان بیاید، برای این که او را از چشم‌زخم و پیش‌آمدهای ناگوار در امان بدارند، به میز یا درِ چوبی می‌زنند و جمله‌ی «بزنم به تخته» را بر زبان می‌آورند.
در منهاج فردوسیان، برای دفع چشم زخم، دو آیه‌ی آخر سوره‌ی قلم یا ذکر «ما شاء الله لا حول و لا قوة الا بالله» را می‌خوانند.
[242] 3. برخی شیعیان اثنی‌عشری، به نمک، زیاد احترام می‌گزارند و برای آن حقوقی در وفاداری قائلند.
در منهاج فردوسیان، توصیه‌ای در خصوص احترام گزاردن به نمک نیامده است.
[243] 4. برخی شیعیان اثنی‌عشری، از استخاره، توقع پیش‌گویی و اطلاع یافتن از گمشده دارند.
در منهاج فردوسیان، استخاره را در موارد سرگردانی و برای خروج از تحیّر انجام می‌دهند.
[244] 5. برخی شیعیان اثنی‌عشری، نصیحت را مذموم می‌شمارند و نصیحت‌کننده را برتری‌طلب می‌پندارند.
در منهاج فردوسیان، نصیحت را جلوه‌ی مهربانی و مایه‌ی رشد و تعالی می‌شمارند.
[245] 6. برخی شیعیان اثنی‌عشری، فال حافظ را قبول دارند.
در منهاج فردوسیان، چنین چیزی را قبول ندارند.
[246] 7. برخی شیعیان اثنی‌عشری، منبری‌ها و برخی متدینین، منبر را می‌بوسند.
در منهاج فردوسیان، چنین توصیه‌ای نرسیده است.
[247] 8. برخی شیعیان اثنی‌عشری، بعد از مصافحه،‌ دستشان را می‌بوسند و به پیشانی‌شان می‌گذارند.
در منهاج فردوسیان، چنین توصیه‌ای نرسیده است.
[248] 9. برخی شیعیان اثنی‌عشری، لباس و برخی خوراکی‌ها مانند شکلات را برای تبرّک، به تابوت شهید می‌کشند.
در منهاج فردوسیان، توصیه‌ای به این کار نشده است.

…………………………….
[1] اصطلاح «شیعه‌ی اثنی‌عشری» برگرفته از قرآن یا روایت نیست بلکه اصطلاحی کلامی است. «شیعه» نیز به مرور زمان، بر پیروان امیر المؤمنین (علیه‌السلام) اطلاق شده و در صدر اسلام، در معنی لغوی آن، یعنی پیرو، استفاده می‌شده است.
[2] قرآن کریم می‌فرماید: «یَا أَیُهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَرْفَعُوا أَصْوَاتَکُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِیِ وَلَا تَجْهَرُوا لَهُ بِالْقَوْلِ کَجَهْرِ بَعْضِکُمْ لِبَعْضٍ أَن تَحْبَطَ أَعْمَالُکُمْ وَأَنتُمْ لَا تَشْعُرُونَ». ترجمه: ای کسانی که ایمان آورده‏اید صدایتان را بلندتر از صدای پیامبر مکنید و همچنانکه بعضی از شما با بعضی دیگر بلند سخن می‏گویید با او به صدای بلند سخن مگویید مبادا بی‏‌آن‌که بدانید کرده‌‏هایتان تباه شود. (سوره‌ی حجرات، آیه‌ی 2)
[3] سَبحه: مجموعه‌ای از دانه‌هاست که توسط نخی در کنار هم نگه‌داشته می‌شود و برای شمارش ذکر استفاده می‌شود. به اشتباه، به آن «تسبیح» گفته می‌شود.
[4] سوره‌ی نمل، آیه‌ی 62. ترجمه: یا [کیست] آن کس که درمانده را چون وی را بخواند اجابت می‏کند و گرفتاری را برطرف می‏گرداند؟!
[5] شرف الشمس: ذکری است که در روز نوزدهم فروردین‌ماه، بر روی عقیق زرد حکاکی شده یا بر کاغذ زرد، نوشته می‌شود. برای نوشتنش، آداب و رسوم خاصی بیان کرده‌اند و برای در دست داشتن چنین انگشتری، خواص بسیار مانند جلب ثروت و دفع فقر و محافظت از بلاها ذکر کرده‌اند. هیچ اثری از چنین چیزی در روایات نیست و تمام آن، برگرفته از علوم غریبه و بافته‌های ارباب طلسمات است.
[6] آیه‌ی صلوات: آیه‌ی 56 سوره‌ی احزاب که می‌فرماید: «إِنَّ اللهَ وَ مَلَائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِیمًا».
[7] تسبیحات اربعه: ذکر شریفِ «سُبحانَ اللهِ وَ الحَمدُ للهِ وَ لا إلَهَ إلَّا اللهُ وَ اللهُ أکبَرُ»
[8] حوقله: ذکر شریفِ «لاَ حَولَ وَ لاَ قُوَّةَ إلاَّ بِاللّهِ العَلِیِّ العَظِیمِ»
[9] مأثور: حدیثی که معتبر است و سند و منبع درستی دارد.