مسألهی 2310: هر گاه بخواهید ضامن شوید تا بدهی کسی را بپردازید، باید به هر لفظی، اگر چه عربی نباشد، به طلبکار بفهمانید که ضامن هستید و طلبکار هم رضایت خود را اعلام کند، ولی راضی بودن بدهکار را لازم ندانید.
مسألهی 2311: وقتی طلبکار باشید، ضمانت کسی را قبول کنید که عاقل و بالغ باشد و کسی او را مجبور به ضمانت نکرده باشد و نیز سفیه نباشد یعنی مال خود را در کارهای بیهوده مصرف کند. و به طلبکاری ضمانت بدهید که مکلف و عاقل باشد. ولی این شرطها را در بدهکار لازم ندانید، مثلاً میتوانید ضامن شوید که بدهی بچه یا دیوانه را بدهید.
مسألهی 2312: نباید برای ضامن شدن خودتان شرطی قرار دهید، مثلاً بگویید: «اگر بدهکار قرض تو را نداد، من میدهم»، و به ضامن شدن کسی که شرط بگذارد، ترتیب اثر ندهید.
مسألهی 2313: کسی که ضامن بدهی او میشوید، باید بدهکار باشد، پس اگر کسی بخواهد از دیگری قرض کند، تا وقتی قرض نکرده نباید ضامن او شوید.
مسألهی 2314: در صورتی ضامن شوید که طلبکار و بدهکار و جنس بدهی معین باشد. پس اگر دو نفر از کسی طلبکار باشند نباید بگویید: «من ضامن هستم که طلب یکی از شماها را بدهم»، چون معین نکردهاید که طلب کدام را خواهید داد. و نیز اگر شخصی از دو نفر طلبکار باشد، نباید بگویید: «من ضامن هستم که بدهی یکی از آن دو نفر را به تو بدهم»، چون معین نکردهاید که بدهی کدام را میدهید. و همچنین اگر کسی از دیگری مثلاً ده کیلو گندم و ده هزار تومان پول طلبکار باشد، نباید بگویید: «من ضامن یکی از دو طلب تو هستم» و معین نکنید که ضامن گندم هستید یا ضامن پول.
مسألهی 2315: هر گاه ضامن باشید و طلبکار، تمام یا بخشی از طلب خود را به شما ببخشد، نباید آن مقداری که طلبکار به شما بخشیده را از بدهکار بگیرید.
مسألهی 2316: هر گاه ضامن شوید که بدهی کسی را بدهید، نباید از ضامن شدن خود برگردید.
مسألهی 2317: چه ضامن باشید و چه طلبکار، نباید شرط کنید که هر وقت بخواهید، ضامن بودن ضامن را به هم بزنید.
مسألهی 2318: هرگاه کسی در موقع ضامن شدن، بتواند طلبتان را بدهد، اگر چه بعد فقیر شود، نباید ضامن بودن او را به هم بزنید و طلب خود را از بدهکار اول مطالبه نمایید و همچنین است اگر در موقع ضامن شدن نمیتوانسته ولی شما میدانستید که نمیتواند و به ضامن شدن او راضی شده باشید.
مسألهی 2319: هر گاه در موقعی که ضامن میشوید، نتوانید طلب طلبکار را بدهید و طلبکار در آن وقت نداند و بعد ملتفت شود، میتواند ضامن بودن شما را به هم بزند. ولی اگر خودتان طلبکار باشید و بفهمید ضامن در وقت ضمانت نمیتوانسته ولی اکنون میتواند، نباید ضمانت را به هم بزنید.
مسألهی 2320: هر گاه بدون اجازهی بدهکار، ضامن شوید که بدهی او را بدهید، نباید چیزی از او بگیرید.
مسألهی 2321: هر گاه با اجازهی بدهکار ضامن شوید که بدهی او را بدهید، میتوانید مقداری را که ضامن شدهاید، پس از پرداخت آن، از او مطالبه نمایید، ولی اگر به جای جنسی که بدهکار بوده، جنس دیگری به طلبکار او بدهید، نباید چیزی را که دادهاید از او مطالبه نمایید، مثلاً اگر ده کیلو گندم بدهکار بوده و ده کیلو برنج بدهید، نباید برنج را از او مطالبه نمایید، مگر این که خودش راضی شود که برنج بدهد.