اشکال چهارم: مکلّف باید در تمام احکام خمسه تقلید کند.
طرح سؤال: در حالی که فقهای عظام، مانند شیخ انصاری (ره) معتقدند که مکلف باید در تمام احکام خمسه (واجب، حرام، مستحب، مکروه و مباح) تقلید کند، شما تقلید را منحصر در موارد غیر واضح و غیر مسلّم میکنید.
جواب: تقلید، دو معنی دارد؛
تقلید عام: به معنی مراجعهی جاهل به عالم. در این نوع تقلید، «کسی که نمیداند» باید برای دانستن تمام اعتقادات و احکام عملی اسلام، به دانای علوم اسلامی مراجعه نماید. این نوع تقلید، هم در اعتقادات و هم در مستحبات و مکروهات، جاری است. در این مورد، عالم دینی، فقط واسطهی انتقال واضحات و مسلّمات (تصریحات آیات و روایات) به «کسی که نمیداند»، است و چیزی را بر عهده نمیگیرد.
تقلید خاص: این نوع تقلید، فقط در واجبات و محرمات غیر واضح ـ که تصریحی در آیات و روایات معتبر ندارد ـ است که باید به فقیه جامع الشرایط (مرجع تقلید) مراجعه نمود. در این مورد، فقیه بر عهده میگیرد که در قیامت، پاسخگوی مقلّدین خود باشد.
آنچه منظور برخی فقهاست، تقلید از نوع عام است. یعنی معتقدند «کسی که نمیداند» باید به «کسی که میداند» مراجعه نماید و حق ندارد از پیش خودش، حتی مستحب یا مکروه بتراشد. پس اختلافی در میان نمیماند در این که مراجعهی جاهل به عالم باید در تمام احکام خمسه باشد، ولی مراجعه به فقیه جامع الشرایط، فقط در غیر واضحات و غیر مسلمات است.