سؤال سوم: آیا متعهد میشوید که احتیاط، با همهی سختیهایی که دارد، رساننده به مطلوب باشد؟
طرح سؤال: به توصیهی شما، سختترین فتواها را برای عمل برگزیدیم و تا جایی که امکان داشت، احتیاط کردیم. حال آیا بر عهده میگیرید که به نتیجهی مطلوب برسیم؟
جواب: اولاً: «احتیاط» در تمام امور، توصیهی امام صادق (علیهالسلام) است. هزار و چهارصد سال است که مشتاقان کمال و سعادت، بر شاهراه مطمئن احتیاط، حرکت میکنند و ضرری از ناحیهی احتیاط کردن، گزارش نکردهاند. [1]
ثانیاً: به توصیهی امام صادق (علیهالسلام) از مسئولیت فتوا دادن فرار کردیم [2] تا چیزی به دین خدا منسوب نکنیم و چیزی بر عهدهی ما قرار نگیرد. پس برای این فرار، بهترین راه را توصیه به احتیاط یافتیم ولی برای توصیه به احتیاط، هیچگونه تعهدی نمیدهیم و هیچگونه مسئولیتی در قبال عمل به توصیههای احتیاطی بر عهده نمیگیریم.
به قول شیطان رجیم [3] ما فقط شما را دعوت به احتیاط میکنیم و این، شما هستید که قبول کرده و به احتیاط عمل میکنید. پس در فایدهاش با شما شریک هستیم ولی در ضررهای احتمالیاش، شریک نمیشویم و جز خودتان را ملامت نکنید.
……………………………………..
[1] امام صادق (علیهالسلام) میفرمایند: «خُذْ بِالاحْتِیاطِ فِی جَمِیعِ مَا تَجِدُ إِلَیهِ سَبِیلاً؛ در تمام آنچه راهی به احتیاط مییابی، احتیاط کن». (مشکاة الأنوار فی غرر الأخبار، طبرسی، صفحهی 328؛ بحارالانوار، علامه مجلسی، جلد 1، صفحات 224 تا 226؛ وسائل الشیعه، محدث عاملی، جلد 18، صفحهی 127)
[2] آن حضرت به عنوان بصری فرمودند: «وَ اهْرُبْ مِنَ الْفُتْیا هَرَبَکَ مِنَ الْأَسَدِ؛ از فتوا دادن فرار کن مانند فرار کردنت از شیر». (مشکاة الأنوار فی غرر الأخبار، طبرسی، صفحهی 328)
[3] خدای تعالی از قول شیطان رجیم حکایت میکند که میگوید: «ما کانَ لِی عَلَیکمْ مِنْ سُلْطانٍ إِلاَّ أَنْ دَعَوْتُکمْ فَاسْتَجَبْتُمْ لی فَلا تَلُومُونی وَ لُومُوا أَنْفُسَکمْ؛ مرا بر شما هیچ غلبه و تسلّطى نبود، فقط شما را دعوت کردم و شما هم پذیرفتید، پس سرزنشم نکنید، بلکه خود را سرزنش کنید». (سورهی ابراهیم، آیهی 22)