حاج فردوسی

مسأله‌ی 2564: مالی را که پیدا می‌کنید، اگر نشانه‌ای نداشته باشد که به واسطه‌ی آن صاحبش معلوم شود، باید از طرف صاحبش صدقه بدهید.
مسأله‌ی 2565: هر گاه مالی پیدا کنید که نشانه دارد، چنانچه صاحب آن معلوم باشد و ندانید راضی است یا نه، نباید بدون اجازه‌ی او بردارید، و همچنین است اگر صاحب آن معلوم نباشد، نباید بردارید.
مسأله‌ی 2566: هرگاه چیزی که پیدا کردید را بردارید و نشانه‌ای داشته باشد که به واسطه‌ی آن بتوانید صاحبش را پیدا کنید، اگر چه صاحب آن کافری باشد که در امان مسلمانان است، باید از روزی که آن را پیدا کرده و برداشتید، تا یک سال در جاهایی که مردم اجتماع می‌کنند و احتمال می‌دهید صاحبش آنجا باشد، اعلان کنید.
مسأله‌ی 2567: اگر خودتان نخواهید اعلان کنید، می‌توانید به کسی که اطمینان دارید، بگویید از طرف شما اعلان نماید.
مسأله‌ی 2568: اگر تا یک سال اعلان کنید و صاحب مال پیدا نشود، باید آن را از طرف صاحبش صدقه بدهید.
مسأله‌ی 2569: اگر بعد از آن که یک سال اعلان کردید و صاحب مال پیدا نشد، مال را برای صاحبش نگهداری کنید و از بین برود، چنانچه در نگهداری آن کوتاهی نکرده و زیادهروی هم ننموده باشید، خود را ضامن ندانید، ولی اگر از طرف صاحبش صدقه بدهید یا برای خودتان بردارید، باید در صورت پیدا شدن صاحبش، به او برگردانید.
مسأله‌ی 2570: هر گاه مالی را پیدا کنید و بردارید، اگر عمداً به دستوری که گفته شد اعلان نکنید، گذشته از این که باید خود را معصیتکار بدانید و استغفار کنید، باز هم باید اعلان کنید.
مسأله‌ی 2571: هر گاه بچه‌ی نابالغتان چیزی پیدا کند، شما باید اعلان نمایید.
مسأله‌ی 2572: هر گاه در بین سالی که اعلان می‌کنید، از پیدا شدن صاحب مال ناامید شوید، باید آن را صدقه بدهید.
مسأله‌ی 2573: هر گاه در بین سالی که اعلان می‌کنید، مال از بین برود، چنانچه در نگهداری آن کوتاهی کرده یا زیادهروی کرده باشید، باید عوض آن را به صاحبش بدهید، و اگر کوتاهی نکرده و زیادهروی هم ننموده باشید، جبرانش را بر خود لازم ندانید.
مسأله‌ی 2574: هر گاه مالی که نشانه دارد را در جایی پیدا کنید که معلوم است به واسطه‌ی اعلان، صاحبش پیدا نمی‌شود، اگر بردارید، باید در همان روز اول، آن را از طرف صاحبش صدقه بدهید و چنانچه صاحبش پیدا شود و به صدقه دادن راضی نشود، باید عوض آن را به او بدهید و ثواب صدقهای که دادهاید، مال خود شماست.
مسأله‌ی 2575: اگر چیزی را پیدا کنید و به خیال این که مال خودتان است بردارید، بعد بفهمید مال خودتان نبوده، باید تا یک سال اعلان نمایید. و همچنین است اگر مثلاً پای خود را به گمشده بزنید و آن را از جای خودش حرکت دهید.
مسأله‌ی 2576: باید موقع اعلان، جنس چیزی که پیدا کرده‌اید را معین نمایید، به نحوی که در نظر عرف، صدق تعریف کند مثل این که بگویید: «کتابی پیدا کردهام یا لباسی پیدا کرده‌ام» و بر همین قدر که بگویید: «چیزی پیدا کرده‌ام» اکتفا نکنید.
مسأله‌ی 2577: هر گاه چیزی را پیدا کنید و شخصی بگوید: «مال من است»، در صورتی باید به او بدهید که نشانه‌های آن را بگوید و یقین پیدا کنید که مال اوست.
مسأله‌ی 2578: هر گاه چیزی را پیدا کنید ولی اعلان نکنید و در مسجد یا جای دیگری که محل اجتماع مردم است بگذارید و آن چیز از بین برود یا شخصی آن را بردارد، باید جبران کنید.
مسأله‌ی 2579: هرگاه چیزی پیدا کنید که اگر بماند فاسد می‌شود، اگر آن را بردارید، باید تا مقداری که ممکن است آن را نگهدارید، بعد قیمت کنید و خودتان بردارید یا بفروشید و پولش را نگهدارید، و در صورت امکان، باید برای فروشش از حاکم شرع یا وکیلش اجازه بگیرید و تا یک سال آن را اعلان کنید. پس اگر صاحبش پیدا شد، پول را به او تسلیم کنید و اگر صاحبش پیدا نشد، از طرف او صدقه بدهید، و اگر امکان دارد، برای صدقه دادن، از حاکم شرع اجازه بگیرید.
مسأله‌ی 2580: هر گاه چیزی را پیدا کنید، در صورتی می‌توانید موقع وضو گرفتن و نماز خواندن همراه خود داشته باشید که بخواهید صاحبش را پیدا کنید.
مسأله‌ی 2581: هر گاه کفشهایتان را ببرند و کفش دیگری به جای آن بگذارند، نباید آن کفش را بردارید.
مسأله‌ی 2582: هر گاه مال کم‌ارزشی پیدا کنید، مانند مال ارزشمند، نباید بردارید.