از دیگر مواردی که می‌تواند در استجماع قوانین استفاده شود، برکت و عدم برکت است. هر گاه موضوعی دارای برکت معرفی شود، شایسته‌ی انجام دادن بوده و هر گاه بی‌برکت معرفی گردد، شایسته‌ی ترک خواهد بود.
نمونه‌ی 1 (حدیث ـ برکت): قَالَ رَسُولُ الله (صلّی الله علیه و آله و سلّم): «الْبَیتُ الَّذِی یُمْتَارُ مِنْهُ الْخُبْزُ الْبَرَکَةَ أَسْرَعُ إِلَیهِ مِنَ الشَّفْرَةِ فِی سَنَامِ الْبَعِیرِ»1
نمونه‌ی 2 (حدیث ـ برکت): قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلّی الله علیه و آله و سلّم): «شَکَا نَبِی قَبْلِی إِلَى اللهِ ضَعْفاً فِی بَدَنِهِ فَأَوْحَى اللهُ تَعَالَى إِلَیهِ أَنِ اطْبُخِ اللَّحْمَ وَ اللَّبَنَ فَإِنِّی قَدْ جَعَلْتُ الْبَرَکَةَ وَ الْقُوَّةَ فِیهِمَا»2
نمونه‌ی 3 (حدیث ـ برکت): قَالَ رَسُولُ اللهِ (صلّی الله علیه و آله و سلّم): «إِنَّ فِی الرِّفْقِ الزِّیَادَةَ وَ الْبَرَکَةَ وَ مَنْ یُحْرَمِ الرِّفْقَ یُحْرَمِ الْخَیرَ»3
نمونه‌ی 4 (حدیث ـ برکت): قَالَ رَسُولُ الله (صلّی الله علیه و آله و سلّم): «کِیلُوا طَعَامَکُمْ فَإِنَّ الْبَرَکَةَ فِی الطَّعَامِ الْمَکِیلِ»4
نمونه‌ی 5 (حدیث ـ برکت): قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (علیه‌السلام): «فِی خِلَافِ النِّسَاءِ الْبَرَکَةُ»5
نمونه‌ی 6 (حدیث ـ برکت): عَنْ عَائِذِ بْنِ حَبِیبٍ بَیَاعِ الْهَرَوِیِ قَالَ: کُنَّا عِنْدَ أَبِی عَبْدِ الله (علیه‌السلام) فَأُتِینَا بِثَرِیدٍ فَمَدَدْنَا أَیدِیَنَا إِلَیهِ فَإِذَا هُوَ حَارٌّ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ الله (علیه‌السلام) نُهِینَا عَنْ أَکلِ النَّارِ کُفُّوا فَإِنَّ الْبَرَکَةَ فِی بَرْدِهِ.6
نمونه‌ی 7 (حدیث ـ برکت): قَالَ أَبُو عَبْدِ الله (علیه‌السلام): «إِذَا غَسَلْتَ یَدَکَ لِلطَّعَامِ فَلَا تَمْسَحْ یَدَکَ بِالْمِنْدِیلِ فَإِنَّهُ لَا یَزَالُ الْبَرَکَةُ فِی الطَّعَامِ مَا دَامَتِ النَّدَاوَةُ فِی الْیَدِ»7
نمونه‌ی 8 (حدیث ـ برکت): عَنْ أَبِی عَبْدِ اللهِ (علیه‌السلام) قَالَ: «حُسْنُ الصَّدَقَةِ یَقْضِی الدَّینَ وَ یَخْلُفُ عَلَى الْبَرَکَةِ»8
نمونه‌ی 9 (حدیث ـ عدم برکت): قَالَ رَسُولُ الله (صلّی الله علیه و آله و سلّم): «بَرِّدِ الطَّعَامَ فَإِنَّ الْحَارَّ لَا بَرَکَةَ فِیهِ»9
نمونه‌ی 10 (حدیث ـ عدم برکت): عَنْ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ (علیه‌السلام) أَنَّهُ کَانَ یَقُولُ: «إِیَاکُمْ وَ الْحَلْفَ فَإِنَّهُ یُنَفِّقُ السِّلْعَةَ وَ یَمْحَقُ الْبَرَکَةَ»10
نمونه‌ی 11 (حدیث ـ عدم برکت): قَالَ أَبُو عَبْدِ الله (علیه‌السلام): «إِنَّ مَعَ الْإِسْرَافِ قِلَّةَ الْبَرَکَةِ»11
نمونه‌ی 12 (حدیث ـ عدم برکت): عَنْ أَبِی عَبْدِ الله (علیه‌السلام) قَالَ: إِنَّ النَّبِیَ (صلّی الله علیه و آله و سلّم) أُتِیَ بِطَعَامٍ حَارٍّ جِدّاً فَقَالَ: «مَا کَانَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ لِیُطْعِمَنَا النَّارَ أَقِرُّوهُ حَتَّى یَبْرُدَ وَ یُمْکِنَ فَإِنَّهُ طَعَامٌ مَمْحُوقُ الْبَرَکَةِ وَ لِلشَّیطَانِ فِیهِ نَصِیبٌ»12
نمونه‌ی 13 (حدیث ـ عدم برکت): عَنْ أَبِی عَبْدِ اللهِ (علیه‌السلام) قَالَ: «الطَّعَامُ الْحَارُّ غَیرُ ذِی بَرَکَةٍ»13
…………………………………………….
1. محاسن، محدث برقی، جلد 2، صفحه‌ی 390، باب الإطعام. ترجمه: استاد اعظم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند: خانه‌ای که نان از آن به میهمان داده می‌شود، برکت سریع‌تر از فرورفتن نیزه در کوهان شتر، به آن می‌رسد.
2. محاسن، محدث برقی، جلد 2، صفحه‌ی 467. ترجمه: استاد اعظم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند: پیامبری قبل از من، به سوی خدای تعالی از کم‌توانی جسمی شکایت کرد، پس خدای تعالی به او وحی کرد: گوشت را در شیر بپز که من برکت و توانایی را در آن‌دو قرار داده‌ام.
3. کافی، محدث کلینی، جلد 2، صفحه‌ی 119، باب الرفق. ترجمه: استاد اعظم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند: همانا در مدارا، زیادی و برکت است و هر کس از مدارا محروم شد، از خیر محروم شد.
4. کافی، محدث کلینی، جلد 5، صفحه‌ی 167، باب کراهة الجزاف و فضل المکایلة. ترجمه: استاد اعظم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند: خوراکی‌هایتان را اندازه‌گیری کند که برکت در خوراکیِ اندازه‌گیری شده است.
5. کافی، محدث کلینی، جلد 5، صفحه‌ی 518، باب فی ترک طاعتهن. ترجمه: امیر المؤمنین (علیه‌السلام) فرمودند: برکت، در مخالفت کردن با [نظرات سست و احساسی] زنان است.
6. محاسن، محدث برقی، جلد 2، صفحه‌ی 407، باب الطعام الحار. ترجمه: راوی می‌گوید در نزد امام صادق (علیه‌السلام) بودیم که غذایی برایمان آوردند. پس دست دراز کردیم و دیدیم که داغ است. پس امام صادق (علیه‌السلام) ما را از خوردن آن غذای داغ نهی کردند و فرمودند: دست نگه دارید که برکت در غذای سرد [غیر داغ] است.
7. محاسن، محدث برقی، جلد 2، صفحه‌ی 424، باب الوضوء قبل الطعام و بعده. ترجمه: امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند: هر گاه دستت را برای غذا خوردن شستی، آن را با دستمال خشک مکن زیرا تا زمانی که رطوبتی در دست باشد، برکت در غذا خواهد بود.
8. کافی، محدث کلینی، جلد 4، صفحه‌ی 10، باب باب فی أن الصدقة تزید فی المال. ترجمه: امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند: نیکو صدقه دادن، بدهکاری را پرداخت می‌کند و برکت بر جای می‌گذارد.
9. طبّ النبی (صلّی الله علیه و آله و سلّم)، ابنا بسطام، صفحه‌ی 20. ترجمه: استاد اعظم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند: خوراکی را سرد کنید که داغ، برکتی در آن نیست.
10. کافی، محدث کلینی، جلد 5، صفحه‌ی 162، باب الحلف فی الشراء و البیع. ترجمه: امیر المؤمنین (علیه‌السلام) همواره می‌فرمودند: از قسم خوردن بپرهیزید، چرا که کالا را تلف مىکند و برکت را از بین مىبرد.
11. کافی، محدث کلینی، جلد 4، صفحه‌ی 55، باب باب کراهیة السرف و التقتیر. ترجمه: با اسراف کردن، کم شدن برکت است.
12. کافی، محدث کلینی، جلد 6، صفحه‌ی 322، باب الطعام الحار. ترجمه: امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند: برای پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) خوراکیِ بسیار داغی آوردند، پس فرمودند: خدای عز و جل نمی‌خواهد آتش به ما بخوراند، بگذاریدش تا سرد و قابل استفاده شود، که این [غذای بسیار داغ] بی‌برکت است و شیطان را در آن بهره‌ای است.
13. محاسن، محدث برقی، جلد 2، صفحه‌ی 407، باب الطعام الحار. ترجمه: امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند: خوراکی داغ، بی‌برکت است.