سؤال: آیا تمام دعاهای پیامبران و امامان (علیهم السلام) مستجاب میشده است؟
جواب: به گواهی آیات قرآن و روایات معتبر، پارهای از دعاهای انبیاء و اوصیاء (علیهمالسلام) به همان شکلی که خواستهاند، مستجاب نشده است. برخی از این موارد، چنین است:
1. تقاضای نوح نجیّ الله دربارهی نجات پسرش:
خدای تعالی در جواب دعای حضرت نوح (علیهالسلام) چنین میفرماید: «إِنَّهُ لَیسَ مِنْ أَهْلِکَ إِنَّهُ عَمَلٌ غَیرُ صالِحٍ فَلا تَسْئَلْنِ ما لَیسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ إِنِّی أَعِظُکَ أَنْ تَکُونَ مِنَ الْجاهِلینَ» [سورهی هود، آیهی46]
ترجمه: او از اهل تو نیست! او عمل ناصالحی است! پس، آنچه را از آن آگاه نیستی، از من مخواه! من به تو اندرز میدهم تا از جاهلان نباشی!!
2. تقاضای رؤیت خدا از طرف حضرت موسی (علیهالسلام):
وقتی حضرت موسی (علیهالسلام) از خدای تعالی خواست که خودش را به او نشان دهد، این دعا مستجاب نشد و خداوند در جوابش فرمود: «لَنْ تَرانی وَ لکِنِ انْظُرْ إِلَی الْجَبَلِ فَإِنِ اسْتَقَرَّ مَکانَهُ فَسَوْفَ تَرانی» [سورهی اعراف، آیهی 143]
ترجمه: هرگز مرا نخواهی دید! ولی به کوه بنگر، اگر در جای خود ثابت ماند، مرا خواهی دید.
3. تقاضای بخشش کافران از طرف پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله):
از آنجا که حضرت ختمیمرتبت (صلی الله علیه و آله و سلّم)، رحمة للعالمین هستند، این احتمال بوده که برای کافران نیز تقاضای بخشش کنند؛ ولی خدای تعالی، قبل از چنین درخواستی، جواب رد به آن داده است، آنجا که میفرماید: «اسْتَغْفِرْ لَهُمْ أَوْ لاَ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ إِن تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْعِینَ مَرَّةً فَلَن یَغْفِرَ اللّهُ لَهُمْ ذَلِکَ بِأَنَّهُمْ کَفَرُواْ بِاللّهِ وَرَسُولِهِ وَ اللّهُ لاَ یَهْدِی الْقَوْمَ الْفَاسِقِینَ» [سورهی توبه، آیهی 80]
ترجمه: چه براى آنان دعای آمرزش کنی و چه برایشان دعای آمرزش نکنی [یکسان است، حتى] اگر هفتاد بار برایشان دعای آمرزش کنى، هرگز خدا آنان را نخواهد آمرزید؛ چرا که آنان به خدا و فرستادهاش کفر ورزیدند و خدا، گروه فاسقان را هدایت نمیکند.
آنچه در این متن بیان شد، فقط مستجاب نشدن دعای پیامبران از دیدگاه آیات قرآن کریم بود. بررسی دعاهایی از پیامبران و امامان (علیهم السلام) که مستجاب نشده از منظر روایات معتبر، به فرصت دیگری موکول شد.