«بدعت» در اصطلاح، «إدْخالُ ما لَیْسَ مِنَ الدِّینِ فی الدِّینِ»1 است. یعنی این که انسان، چیزى که جزء شریعت نیست را به آن نسبت دهد. از دیگر مواردی که یاری‌گر استجماع قانون می‌باشد، روایاتی است که عمل خاصی را «بدعت» معرفی کند.
نمونه‌ی 1 (حدیث): عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (علیه‌السلام) قَالَ: «الأَذَانُ الثَّالِثُ یَوْمَ الجُمُعَةِ بِدْعَةٌ»2
نمونه‌ی 2 (حدیث): عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ سُلَیمَانَ قَالَ: سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللهِ (علیه‌السلام) یَقُولُ: «الْوُضُوءُ بَعْدَ الْغُسْلِ بِدْعَةٌ»3
نمونه‌ی 3 (حدیث): قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلّی الله علیه و آله و سلّم): «صَلَاةُ الضُّحَى بِدْعَةٌ»4
نمونه‌ی 4 (حدیث): عَنْ أَبِی الْحَسَنِ (علیه‌السلام) قَالَ: «الصَّلَاةُ خَیرٌ مِنَ النَّوْمِ بِدْعَةُ بَنِی أُمَیَةَ وَ لَیسَ ذَلِکَ مِنْ أَصْلِ الْأَذَانِ»5
نمونه‌ی 5 (حدیث): سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ (علیه‌السلام) عَنْ صَوْمِ یَوْمِ عَاشُورَاءَ؟ فَقَالَ: «صَوْمٌ مَتْرُوکٌ بِنُزُولِ شَهْرِ رَمَضَانَ، وَ الْمَتْرُوکُ بِدْعَةٌ»6
نمونه‌ی 6 (حدیث): عَنْ أَبِی عَبْدِ اللهِ (علیه‌السلام) قَالَ: «الْوُضُوءُ مَرَّةً مَرَّةً وَ مَنْ تَوَضَّأَ مَرَّتَینِ لَمْ یُؤْجَرْ وَ مَنْ تَوَضَّأَ ثَلَاثاً فَقَدْ أَبْدَعَ»7
…………………………………………..
1. ترجمه: داخل کردن آنچه از دین نیست در دین.
2. کافی، محدث کلینی، جلد 3، صفحه‌ی 422، باب تهیئة الإمام للجمعة و خطبته و الإنصات. ترجمه: امام باقر (علیه‌السلام) فرمودند: اذان سوم روز جمعه، بدعت است.
3. کافی، محدث کلینی، جلد 3، صفحه‌ی 45، باب صفة الغسل و الوضوء قبله و بعده. راوی می‌گوید: از امام صادق (علیه‌السلام) شنیدم که می‌فرمودند: وضو گرفتن بعد از غسل [جنابت] بدعت است.
4. کافی، محدث کلینی، جلد 3، صفحه‌ی 453، باب تقدیم النوافل و تأخیرها و قضائها و صلاة الضحى. ترجمه: استاد اعظم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند: نماز ضحی، بدعت است.
5. الأصول الستة عشر، صفحه‌ی 205، کتاب زید النرسی. ترجمه: امام کاظم (علیه‌السلام) فرمودند: جمله‌ی «نماز بهتر از خواب است» بدعت بنی امیه است و آن از اصل اذان نیست.
6. کافی، محدث کلینی، جلد 7، صفحه‌ی 592، باب صوم عرفة و عاشوراء. ترجمه: از امام باقر (علیه‌السلام) در مورد روزه‌ی روز عاشورا پرسیدم، فرمودند: روزه‌ای است که با نازل شدن ماه رمضان، متروک شد و [انجام دادنِ] هر متروکی، بدعت است.
7. من لا یحضره الفقیه، شیخ صدوق، جلد 1، صفحه‌ی 47، باب حد الوضوء و ترتیبه و ثوابه. ترجمه: وضو یک مرتبه [شستن] است و هر کس دو مرتبه وضو بگیرد [یعنی اعضای وضویش را بشوید] پاداشی ندارد و هر کس سه مرتبه وضو بگیرد [یعنی اعضای وضویش را بشوید] بدعت آورده است.