رکن سوم در تنظیم قوانین، آیات و روایاتی است که کاری را دارای فایده یا ضرر عقلایی ـ جسمی یا فراجسمی ـ معرفی نماید.
با توجه به این که جلب فایده و دفع ضرر، اساس تعاملات انسان است؛ هر کاری که دارای فایده معرفی شود، اشاره به این دارد که انجام دادنش مطلوب است و هر کاری که دارای ضرر معرفی شود، اشاره به این دارد که ترک‌کردنش، مطلوب است.
پس برای امور مفید، چنین می‌شود استدلال کرد:
مقدمه‌ی اول: انجام دادن این کار، مفید است.
مقدمه‌ی دوم: هر کار مفیدی را باید برای جلب منفعتش انجام داد.
نتیجه: این کار را باید برای جلب منفعتش انجام داد.
و برای امور مضر، چنین می‌توان استدلال نمود:
مقدمه‌ی اول: انجام دادن این کار، مضر است.
مقدمه‌ی دوم: هر کار مضری را باید برای دفع ضررش ترک کرد.
نتیجه: این کار را باید برای دفع ضررش ترک کرد.
نمونه‌ی 1 (فایده‌ی جسمی ـ آیه): «یَخْرُجُ مِن بُطُونِهَا شَرَابٌ مُخْتَلِفٌ الوَانُهُ فِیهِ شِفَاءٌ لِلنَّاسِ»1
نمونه‌ی 2 (فایده‌ی جسمی ـ حدیث): کانَ الصَّادِقُ (علیه‌السلام) یقُولُ: «نَتْفُ الإِبْطِ یُضْعِفُ المَنْکِبَینِ وَ یُوهِی وَ یُضْعِفُ البَصَرَ»2
نمونه‌ی 3 (فایده‌ی جسمی ـ حدیث): قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و آله و سلم): «مَنْ قَلَّمَ أَظْفَارَهُ یَوْمَ السَّبْتِ وَ یَوْمَ الخَمِیسِ وَ أَخَذَ مِنْ شَارِبِهِ عُوفِی مِنْ وَجَعِ الضِّرْسِ وَ وَجَعِ العَینِ»3
نمونه‌ی 4 (فایده‌ی جسمی ـ حدیث): قَالَ الصَّادِقُ (علیه‌السلام): «مَشْطُ الرَّأْسِ یَذْهَبُ بِالوَبَاءِ وَ مَشْطُ اللِّحْیةِ یَشُدُّ الأَضْرَاسَ»4
نمونه‌ی 5 (فایده‌ی فراجسمی ـ حدیث): قَالَ الصَّادِقُ (علیه‌السلام): «مَنْ سَرَّحَ لِحْیتَهُ سَبْعِینَ مَرَّةً وَ عَدَّهَا مَرَّةً مَرَّةً لَمْ یَقْرَبْهُ الشَّیطَانُ أَرْبَعِینَ یَوْماً»5
نمونه‌ی 6 (فایده‌ی فراجسمی ـ حدیث): قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و آله و سلم): «یا عَلِی تِسْعَةُ أَشْیاءَ تُورِثُ النِّسْیانَ أَکلُ التُّفَّاحِ الحَامِضِ وَ أَکلُ الکُزْبُرَةِ وَ الجُبُنِّ وَ سُؤْرِ الفَأْرِ وَ قِرَاءَةُ کتَابَةِ القُبُورِ وَ المَشْی بَینَ امْرَأَتَینِ وَ طَرْحُ القَمْلَةِ وَ الحِجَامَةُ فِی النُّقْرَةِ وَ البَوْلُ فِی المَاءِ الرَّاکدِ»6
………………………………………………
1. سوره‌ی نحل، آیه‌ی 69. ترجمه: از درون [شکم] آن شهدى که به رنگ‌هاى گوناگون است بیرون مىآید، در آن براى مردم درمانى است.
2. من لایحضره الفقیه، شیخ صدوق، جلد 1، صفحه‌ی 120، حدیث 262. ترجمه: امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرمودند: کندن موی زیر بغل، شانه‌ها را سست و بینایی را کم می‌نماید.
3. من لایحضره الفقیه، شیخ صدوق، جلد 1، صفحه‌ی 128، حدیث 312. ترجمه: هر کس ناخن‌ها و سبیلش را روز شنبه و پنجشنبه کوتاه کند، از درد دندان و درد چشم عافیت می‌یابد.
4. من لایحضره الفقیه، شیخ صدوق، جلد 1، صفحه‌ی 129، حدیث 319. ترجمه: امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرمایند: شانه زدن سر، ریزش مو را از بین می‌برد و شانه زدن ریش، موجب محکم شدن دندان‌ها می‌گردد.
5. من لایحضره الفقیه، شیخ صدوق، جلد 1، صفحه‌ی 129، حدیث 321. ترجمه: امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرمایند: هر کس ریشش را هفتاد بار ـ با شماره ـ شانه بزند، شیطان [یا میکروب] تا چهل روز به او نزدیک نخواهد شد.
6. روضة الواعظین، فتّال نیشابوری، جلد 2، صفحه‌ی 307. ترجمه: استاد اعظم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند: ای علی، نُه چیز، فراموشی می‌آورد؛ خوردن سیب ترش، خوردن گشنیز، خوردن پنیر، خوردن نیم‌خورده‌ی موش، خواندن سنگ قبرها، راه رفتن بین دو زن، زنده رها کردن شپش، حجامت بر نقره (گودی پشت سر) و ادرار کردن در آب ایستاده.