قَالَ رَسولُ اللهِ: «مَا مِنْ أَحَدٍ یدْخُلُ الجَنَّةَ إِلَّا کانَ لَهُ مِنَ الأَزْوَاجِ خَمْسُمِائَةِ حَوْرَاءَ مَعَ کلِّ حَوْرَاءَ سَبْعُونَ غُلَاماً وَ سَبْعُونَ جَارِیةً کأَنَّهُنَّ اللُّؤْلُؤُ المَنْثُورُ، کأَنَّهُنَّ اللُّؤْلُؤُ المَکنُونُ. وَ تَفْسِیرُ المَکنُونِ بِمَنْزِلَةِ اللُّؤْلُؤِ فِی الصَّدَفِ، لَمْ تَمَسَّهُ الأَیدِی وَ لَمْ تَرَهُ الأَعْینُ وَ أَمَّا المَنْثُورُ فَیعْنِی فِی الکثْرَةِ. وَ لَهُ سَبْعُ قُصُورٍ فِی کلِّ قَصْرٍ سَبْعُونَ بَیتاً، فِی کلِّ بَیتٍ سَبْعُونَ سَرِیراً، عَلَی کلِّ سَرِیرٍ سَبْعُونَ فِرَاشاً، عَلَیهَا زَوْجَةٌ مِنَ الحُورِ العِینِ، تَجْرِی مِنْ تَحْتِهِمُ الأَنْهارُ؛ أَنْهارٌ مِنْ ماءٍ غَیرِ آسِنٍ صَافٍ لَیسَ بِالکدِرِ، وَ أَنْهارٌ مِنْ لَبَنٍ لَمْ یتَغَیرْ طَعْمُهُ لَمْ یخْرُجْ مِنْ ضُرُرِ المَوَاشِی، وَ أَنْهارٌ مِنْ عَسَلٍ مُصَفًّی لَمْ یخْرُجْ مِنْ بُطُونِ النَّحْلِ، وَ أَنْهارٌ مِنْ خَمْرٍ لَذَّةٍ لِلشَّارِبِینَ لَمْ یعْصِرْهُ الرِّجَالُ بِأَقْدَامِهِمْ. فَإِذَا اشْتَهَوُا الطَّعَامَ جَاءَهُمْ طُیورٌ بِیضٌ یرْفَعْنَ أَجْنِحَتَهُنَّ فَیأْکلُونَ مِنْ أَی الالوَانِ اشْتَهَوْا جُلُوساً إِنْ شَاءُوا، أَوْ مُتَّکئِینَ. وَ إِنِ اشْتَهَوُا الفَاکهَةَ تَسَعَّبَتْ إِلَیهِمُ الأَغْصَانُ فَأَکلُوا مِنْ أَیهَا اشْتَهَوْا قَالَ: «وَ المَلائِکةُ یدْخُلُونَ عَلَیهِمْ مِنْ کلِّ بابٍ. سَلامٌ عَلَیکمْ بِما صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَی الدَّارِ»
فَبَینَا هُمْ کذَلِک إِذْ یسْمَعُونَ صَوْتاً مِنْ تَحْتِ العَرْشِ: یا أَهْلَ الجَنَّةِ کیفَ تَرَوْنَ مُنْقَلَبَکمْ؟ فَیقُولُونَ: خَیرُ المُنْقَلَبِ مُنْقَلَبُنَا وَ خَیرُ الثَّوَابِ ثَوَابُنَا. قَدْ سَمِعْنَا الصَّوْتَ وَ اشْتَهَینَا النَّظَرَ إِلَی أَنْوَارِ جَلَالِک وَ هُوَ أَعْظَمُ ثَوَابِنَا وَ قَدْ وَعَدْتَهُ وَ لَا تُخْلِفُ المِیعَادَ. فَیأْمُرُ اللهُ الحُجُبَ فَیقُومُ سَبْعُونَ الفَ حِجَابٍ فَیرْکبُونَ عَلَی النُّوقِ وَ البَرَاذِینِ وَ عَلَیهِمُ الحُلِی وَ الحُلَلُ فَیسِیرُونَ فِی ظِلِّ الشَّجَرِ حَتَّی ینْتَهُوا إِلَی دَارِ السَّلَامِ وَ هِی دَارُ اللهِ، دَارُ البَهَاءِ وَ النُّورِ وَ السُّرُورِ وَ الکرَامَةِ فَیسْمَعُونَ الصَّوْتَ فَیقُولُونَ: یا سَیدَنَا سَمِعْنَا لَذَاذَةَ مَنْطِقِک فَأَرِنَا نُورَ وَجْهِک فَیتَجَلَّی لَـهُم سُبْحَانَهُ وَ تَعَالَی حَتَّی ینْظُرُونَ إِلَی نُورِ وَجْهِهِ تَبَارَک وَ تَعَالَی، المَکنُونِ مِنْ عَینِ کلِّ نَاظِرٍ فَلَا یتَمَالَکونَ حَتَّی یخِرُّوا عَلَی وُجُوهِهِمْ سُجَّداً فَیقُولُونَ: سُبْحَانَک مَا عَبَدْنَاک حَقَّ عِبَادَتِک یا عَظِیمُ. فَیقُولُ: عِبَادِی ارْفَعُوا رُءُوسَکمْ لَیسَ هَذِهِ بِدَارِ عَمَلٍ إِنَّمَا هِی دَارُ کرَامَةٍ وَ مَسْأَلَةٍ وَ نَعِیمٍ. قَدْ ذَهَبَتْ عَنْکمُ اللُّغُوبُ وَ النَصَبُ. فَإِذَا رَفَعُوهَا رَفَعُوهَا وَ قَدْ أَشْرَقَتْ وُجُوهُهُمْ مِنْ نُورِ وَجْهِهِ سَبْعِینَ ضِعْفاً. ثُمَّ یقُولُ تَبَارَک وَ تَعَالَی: یا مَلَائِکتِی أَطْعِمُوهُمْ وَ اسْقُوهُمْ. فَیؤْتُونَ بِالوَانِ الأَطْعِمَةِ لَمْ یرَوْا مِثْلَهَا قَطُّ فِی طَعْمِ الشَّهْدِ وَ بَیاضِ الثَّلْجِ وَ لِینِ الزُّبْدِ. فَإِذَا أَکلُوهُ قَالَ بَعْضُهُنَّ لِبَعْضٍ: کانَ طَعَامُنَا الَّذِی خَلَّفْنَاهُ فِی الجَنَّةِ عِنْدَ هَذَا حُلُماً.
ثُمَّ یقُولُ الجَبَّارُ تَبَارَک وَ تَعَالَی: یا مَلَائِکتِی اسْقُوهُمْ. فَیؤْتُونَ بِأَشْرِبَةٍ فَیقْبِضُهَا وَلِی اللهِ، فَیشْرَبُ شَرْبَةً لَمْ یشْرَبْ مِثْلَهَا قَطُّ. ثُمَّ یقُولُ: یا مَلَائِکتِی طَیبُوهُمْ. فَتَأْتِیهِمْ رِیحٌ مِنْ تَحْتِ العَرْشِ بِمِسْک أَشَدَّ بَیاضاً مِنَ الثَّلْجِ تُغَیرُ وُجُوهَهُمْ وَ جِبَاهَهُمْ وَ جُنُوبَهُمْ تُسَمَّی المُثِیرَةَ فَیسْتَمْکنُونَ مِنَ النَّظَرِ إِلَی نُورِ وَجْهِهِ. فَیقُولُونَ: یا سَیدَنَا حَسْبُنَا لَذَاذَةُ مَنْطِقِک وَ النَّظَرُ إِلَی نُورِ وَجْهِک لَا نُرِیدُ بِهِ بَدَلًا وَ لَا نَبْتَغِی بِهِ حِوَلًا. فَیقُولُ الرَّبُّ تَبَارَک وَ تَعَالَی: إِنِّی أَعْلَمُ أَنَّکمْ إِلَی أَزْوَاجِکمْ مُشْتَاقُونَ وَ أَنَّ أَزْوَاجَکمْ إِلَیکمْ مُشْتَاقَاتٌ. فَیقُولُونَ: یا سَیدَنَا مَا أَعْلَمَک بِمَا فِی نُفُوسِ عِبَادِک؟! فَیقُولُ: کیفَ لَا أَعْلَمُ وَ أَنَا خَلَقْتُکمْ وَ أَسْکنْتُ أَرْوَاحَکمْ فِی أَبْدَانِکمْ ثُمَّ رَدَدْتُهَا عَلَیکمْ بَعْدَ الوَفَاةِ، فَقُلْتُ: اسْکنِی فِی عِبَادِی خَیرَ مَسْکنٍ ارْجِعُوا إِلَی أَزْوَاجِکمْ. فَیقُولُونَ: یا سَیدَنَا اجْعَلْ لَنَا شَرْطاً. قَالَ: فَإِنَّ لَکمْ کلَّ جُمُعَةٍ زَوْرَةً مَا بَینَ الجُمُعَةِ إِلَی الجُمُعَةِ سَبْعَةُ آلَافِ سَنَةٍ مِمَّا تَعُدُّونَ.
فَینْصَرِفُونَ فَیعْطَی کلُّ رَجُلٍ مِنْهُمْ رُمَّانَةً خَضْرَاءَ فِی کلِّ رُمَّانَةٍ سَبْعُونَ حُلَّةً لَمْ یرَهَا النَّاظِرُونَ المَخْلُوقُونَ فَیسِیرُونَ فَیتَقَدَّمُهُمْ بَعْضُ الوِلْدَانِ حَتَّی یبَشِّرُوا أَزْوَاجَهُمْ وَ هُنَّ قِیامٌ عَلَی أَبْوَابِ الجِنَانِ. فَلَمَّا دَنَا مِنْهَا نَظَرَتْ إِلَی وَجْهِهِ فَأَنْکرَتْهُ مِنْ غَیرِ سُوءٍ فَقَالَتْ: حَبِیبِی لَقَدْ خَرَجْتَ مِنْ عِنْدِی وَ مَا أَنْتَ هَکذَا! فَیقُولُ: حَبِیبَتِی تَلُومِینَنِی أَنْ أَکونَ هَکذَا وَ قَدْ نَظَرْتُ إِلَی نُورِ وَجْهِ رَبِّی تَبَارَک وَ تَعَالَی فَأَشْرَقَ وَجْهِی مِنْ نُورِ وَجْهِهِ؟! ثُمَّ یعْرِضُ عَنْهَا فَینْظُرُ إِلَیهَا نَظْرَةً فَیقُولُ: حَبِیبَتِی لَقَدْ خَرَجْتُ مِنْ عِنْدِک وَ مَا کنْتِ هَکذَا! فَتَقُولُ: حَبِیبِی تَلُومُنِی أَنْ أَکونَ هَکذَا وَ قَدْ نَظَرْتُ إِلَی وَجْهِ النَّاظِرِ إِلَی نُورِ وَجْهِ رَبِّی فَأَشْرَقَ وَجْهِی مِنْ وَجْهِ النَّاظِرِ إِلَی نُورِ وَجْهِ رَبِّی سَبْعِینَ ضِعْفاً؟! فَتُعَانِقُهُ مِنْ بَابِ الخَیمَةِ وَ الرَّبُّ تَبَارَک وَ تَعَالَی یضْحَک إِلَیهِمْ. فَینَادُونَ بِأَصَابِعِهِمْ «الحَمْدُ للهِ الَّذِی أَذْهَبَ عَنَّا الحَزَنَ إِنَّ رَبَّنا لَغَفُورٌ شَکورٌ»
قَالَ: ثُمَّ إِنَّ الرَّبَّ تَبَارَک وَ تَعَالَی یأْذَنُ لِلنَّبِیینَ فَیخْرُجُ رَجُلٌ فِی مَوْکبٍ حَوْلَهُ المَلَائِکةُ وَ النُّورُ أَمَامَهُمْ فَینْظُرُ إِلَیهِ أَهْلُ الجَنَّةِ فَیمُدُّونَ أَعْنَاقَهُمْ إِلَیهِ فَیقُولُونَ: مَنْ هَذَا؟! إِنَّهُ لَکرِیمٌ عَلَی اللهِ. فَیقُولُ المَلَائِکةُ: هَذَا المَخْلُوقُ بِیدِهِ وَ المَنْفُوخُ فِیهِ مِنْ رَوْحِهِ وَ المُعَلَّمُ لِلْأَسْمَاءِ هَذَا آدَمُ، قَدْ أُذِنَ لَهُ عَلَی اللهِ.
ثُمَّ یخْرُجُ رَجُلٌ فِی مَوْکبٍ حَوْلَهُ المَلَائِکةُ قَدْ صَفَّتْ أَجْنِحَتَهَا وَ النُّورُ أَمَامَهُمْ. فَیمُدُّ إِلَیهِ أَهْلُ الجَنَّةِ أَعْنَاقَهُمْ فَیقُولُونَ: مَنْ هَذَا؟! فَتَقُولُ المَلَائِکةُ: هَذَا الخَلِیلُ إِبْرَاهِیمُ قَدْ أُذِنَ لَهُ عَلَی اللهِ.
ثُمَّ یخْرُجُ رَجُلٌ فِی مَوْکبٍ حَوْلَهُ المَلَائِکةُ قَدْ صَفَّتْ أَجْنِحَتَهَا وَ النُّورُ أَمَامَهُمْ. فَیمُدُّ إِلَیهِ أَهْلُ الجَنَّةِ أَعْنَاقَهُمْ فَیقُولُونَ: مَنْ هَذَا؟! فَیقُولُ: هَذَا مُوسَی بْنُ عِمْرَانَ الَّذِی کلَّمَ اللهُ مُوسی تَکلِیماً قَدْ أُذِنَ لَهُ عَلَی اللهِ.
ثُمَّ یخْرُجُ رَجُلٌ فِی مَوْکبٍ حَوْلَهُ المَلَائِکةُ قَدْ صَفَّتْ أَجْنِحَتَهَا وَ النُّورُ أَمَامَهُمْ فَیمُدُّ إِلَیهِ أَهْلُ الجَنَّةِ أَعْنَاقَهُمْ فَیقُولُونَ: مَنْ هَذَا الَّذِی قَدْ أُذِنَ لَهُ عَلَی اللهِ؟! فَتَقُولُ المَلَائِکةُ: هَذَا رُوحُ اللهِ وَ کلِمَتُهُ، هَذَا عِیسَی ابْنُ مَرْیمَ.
ثُمَّ یخْرُجُ رَجُلٌ فِی مَوْکبٍ فِی مِثْلِ جَمِیعِ مَوَاکبِ مَنْ کانَ قَبْلَهُ سَبْعِینَ ضِعْفاً حَوْلَهُ المَلَائِکةُ قَدْ صَفَّتْ أَجْنِحَتَهَا وَ النُّورُ أَمَامَهُمْ فَیمُدُّ إِلَیهِ أَهْلُ الجَنَّةِ أَعْنَاقَهُمْ فَیقُولُونَ: مَنْ هَذَا الَّذِی قَدْ أُذِنَ لَهُ عَلَی اللهِ؟! فَتَقُولُ المَلَائِکةُ: هَذَا المُصْطَفَی بِالوَحْی، المُؤْتَمَنُ عَلَی الرِّسَالَةِ، سَیدُ وُلْدِ آدَمَ، هَذَا النَّبِی مُحَمَّدٌ صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَ عَلَی أَهْلِ بَیتِهِ وَ سَلَّمَ کثِیراً. قَدْ أُذِنَ لَهُ عَلَی اللهِ.
ثُمَّ یخْرُجُ رَجُلٌ فِی مَوْکبٍ حَوْلَهُ المَلَائِکةُ قَدْ صَفَّتْ أَجْنِحَتَهَا وَ النُّورُ أَمَامَهُمْ فَیمُدُّ إِلَیهِ أَهْلُ الجَنَّةِ أَعْنَاقَهُمْ فَیقُولُونَ: مَنْ هَذَا؟! فَیقُولُ المَلَائِکةُ: هَذَا أَخُو رَسُولِ اللهِ (صلّی الله علیه و آله و سلّم) فِی الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ.
ثُمَّ یؤْذَنُ لِلنَّبِیینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَدَاءِ فَیوضَعُ لِلنَّبِیینَ مَنَابِرُ مِنْ نُورٍ وَ لِلصِّدِّیقِینَ سُرُرٌ مِنْ نُورٍ وَ لِلشُّهَدَاءِ کرَاسِی مِنْ نُورٍ. ثُمَّ یقُولُ الرَّبُّ تَبَارَک وَ تَعَالَی: مَرْحَباً بِوَفْدِی وَ زُوَّارِی وَ جِیرَانِی. یا مَلَائِکتِی أَطْعِمُوهُمْ فَطَالَ مَا أَکلَ النَّاسُ وَ جَاعُوا وَ طَالَ مَا رَوِی النَّاسُ وَ عَطِشُوا وَ طَالَ مَا نَامَ النَّاسُ وَ قَامُوا وَ طَالَ مَا أَمِنَ النَّاسُ وَ خَافُوا. فَیوضَعُ لَـهُم أَطْعِمَةٌ لَمْ یرَوْا مِثْلَهَا قَطُّ عَلَی طَعْمِ الشَّهْدِ وَ لِینِ الزُّبْدِ وَ بَیاضِ الثَّلْجِ.
ثُمَّ یقُولُ: یا مَلَائِکتِی فَکهُوهُمْ فَیفَکهُونَهُمْ بِالوَانٍ مِنَ الفَاکهَةِ لَمْ یرَوْا مِثْلَهَا قَطُّ وَ رُطَبٍ عَذْبٍ دَسِمٍ عَلَی بَیاضِ الثَّلْجِ وَ لِینِ الزُّبْدِ»
رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم): فرمودند: «هیچ کس نیست که وارد بهشت شود مگر اینکه برایش پانصد همسر از حوریهها قرار داده میشود که همراه هر حوریه، هفتاد غلام و هفتاد کنیز ـ که گویا گوهرهای پراکنده و گوهرهای پنهان شده هستند ـ میباشند.
«مکنون» یعنی مثل گوهرِ در صدف [است که] دستها آن را لمس نکرده و چشمها آن را ندیده و اما «منثور» یعنی در حال زیاد شدن. [همچنین] برای او هفت قصر و در هر قصر، هفتاد خانه و در هر خانه، هفتاد تخت و بر هر تخت، هفتاد بستر و بر هر بستر، حورالعینی [آمادهی کام دادن] است. از زیر [قصرهایـ]ـشان جویبارهایی روان است. جویبارهایی از آبى که [رنگ و بو و طعمش] برنگشته، زلال است و هیچ [تیرگی و] کدورتـی در آن نیست. و جویهایى از شیرى که مزهاش [بر اثر حرارت یا گذشتن زمان،] دگرگون نشود و از پستان چهارپایان خارج نمیشود. و رودهایى از عسل صاف که از شکم زنبور عسل بیرون نیامده [بلکه از فضل پروردگار] است. و جویبارهایی از نوشیدنی [خاصی] که برای نوشندگان، لذتبخش است و مردان، آن را با لگدمال کردن، عصاره گیری نکردهاند. وقتی [بهشتیان] هوس خوراکی کنند، پرندگان سفید رنگی میآیند و بالهایشان را بالا میبرند تا [بهشتیان] از هر رنگی [از غذا] که هوس دارند، بخورند، [به هر صورتی که میخواهند،] اگر خواستند، نشسته و اگر خواستند، تکیه داده. و اگر هوس میوه کنند، شاخهها به سوی آنها کشیده میشود [و دراز میگردد] تا از هر کدام که بخواهند، بخورند».
سپس فرمودند: «و فرشتگان از هر درى بر آنان درمىآیند [و به آنان مىگویند:] «درود بر شما به [پاداش] آنچه صبر کردید. راستى چه نیکوست فرجام آن سراى» در این حال، صدایی را از زیـر عرش میشنوند [که میفرماید:] ای اهل بهشت، بازگشتگاهتان را چگونه یافتید؟! میگویند: بازگشتگاه ما بهترین بازگشتگـاه و پاداش ما بهترین پاداش است. ما [این] صدا[ی دلفریب و هوشربا] را شنیدیم، هوس کردیم که به نورهای جلال تو بنگریم و [اگر این خواستهی ما برآورده شود] بزرگترین پاداش برای ما [خواهد بود] و [خودت] ما را [در دنیا] وعده داده بودی و [تو] خُلف وعده نمیکنی.
پس خدای متعال حجابها را امر میکند [که از میان برخیزند، پس] هفتاد هزار حجاب بر میخیزد. پس [بهشتیان] بر شترها و اسبهایی سوار میشوند و بر آنها زیورآلات و لباسهای بهشتی است. پس در سایهی درختی میروند تا به دارالسلام میرسند و آن خانهی [تجلی ویژهی] خداست، خانهی روشنایی و نور و شادی و کرامت. پس آن صدا را [باز هم] میشنوند. [باز] میگویند: ای آقای ما گفتار لذتبخش تو را شنیدیم، پس نور وجهت را به ما بنمایان. پس خدای سبحان برای آنان تجلی میکند تا بهشتیان به نور وجه او تبارک و تعالی، که از چشم هر بینندهای پوشیده است، بنگرند. [چون به آن تجلی عالی نظر میکنند] نمیتوانند خود را نگه دارند [به همین جهت] بر رو به سجـده میافتند و میگویند: [بار الها از هر عیب و نقص و شبیه،] منزّهی، ما تو را چنان که حق تو بود، نپرستیدیم، ای بزرگوار. خدای متعال میفرماید: ای بندگان من، سر [از سجده] بردارید [که] این[جا] خانهی عمل نیست بلکه خانهی اکرام و خواستن و نعمتهاست. [هر گونه] درماندگی و رنج از شما رفت.
وقتی [سر از سجده] بر میدارند، صورتهایشان هفتاد برابر [بیشتر از گذشته] نورانی میشود. سپس [خدای] تبارک و تعالی میفرماید: ای ملائکهام [به این مؤمنان بهشتی، انواع غذاهای لذیذ] بخورانید و [انواع] نوشیدنیهای گوارا] بنوشانید. [در پی این دستور الهی، انواع] رنگهای خوراکی برایشان آورده میشود که هرگز مانند آن را ندیدهاند؛ در طعم [مانند] عسل و در سفیدی [مانند] برف و در نرمی [مانند] خامه [یا مسکه] است. وقتی [آنها را] میخورند بعضیشان به بعض دیگر میگویند: آن غذایی که در بهشت داشتیم در مقایسه با اینها [همانند] رؤیا است. سپس خدای جبار تبارک و تعالی میفرماید: ای فرشتگانم [از نوشیدنیهای گوارای خاص] به آنان بنوشانید. [در پس اجرای این دستور الهی] نوشیدنیای میآورند و دوست خدا آن را میگیرد. پس شربتی مینوشد که هرگز مانند آن شربت را ننوشیده است. سپس [خدای متعال] میفرماید: ای فرشتگان من، خوشبویشان کنید. پس بادی از زیر عرش [وزیدن میگیرد و] مشکی سفیدتر از برف را با خود میآورد که صورت و پیشانی و پهلوهایشان را تغییر میدهد که مثیره نامیده میشود. پس میتوانند به [تجلی خاص] وجه او بنگرند. پس میگویند: ای آقای ما، برای ما لذت گفتار و نگاه به نور وجهت کافی است و جایگزینی برای آن نمیخواهیم. پس پروردگار تبارک و تعالی میفرماید: من میدانم که شما به [دیدن و نزدیکی با] همسرانتان اشتیاق دارید و همسرانتان [نیز] مشتاق [همنشینی] با شما هستند. [بهشتیان با تعجب] میگویند: ای آقای ما، چقدر تو به آنچه در دل بندگانت میگذرد، آگاهی! [خدای متعال] میفرماید: چگونه ندانم و حال آن که من شما را ساختهام و روحهایتان را در بدنهایتان قرار دادهام و پس از وفات [و جدا شدن روح از بدن، نیز] آن را دوباره به شما بر گرداندم و گفتم: ساکن شوید در [میان] بندگانم در بهترین منزلگاه[های بهشت، اکنون] به جانب همسرانتان برگردید. [بهشتیان] میگویند: ای آقای ما، برای [دیدار مجدّد] ما، شرطی مقرر فرما. [خدای تبارک و تعالی] میفرماید: برای شما در هر جمعه یک نوبت زیارت قرار دادم [البته] میان هر جمعه تا جمعه [ی بعد] هفت هزار سال از سالهایی که میشمارید، [فاصله] است.
[بعد از این قرار مجدّدِ ملاقات، بهشتیان راضی شده و] بر میگردند. [در حالِ بازگشت،] به هر کدام از آنها، اناری سبز رنگ داده میشود که در آن، لباسهایی است که آفریدههای اهل نظر [مانند] آن را ندیدهاند.
پس حرکت میکنند و بعضی از پسران جاودانه از آنها جلو میافتند تا بشارت آمدنشان را به همسرانشان که بر درگاههای بهشت، [به انتظار] ایستادهاند، بدهند. وقتی [مؤمن بهشتی] نزدیک [یکی از همسرانش] میشود [از شدت تغییر، همسرش] خود را به ناآشنایی میزند بدون اینکه بدش بیاید. [یعنی چنان وانمود میکند که او را نمیشناسد. سپس] میگوید: ای محبوب من وقتی از نزد من میرفتی، اینگونه نبودی!
[مؤمن بهشتی] میگوید: آیا مرا ملامت میکنی؟! در حالی که من به نور وجه پروردگارم نظر کردهام و صورتم به نور وجه او نورانی شده است. سپس از آن [همسر بهشتیاش] روی بر میگرداند [و بار دیگر] به او نظر مینماید. پس میگوید: ای محبوبهی من، از نزدت خارج میشدم و تو اینگونه نبودی! [همسر بهشتیاش] میگوید: ای محبوب من [آیا] مرا ملامت میکنی که اینگونهام؟! در حالی که به صورت کسی که به نور وجه پروردگارم نظر کرده، نگاه کردهام و صورتم از صورت آن نگاه کننده به وجه پروردگارم، هفتاد برابر نورانیتر شده است! [بعد از این سخنان، زن زیباروی بهشتی، شوهرش را] از در خیمه بغل میکند. در این حال، پروردگار تبارک و تعالی به سـوی آنان میخندد [یعنی اظهار رضایت و خشنودی میکند] و آنان با انگشت [اشاره میکنند و] ندا میدهند: «سپاس خدایى را که اندوه را از ما بزدود، به راستى پروردگار ما آمرزنده [و] حقشناس است».
حضرت ادامه دادند: «سپس پروردگار تبارک و تعالی به پیامبران اجازهی خارج شدن میدهد. پس مردی [از پیامبران] در [میان] کاروانی از فرشتگان که اطرافش را گرفتهاند و نور که در جلوشان است، خارج میشود. اهل بهشت به او مینگرند و گردنهایشان را به سویش بالا میکشند و [با تعجب] میگویند: این کیست؟! حتمـاً خیلی در نزد خدا با کـرامت [و منزلـت] است. ملائکـه میگویند: این [شخصِ با جلالت و شکوه که میبینید] آفریده شده به دست [قدرت] او و دمیده شده در او از روح خودش و دانای اسماء است. این، آدم [ابوالبشر (علیهالسلام)] میباشد. خدا به او اجازه[ی ظهور و بروز] داده است.
سپس مردی [دیگر از پیامبران] در میان کاروانی از فرشتگان که اطرافش را گرفته و بالهایشان را گشودهاند، و نور در جلوشان است، خارج میشود. اهل بهشت برای [دیدنش] گردنها را بر میکشند و [با تعجب] میپرسند: این کیست؟ ملائکه میگویند: این، دوست [خدا] ابراهیم (علیهالسلام) است که خدا به او اجازه[ی ظهور و بروز] داده است.
سپس مردی [دیگر از پیامبران] در میان کاروانی از فرشتگان که اطرافش هستند و بالهایشان را گشودهاند، و نور در جلوشان است، خارج میشود. اهل بهشت برای [دیدنش] گردنها را بر میکشند و [با تعجب] میپرسند: این کیست؟ ملائکه میگویند: این، موسی پسر عمران (علیهالسلام) است که با خدا [در دار دنیا] سخن گفت. خدا به او اجازه[ی خارج شدن] داده است.
سپس مردی [دیگر از پیامبران] در میان کاروانی از فرشتگان که اطرافش هستند و بالهایشان را گشودهاند، و نور در جلوشان است، خارج میشود. اهل بهشت برای [دیدنش] گردنها را بر میکشند و [با تعجب] میپرسند: این کیست؟ ملائکه میگویند: این، روح خدا و کلمهاش، عیسی پسر مریم (علیهالسلام) است.
سپس مردی [دیگر از پیامبران] در میان کاروانی به قدر هفتاد برابر تمام کاروانهای قبلی که در اطرافش فرشتگانی بالگشوده و نور در جلوشان است، خارج میشود. اهل بهشت برای [دیدنش] گردنها را بر میکشند و [با تعجب بسیار] میپرسند: این کیست که خدا اجازهی خارج شدنش را داده است؟ فرشتگان میگویند: این، برگزیدهی به وحی، امین رسالت، آقای فرزندان آدم، این پیامبر، محمد (صلّی الله علیه و آله و سلّم) است. خدا اجازه[ی ظهور و خروج] به او داده است.
سپس مردی [دیگر] در میان کاروانـی از فرشتگان که اطرافـش هستنـد و بالهایشان را گشودهاند، و نور در جلوشان است، خارج میشود. اهل بهشت برای [دیدنش] گردنها را بر میکشند و [با تعجب] میپرسند: این کیست؟ ملائکه میگویند: این، برادرِ رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم): در دنیا و آخرت [امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب (علیهالسلام)] است.
سپس به [سایر] پیامبران و صدیقان و شهدا اجازه داده میشود [که به صحنهی محشر وارد شوند]. آنگاه برای پیامبران منبرهایی از نور و برای صدیقین، تختهایی از نور و برای شهدا، کرسیهایی از نور گذاشته میشود. سپس پروردگار تبارک و تعالی میفرماید: مرحبا [و خوش آمد] به وارد شوندگان و زیارت کنندگان و همسایگانم. ای فرشتگان [از میوهها و خوراکیهای لذید بهشتی] به ایشان بخورانید که چه بسیار [در دنیا اتفاق افتاد که] مردم خوردند و [اینان] گرسنه بودند و چه بسیار [در دنیا] مردم سیراب بودند و [ایشان] تشنه به سر بردند و چقدر مردم در خواب [ناز] بودند و [اینها به عبادت] ایستادند و چه بسیار [در دنیا پیش آمد که] مردم در امنیت بودند و [اینها از جور مردم و روزگار] در ترس [و هراس] بودند.
[پس از این بیانات] خوراکیهایی که مانندش را هرگز ندیدهاند [در مقابلشان] نهاده میشود که طعم عسل و نرمی خامه و سفیدی برف دارد. [پس از اینکه از آن غذاهای لذیذ خوردند، خدای متعال] میفرماید: ای فرشتگانم [برایشان] میوه بیاورید. پس برایشان رنگهای [گوناگون] میوه میآورند که مثل آن را هرگز ندیدهاند و رطبهای گورا و درشت به سفیدی برف و نرمی خامه»
[اختصاص، شیخ مفید، صفحهی 350؛ بحار الانوار، علامه مجلسی، جلد 8، صفحهی 208؛ تفسیر طبری، جلد 5، صفحهی 183؛ دُرّ المنثور، سیوطی، جلد 3، صفحهی 457]