موافقان قاعده‌ی تسامح، افزون بر اخبار «من بلغ» به «اجماع»، «شهرت» و «حسن احتیاط»، چنگ زده‌اند.1 موافقان تسامح، از دلیلهاى تسامح، بویژه اخبار «من بلغ» چند دریافت دارند:
۱. دلیلهاى تسامح شرایط حجت بودن خبر را در روایتهای ضعیفی که در آنها به ثواب وعده داده شده بر می‌دارند. همان‌گونه که در واجبات، به روایتهای موثق و استوار عمل می‌کنیم، اخبار «من بلغ» به ما اجازه می‌دهد در سنن و احکام غیر واجب، خبر راویان ضعیف را نیز بپذیریم و خبر آنان در ردیف اخبار مستحبى، به روایت راویان موثق جا می‌گیرند. در واقع، اخبار «من بلغ» میانجی در ثابت کردن حکم شرعی می‌شوند. این نظر به مشهور نسبت داده شده است. 2
۲. دلیلهاى تسامح، مستحب بودن آداب و روشها و منش‌هایى که به دلیلهاى نارسا به ما رسیده را به دلیل ثانوى درست می‌کند و چنان که قاعده‌ی «لاضرر» واجب‌ها و حرام‌ها را مقید می‌سازد و خود، دستور ساز است، اخبار «من بلغ» به عنوان ثانوى، موضوع حکم مستحب را درست می‌کنند. 3
۳. دلیلهاى تسامح، مستحب بودن کارهایى را که به انجام آنها مژده پاداش داده شده، درست نمى‌کنند و دلالت ندارند که در آن، مصلحت نفسی و یا عارضی باشد، بلکه اینها ارشاد است به دستور عقل و خرد که پیروى از شریعت در کارى که بدان تشویق شده باشد، پسندیده است و بر آن پاداش داده می‌شود. بسیارى از علماى متأخر و معاصران بر این نظرند.
امام خمینی می‌نویسد: «از دلیلهاى تسامح و اخبار «من بلغ» استفاده‌ی استحباب شرعی مشکل است؛ زیرا مصلحت ذاتی در عمل به این کارها وجود ندارد و در متن اخبار «من بلغ» گزارش شده که ممکن است پیامبر آن را نفرموده و روایتى صادر نشده باشد، بلکه مژده‌ی پاداش براى عمل به سنن، از براى آن است که از آنها نگهدارى شود و سنن واقعى که در میان اخبار فراوان نهفته است، تباه نگردند»4
شمارى از علما افزوده‌اند: روایت‌هاى «من بلغ» به کارى فرمان نمى‌دهند و نمى‌توان از آن دستور و حکمى را استفاده کرد، بلکه تنها خبردادن از فضل خداوند است که شاید به انجام‌دهنده‌ی این کار پاداش دهد. در واقع، بر شمردن نظریه‌ی سوم در کنار و در شمار دیگر دریافت‌ها، گونه‌اى مسامحه است. صاحبان این دیدگاه، مستحب شمردن عمل را به قاعده‌ی تسامح نمى‌پذیرند و شمارى از صاحبان این دیدگاه، به روشنى منکر تسامح شده‌اند.5
…………………………………………..
1. ذکرى الشیعه، شهید اول، جلد ۲، صفحه‌ی ۳۴؛ رسالة فى التسامح فى ادلة السنن، شیخ انصارى، چاپ شده در «رسائل فقهیه»، کنگره جهانى شیخ انصارى. صفحه‌ی ۱۳۸؛ مفاتیح الاصول، سید على طباطبایی، صفحه‌ی ۳۴۶.
2. رسالة فى التسامح فى ادلة السنن، شیخ انصارى، چاپ شده در «رسائل فقهیه»، کنگره جهانى شیخ انصارى. صفحه‌ی ۱۳۷.
3. مصباح الاصول، تقریرات درس آیت الله خوئى، سید محمدسرور بهسودى، جلد ۲، صفحه‌ی ۳۱۹.
4. انوار الهدایة، امام خمینى، جلد ۲، صفحه‌ی ۱۳۵.
5. مصباح الاصول، تقریرات درس آیت الله خوئى، سید محمدسرور بهسودى، جلد ۲، صفحه‌ی ۳۲۰.