مسألهی 2327: هر گاه کسی مال خود را به شما بدهد و بگوید: «نزد تو امانت باشد» و شما هم قبول کنید، یا بدون این که حرفی بزنید، به او بفهمانید که مال را برایش نگهداری میکنید و او هم به قصد نگهداری کردن بدهد، باید به احکام ودیعه و امانتداری که بعداً گفته میشود، عمل نمایید.
مسألهی 2328: کسی که مالتان را در نزد او امانت میگذارید، باید بالغ و عاقل باشد، پس نباید پیش بچه یا دیوانه امانت بگذارید.
مسألهی 2329: هر گاه از بچه یا دیوانه چیزی را به طور امانت قبول کنید، باید آن را به صاحبش بدهید و اگر آن چیز، مال خود بچه یا دیوانه است باید به سرپرست او برسانید و چنانچه مال تلف شود، باید عوض آن را بدهید. ولی اگر برای این که مال از بین نرود و به قصد این که به آنان برسانید، آن را از بچه گرفته باشید، چنانچه در نگهداری آن کوتاهی نکرده باشید، خود را ضامن ندانید.
مسألهی 2330: هر گاه نتوانید امانت را نگهداری نمایید، نباید امانت را قبول کنید مگر آن که حال خود را به صاحب مال بگویید. ولی اگر صاحب مال در نگهداری آن عاجزتر باشد و کسی هم که بهتر حفظ کند نباشد، میتوانید بپذیرید.
مسألهی 2331: هر گاه به صاحب مال بفهمانید که برای نگهداری مال او حاضر نیستید، چنانچه او مال را بگذارد و برود، بهتر است از آن نگهداری کنید، ولی اگر نگهداری نکردید و آن مال تلف شد، جبرانش را بر خود لازم ندانید.
مسألهی 2332: هر گاه چیزی را امانت بگذارید، هر وقت بخواهید میتوانید آن را پس بگیرید، و هر گاه که امانت را قبول میکنید، هر وقت بخواهید میتوانید آن را به صاحبش برگردانید.
مسألهی 2333: هر گاه از نگهداری امانت منصرف شوید و ودیعه را به هم بزنید، باید هرچه زودتر مال را به صاحب آن یا وکیل یا ولیّ صاحبش برسانید یا به آنان خبر دهید که حاضر به نگهداری نیستید و اگر بدون عذر، مال را به آنان نرسانید و خبر هم ندهید، چنانچه مال تلف شود، باید عوض آن را بدهید.
مسألهی 2334: هر گاه امانتی را قبول میکنید، اگر برای آن، جای مناسبی ندارید، باید جای مناسب تهیه نمایید. و طوری آن را نگهداری کنید که مردم نگویند در امانت، خیانت کرده و در نگهداری آن کوتاهی نموده است و اگر در جایی که مناسب نیست بگذارید و تلف شود، باید عوض آن را بدهید.
مسألهی 2335: هر گاه امانت را قبول کنید، اگر در نگهداری آن کوتاهی نکنید و زیادهروی هم ننمایید و اتفاقاً آن مال تلف شود، خود را ضامن ندانید. ولی اگر آن را در جایی بگذارید که گمان میرود ظالمی بفهمد و آن را ببرد، چنانچه تلف شود، باید عوض آن را به صاحبش بدهید. مگر آن که جایی محفوظتر از آن نداشته باشید و نتوانید مال را به صاحبش یا به کسی که بهتر حفظ میکند برسانید.
مسألهی 2336: هر گاه صاحب مال برای نگهداری مال خود جایی را معین کند و به شما که امانت را قبول کردهاید بگوید: «باید مال را در این جا حفظ کنی و اگر احتمال هم بدهی که از بین برود، نباید آن را به جای دیگری ببری»، چنانکه احتمال دهید که در آن جا از بین برود و بدانید چون آن جا در نظر صاحب مال برای حفظ بهتر بوده، گفته است که نباید از آن جا بیرون ببری، میتوانید آن را به جای دیگری که به نظر خودتان برای حفظ بهتر باشد ببرید، و اگر به آن جا ببرید و تلف شود، خود را ضامن ندانید. ولی اگر ندانید به چه جهت گفته که به جای دیگر نبرید، چنانچه به جای دیگر ببرید و تلف شود، باید عوض آن را بدهید.
مسألهی 2337: هر گاه صاحب مال برای نگهداری مال خود جایی را معین کند ولی به شما که امانت را قبول کردهاید نگوید که «آن را به جای دیگر نبر»، چنانچه احتمال دهید که در آن جا از بین میرود، باید آن را به جای دیگری که مال در آن جا محفوظتر است ببرید و چنانچه مال در آن جا تلف شد، خود را ضامن ندانید. ولی اگر مال را به جای دیگری که در آنجا محفوظتر است نبرید و مال در جای اول تلف شود، باید جبران نمایید.
مسألهی 2338: هر گاه صاحب مال دیوانه شود، اگر امانتش را قبول کردهاید، باید فوراً امانت را به سرپرست او برسانید، و یا به سرپرست او خبر دهید و اگر بدون عذر شرعی، مال را به سرپرست او ندهید و از خبر دادن هم کوتاهی کنید و مال تلف شود، باید عوض آن را بدهید.
مسألهی 2339: هر گاه صاحب مال بمیرد، باید مالی که در نزدتان امانت گذاشته بوده را به وارث او برسانید، یا به وارث او خبر دهید، و چنانچه مال را به وارث او ندهید و از خبردادن هم کوتاهی کنید و مال تلف شود، باید جبران نمایید. ولی اگر برای آن که میخواهید بفهمید کسی که میگوید: «من وارث میت هستم» راست میگوید یا نه، یا میت وارث دیگری دارد یا نه، مال را ندهید ولی در حفظ آن کوتاهی نکنید و مال تلف شود، خود را ضامن ندانید.
مسألهی 2340: هر گاه صاحب مال بمیرد و چند وارث داشته باشد، باید مالی که در نزدتان امانت گذاشته را به همهی ورثه بدهید، یا به کسی بدهید که همهی ورثه، گرفتن مال را به او واگذار کردهاند. پس اگر بدون اجازهی دیگران، تمام مال را به یکی از ورثه بدهید، خود را ضامن سهم دیگران بدانید.
مسألهی 2341: هر گاه کسی که امانت را قبول کرده بمیرد، یا دیوانه شود، اگر شما وارث یا سرپرست او هستید، باید هر چه زودتر به صاحب مال اطلاع دهید یا امانت را به او برسانید.
مسألهی 2342: هر گاه نشانههای مرگ را در خود ببینید، باید چنانچه ممکن باشد، تمام امانتها را به صاحبان آنها یا وکیلشان برسانید و اگر ممکن نیست باید آن را به حاکم شرع بدهید و چنانچه به حاکم شرع دسترسی ندارید، در صورتی که وارثتان امین و منهاجی است و از امانت اطلاع دارد، به او یادآوری کنید، و گرنه باید وصیت کنید و شاهد بگیرید و به وصی و شاهد، اسم صاحب مال و جنس و خصوصیات مال و محل آن را بگویید.
مسألهی 2343: هر گاه نشانههای مرگ را در خود ببینید و به وظیفهای که در مسألهی پیش گفته شد عمل نکنید، سپس مرضتان خوب شود، چنانچه آن امانت از بین برود، باید عوضش را بدهید، اگر چه در نگهداری آن کوتاهی نکرده باشید یا بعد از مدتی پشیمان شوید و وصیت کنید.