برخی مؤلفین، بنا بر این داشتهاند که سراسر کتابشان خالی از سند (مُرسل [1]) باشد. به این گونه کتابها نیز اعتماد اولیه برای تأسیس قاعده یا قانون نشد. مثل کتاب «ارشاد القلوب» نوشتهی حسن بن ابى الحسن دیلمى، از علماى قرن هشتم هجرى، و همچنین کتاب «روضة الواعظین» اثر ابو على محمد بن حسن فتّال نیشابورى (شهادت 508 هجرى)، و نیز کتاب «معدن الجواهر و ریاضة الخواطر» اثر ابو الفتح محمد بن على کراجکى (متوفاى 449 هجرى)، و نیز کتاب «مهج الدعوات» اثر سید على بن طاووس حسینى حلى (متوفاى 664 هجرى).
اینگونه روایات نیز میتوانست محلی برای استفاده از قاعدهی تسامح باشد ولی با قبول نشدن این روایات به عنوان منبع، استفاده از قاعدهی تسامح نیز منتفی گردید.
…………………………………………
1. مرسل: از ریشهی «ارسل الدابة» به معنای برداشتن قید و بند از چهارپا آمده است. گویا در حدیث مرسل، با حذف سند، قید ربط حدیث برداشته شده است. مرسل، به معنای عام، هر حدیثی است که دچار ارسال و حذف اسناد باشد، اعم از این که همهی راویانش، یا شماری از آنان حذف شده باشند. مرسل به این معنا شامل مرفوع (یعنی حدیث منتسب به معصوم)، موقوف (یعنی روایت صحابی بدون معلوم بودن معصوم)، مقطوع (روایت تابعی بدون معلوم بودن معصوم)؛ معلق (یعنی حذف آغاز سند)، منقطع (یعنی حذف یک راوی از وسط سند) و معضل (یعنی حذف بیش از یک راوی از وسط سند) میشود.